Gravesande, Willem Jacob 's, Physices elementa mathematica, experimentis confirmata sive introductio ad philosophiam Newtonianam; Tom. 1

Page concordance

< >
Scan Original
491
492 327
493 328
494 329
495 330
496 331
497 332
498 333
499 334
500 335
501 336
502 337
503 338
504
505
506
507 339
508 340
509 341
510 342
511 343
512 344
513
514
515
516 345
517
518
519
520
< >
page |< < (336) of 824 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1734" type="section" level="1" n="419">
          <pb o="336" file="0456" n="501" rhead="PHYSICES ELEMENTA"/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s12019" xml:space="preserve">Celeritas ſoni eadem eſt cum celeritate undarum, quæ au-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0456-01" xlink:href="note-0456-01a" xml:space="preserve">1182.</note>
            rem percutiunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s12020" xml:space="preserve">quæ de harum celeritate dicta ſunt
              <note symbol="*" position="left" xlink:label="note-0456-02" xlink:href="note-0456-02a" xml:space="preserve">1152. 1153.
                <lb/>
              1155. 1156.
                <lb/>
              1157. 1158.
                <lb/>
              1159. 1160.
                <lb/>
              1161. 1163.
                <lb/>
              1164. 1165.
                <lb/>
              1166.</note>
            huc referri debent. </s>
            <s xml:id="echoid-s12021" xml:space="preserve">Circa n. </s>
            <s xml:id="echoid-s12022" xml:space="preserve">1152. </s>
            <s xml:id="echoid-s12023" xml:space="preserve">notandum ſoni celeri-
              <lb/>
            tatem computatione minime poſſe determinari ; </s>
            <s xml:id="echoid-s12024" xml:space="preserve">
              <note symbol="*" position="left" xlink:label="note-0456-03" xlink:href="note-0456-03a" xml:space="preserve">1162.</note>
            enim eſt proportio inter diametros particularum & </s>
            <s xml:id="echoid-s12025" xml:space="preserve">interſtitia
              <lb/>
            inter has; </s>
            <s xml:id="echoid-s12026" xml:space="preserve">ut &</s>
            <s xml:id="echoid-s12027" xml:space="preserve">, quantum ſpatium particulæ hetorogeneæ
              <lb/>
            in aëre occupant, non conſtat. </s>
            <s xml:id="echoid-s12028" xml:space="preserve">Immediatè Experimento
              <lb/>
            detegitur ſoni celeritas.</s>
            <s xml:id="echoid-s12029" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s12030" xml:space="preserve">Nocte accendatur ignis cum ſtrepitu conjunctus, ad
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0456-04" xlink:href="note-0456-04a" xml:space="preserve">1183.</note>
            quamcunque ab hoc igne antea menſuratam diſtantiam de-
              <lb/>
            tur ſpectator, qui breviori pendulo menſuret tempus inter
              <lb/>
            lumen viſum & </s>
            <s xml:id="echoid-s12031" xml:space="preserve">ſonum auditum, quo datur ſoni celeritas;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s12032" xml:space="preserve">luminis enim motus, ſaltem in ſpatio in quo hoc Experi-
              <lb/>
            mentum inſtitui poteſt, eſt momentaneus.</s>
            <s xml:id="echoid-s12033" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s12034" xml:space="preserve">Tali Experimento in Gallia enotuit ſonum percurrere pe-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0456-05" xlink:href="note-0456-05a" xml:space="preserve">1184.</note>
            des Gallicos mille & </s>
            <s xml:id="echoid-s12035" xml:space="preserve">octoginta, id eſt, Rhenolandicos mille-
              <lb/>
            centum & </s>
            <s xml:id="echoid-s12036" xml:space="preserve">ſeptemdecim, in ſpatio temporis unius minuti
              <lb/>
            ſecundi: </s>
            <s xml:id="echoid-s12037" xml:space="preserve">ſed non conſtans eſt hæc celeritas .</s>
            <s xml:id="echoid-s12038" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note symbol="*" position="left" xml:space="preserve">1161.</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s12039" xml:space="preserve">Si eodem tempore, in quo hac methodo determinatur
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0456-07" xlink:href="note-0456-07a" xml:space="preserve">1185.</note>
            ſoni velocitas, detegatur ſpatium percurſum ex elaſticitate
              <note symbol="*" position="left" xlink:label="note-0456-08" xlink:href="note-0456-08a" xml:space="preserve">1152. 1162.</note>
            dabitur ſoni acceleratio ex craſſitie particularum & </s>
            <s xml:id="echoid-s12040" xml:space="preserve">mate-
              <lb/>
            ria heterogenea.</s>
            <s xml:id="echoid-s12041" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s12042" xml:space="preserve">Soni celeritas eſt æquabilis ; </s>
            <s xml:id="echoid-s12043" xml:space="preserve">in majori nihilominus
              <note position="left" xlink:label="note-0456-09" xlink:href="note-0456-09a" xml:space="preserve">1186.</note>
            tio aliquando acceler atur aut retardatur , ex diverſo
              <note symbol="*" position="left" xlink:label="note-0456-10" xlink:href="note-0456-10a" xml:space="preserve">1153.</note>
              <note symbol="*" position="left" xlink:label="note-0456-11" xlink:href="note-0456-11a" xml:space="preserve">1156.</note>
            ſticitatis gradu, qui in variis locis, ſæpe datur .</s>
            <s xml:id="echoid-s12044" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note symbol="*" position="left" xml:space="preserve">1075.</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s12045" xml:space="preserve">Soni celeritas parum variat ex vento cum illius motu con-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0456-13" xlink:href="note-0456-13a" xml:space="preserve">1187.</note>
            ſpirante, aut in contrarium flante. </s>
            <s xml:id="echoid-s12046" xml:space="preserve">Vento certa aëris quanti-
              <lb/>
            tas de loco in locum transfertur; </s>
            <s xml:id="echoid-s12047" xml:space="preserve">acceleratur ſonus, quam-
              <lb/>
            diu per illam aëris partem movetur, ſi ſoni directio cum
              <lb/>
            venti directione eadem fuerit; </s>
            <s xml:id="echoid-s12048" xml:space="preserve">cum autem ſonus celerrime
              <lb/>
            moveatur, in tempore breviſſimo percurrit aërem a vento
              <lb/>
            agitatum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s12049" xml:space="preserve">non diu acceleratio durat; </s>
            <s xml:id="echoid-s12050" xml:space="preserve">quæ de cetero
              <lb/>
            non admodum eſt magna: </s>
            <s xml:id="echoid-s12051" xml:space="preserve">venti enim violentiſſimi, quo
              <lb/>
            arbores eradicantur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s12052" xml:space="preserve">ædificia ſubvertuntur, celeritas ſe
              <lb/>
            habet ad ſoni velocitatem, circiter ut unum ad triginta tria.</s>
            <s xml:id="echoid-s12053" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>