Fabri, Honoré
,
Tractatus physicus de motu locali
,
1646
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 491
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
id
="
N1137F
">
<
pb
pagenum
="
18
"
xlink:href
="
026/01/050.jpg
"/>
<
p
id
="
N12358
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1235A
">
<
emph
type
="
center
"/>
<
emph
type
="
italics
"/>
Theorema
<
emph.end
type
="
italics
"/>
12.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N12366
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N12368
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Impetus est qualitas permanens.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
N1236F
"> Quia lapis proiectus etiam ſeparatus
<
lb
/>
mouetur aliquandiu per Hyp. 6. igitur durat eius cauſa, ſcilicet impe
<
lb
/>
tus; igitur eſt qualitas permanens. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N12379
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1237B
">Diceret fortè aliquis lapidem proiectum pelli ab aëre à tergo inſtan
<
lb
/>
te, vt voluit Ariſtoteles pluribus in locis; </
s
>
<
s
id
="
N12381
">ſed præſertim 8. Ph.c.vlt.& 7.
<
lb
/>
cap.2. 3.de Cœlo, cap. 3. Reſpondeo hoc dici non poſſe; </
s
>
<
s
id
="
N12387
">Primò quia non
<
lb
/>
modò non iuuat aër; </
s
>
<
s
id
="
N1238D
">ſed etiam impedit motum proiecti, quod de omni
<
lb
/>
medio neceſſariò dicendum eſt, vt patet experientiâ; </
s
>
<
s
id
="
N12393
">vnde quo craſſius,
<
lb
/>
ſeu denſius eſt
<
expan
abbr
="
mediũ
">medium</
expan
>
, motum potentiùs retardat, vt videmus in proiectis
<
lb
/>
per aquam; </
s
>
<
s
id
="
N1239F
">rationem à priori afferemus infrà, cum de reſiſtentia medij: </
s
>
<
s
id
="
N123A3
">
<
lb
/>
Secundò, quis dicat pilam rotatam in ſolo moueri aëris appulſu? cum
<
lb
/>
alia corpora, quæ pila rotata præterlambendo quaſi allambit, nullo mo
<
lb
/>
do moueantur; præſertim granula pulueris. </
s
>
<
s
id
="
N123AC
">Tertiò, an fortè aër id præ
<
lb
/>
ſtare poteſt ſine vi impreſſa; </
s
>
<
s
id
="
N123B2
">igitur non minus ipſi pilæ proiectæ, quam
<
lb
/>
aëri ambienti imprimi poterit: </
s
>
<
s
id
="
N123B8
">Quartò, nullus aër à tergo pellitur; </
s
>
<
s
id
="
N123BC
">ſed
<
lb
/>
potius ipſa pila aduerſus aëra pellit, dum emittitur manu; igitur ſi aër
<
lb
/>
ſuccedit à tergo, id totum accidit, vel metu vacui, vel ne aër compri
<
lb
/>
matur, vt videbimus infrà. </
s
>
<
s
id
="
N123C6
">Quintò denique, cum diu moueatur eadem
<
lb
/>
pars aëris, haud dubiè in ca manet vis impreſſa; igitur impetus erit ad
<
lb
/>
huc qualitas permanens. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N123CE
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N123D0
">Ad id quod obiicitur ex Ariſtotele; </
s
>
<
s
id
="
N123D4
">aliqui putant inclinaſſe in cam ſen
<
lb
/>
tentiam; </
s
>
<
s
id
="
N123DA
">cùm tam en noſtram teneant illuſtres Peripatetici, quorum no
<
lb
/>
minibus parco, ne tot citationes paginas impleant; vide apud Conim
<
lb
/>
bric. </
s
>
<
s
id
="
N123E2
">l. 7. Phyſ. cap. 2. Aliqui excuſant ipſum Ariſtorelem, putantque
<
lb
/>
non eſſe locutum ex propriâ ſententiâ: </
s
>
<
s
id
="
N123EA
">Alij dicunt Ariſtotelem quidem
<
lb
/>
tribuiſſe aliquam vim extrinſecam aëri; </
s
>
<
s
id
="
N123F0
">non tamen negaſſe intrinſecam
<
lb
/>
impetus; </
s
>
<
s
id
="
N123F6
">quidquid ſit, ipſa verba Ariſtotelis demonſtrant ipſum agno
<
lb
/>
uiſſe vim motricem impreſſam aëri, hoc eſt impetum (
<
emph
type
="
italics
"/>
potentia enim
<
emph.end
type
="
italics
"/>
(in
<
lb
/>
quit) ſcilicet motrix,
<
emph
type
="
italics
"/>
quâ pollet proijciens quaſi vim impreſſam tradit vtrique
<
emph.end
type
="
italics
"/>
)
<
lb
/>
id eſt aëri ſurſum, & deorſum; quid porrò eſt illa vis motrix, niſi impetus. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N1240C
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1240E
">
<
emph
type
="
center
"/>
<
emph
type
="
italics
"/>
Theorema
<
emph.end
type
="
italics
"/>
13.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N1241A
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1241C
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Impetus non producit motum.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
N12423
"> Probatur, quia motus non dicitur pro
<
lb
/>
ductus per Th. 2. Adde ſi vis rationem metaphyſicam; </
s
>
<
s
id
="
N12429
">quia nihil cogit
<
lb
/>
dicere accidens aliquod, ex iis ſcilicet, quæ ſenſu percipimus, agere ad
<
lb
/>
intra; </
s
>
<
s
id
="
N12431
">quod videtur eſſe proprium ſubſtantiæ, ſaltem naturaliter; vt
<
lb
/>
demonſtrabimus in Metaph. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N12438
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1243A
">
<
emph
type
="
center
"/>
<
emph
type
="
italics
"/>
Theorema
<
emph.end
type
="
italics
"/>
14.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N12446
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N12448
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Impetus exigit motum, id est fluxum mobilis in loco
<
emph.end
type
="
italics
"/>
; </
s
>
<
s
id
="
N12451
">quia cauſa imme
<
lb
/>
diata motus eſt tantum exigens, per Th. 4. ſed impetus eſt cauſa motus
<
lb
/>
immediata per Th. 5. & 6. igitur eſt cauſa exigens, adde quod id tantùm
<
lb
/>
accidens ſenſibile præſtare poteſt in ſuo ſubiecto, vt aliquam illius mu
<
lb
/>
tationem præſtet, vel exigat; </
s
>
<
s
id
="
N1245D
">quæ vel eſt localis, hoc eſt fluxus quidam: </
s
>
<
s
id
="
N12461
"/>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>