5013Ioan. de Sacro Boſco.
in occaſum:
Idcirco auctor noſter uolens utramque tractationem breuiter
perſtringere, in tertio cap. agit de primo illo motu, & de omnibus, quæ ra-
tione illius accidunt in uariis regionibus, nempe de ortu, & occaſu ſignorum,
quę à primo mobili perpetuo ab ortu in occaſum deferuntur: Item de diuerſi-
tate dierum, ac noctium, quę ob diuerſum ortum, obitumque ſignorum diuer-
ſis in locis uaria exiſtit; & denique de climatibus, in quibus huiuſmudi diuer-
ſitas reperitur, diſſerit. In quarto uero cap. diſputat de circulis, orbibus, & moti
bus planetarum, & de cauſis eclipſium Solis, & Lunæ, & de iis, quę ratione ſecũ
di motus contingunt. Atque ita’ compendio quodam uidetur hoc libello totã
ſcientiam de rebus cœleſtibus fuiſse complexus.
perſtringere, in tertio cap. agit de primo illo motu, & de omnibus, quæ ra-
tione illius accidunt in uariis regionibus, nempe de ortu, & occaſu ſignorum,
quę à primo mobili perpetuo ab ortu in occaſum deferuntur: Item de diuerſi-
tate dierum, ac noctium, quę ob diuerſum ortum, obitumque ſignorum diuer-
ſis in locis uaria exiſtit; & denique de climatibus, in quibus huiuſmudi diuer-
ſitas reperitur, diſſerit. In quarto uero cap. diſputat de circulis, orbibus, & moti
bus planetarum, & de cauſis eclipſium Solis, & Lunæ, & de iis, quę ratione ſecũ
di motus contingunt. Atque ita’ compendio quodam uidetur hoc libello totã
ſcientiam de rebus cœleſtibus fuiſse complexus.
CAPVT PRIMVM.
SPhaera igitur ab Euclide ſic deſcribitur.
Sphæra eſt
tranſitus circunferentiæ dimidij circuli, quæ fixa diametro
eouſque circunducitur, quouſque ad locum ſuum redeat. Id eſt.
Sphæra eſt tale rotundum, & ſolidum, quod deſcribitur ab ar-
cuſemicirculi circunducto,
tranſitus circunferentiæ dimidij circuli, quæ fixa diametro
eouſque circunducitur, quouſque ad locum ſuum redeat. Id eſt.
Sphæra eſt tale rotundum, & ſolidum, quod deſcribitur ab ar-
cuſemicirculi circunducto,
COMMENTARIVS.
HOc primum caput continet principia, ac fundamenta totius
11Quod in
primo capi
te Sphæræ
agatur. Aſtronomiæ, de quibus etiã doctiſſime diſſerit Ptolemæus in pri
ma Dictione ſuę magnæ conſtructionis. Diuidi autem poterit cõ-
modiſſimæ in quatuor præcipuas partes. Prima pars continet
quinque definitiones, duas quidem ſphæræ: tertiam centri ſphæ
ræ; quartam ipſius axis mundi; & quintam polorum mundi.
11Quod in
primo capi
te Sphæræ
agatur. Aſtronomiæ, de quibus etiã doctiſſime diſſerit Ptolemæus in pri
ma Dictione ſuę magnæ conſtructionis. Diuidi autem poterit cõ-
modiſſimæ in quatuor præcipuas partes. Prima pars continet
quinque definitiones, duas quidem ſphæræ: tertiam centri ſphæ
ræ; quartam ipſius axis mundi; & quintam polorum mundi.
In ſecunda parte continentur diuiſiones quædam ſphæræ:
In tertia, quænã
ſit mundi forma, explicatur: In quarta denique quaſdam concluſiones de cœ-
leſti, & elementari regione auctor demonſtrat.
ſit mundi forma, explicatur: In quarta denique quaſdam concluſiones de cœ-
leſti, & elementari regione auctor demonſtrat.
Vt autem duæ ſphæræ definitiones intelligantur, aduertendum eſt, aqud
22Quãtitatis
tria tãtum
ſunt genc-
ra. Mathematicos tria genera quantitatũ duntaxat reperiri: Sub primo continen-
tur omnes lineæ, quarum extremitates ſunt puncta: Sub ſecundo includnntur
omnes ſuperficies, quæ lineis terminantur: Tertium denique genus corpora,
ſeu ſolida complectitur, quorum extrema ſunt ſuperficies. Linea eſt longitu-
33Linea q@ do ſine latitudine, vnam tantum habens dimenſionem, qua ſecundũ longum
diuiditur. Superficies vero eſt latitudo proſunditatis expers, duas duntaxat
44Superficies
quid. recipiens dimenſiones, vnam ſecundum longitudinem, alteram ſecundum la-
titudinem. Corpus denique, ſiue ſolidum eſt magnitudo tres admittens dimen
55Corpus
quid. ſiones, longitudinem uidelicet, latitudinem, & craſſitiem ſeu profunditatem:
Neq. alia magnitudo, ſiue quantitas à Mathematico præter has tres conſide-
ratur, quod plures dari non poſsint, cũ nec plures dimenſiones tribus prędi-
ctis queant reperiri. Quod quidem ad initium librorum de cęlo Ariſtoteles li
cet conetur multis rationibus probabilibus confirmare, Mathematici tame n
idipſum unica demonſtratione clariſſima oſtendunt, quam libuit hic
22Quãtitatis
tria tãtum
ſunt genc-
ra. Mathematicos tria genera quantitatũ duntaxat reperiri: Sub primo continen-
tur omnes lineæ, quarum extremitates ſunt puncta: Sub ſecundo includnntur
omnes ſuperficies, quæ lineis terminantur: Tertium denique genus corpora,
ſeu ſolida complectitur, quorum extrema ſunt ſuperficies. Linea eſt longitu-
33Linea q@ do ſine latitudine, vnam tantum habens dimenſionem, qua ſecundũ longum
diuiditur. Superficies vero eſt latitudo proſunditatis expers, duas duntaxat
44Superficies
quid. recipiens dimenſiones, vnam ſecundum longitudinem, alteram ſecundum la-
titudinem. Corpus denique, ſiue ſolidum eſt magnitudo tres admittens dimen
55Corpus
quid. ſiones, longitudinem uidelicet, latitudinem, & craſſitiem ſeu profunditatem:
Neq. alia magnitudo, ſiue quantitas à Mathematico præter has tres conſide-
ratur, quod plures dari non poſsint, cũ nec plures dimenſiones tribus prędi-
ctis queant reperiri. Quod quidem ad initium librorum de cęlo Ariſtoteles li
cet conetur multis rationibus probabilibus confirmare, Mathematici tame n
idipſum unica demonſtratione clariſſima oſtendunt, quam libuit hic
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib