Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

List of thumbnails

< >
501
501 (73)
502
502 (74)
503
503 (75)
504
504 (76)
505
505 (77)
506
506 (78)
507
507 (79)
508
508 (80)
509
509 (81)
510
510 (82)
< >
page |< < (73) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div59" type="section" level="1" n="56">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16258" xml:space="preserve">
              <pb o="73" file="0501" n="501" rhead="De Calore Viventium."/>
            atque ab admiſtis calidis particulis fermenteſcentem extenuari
              <lb/>
            probabile eſt, ut per anaſtomoſes ſe in fibras inſinuare valeat.</s>
            <s xml:id="echoid-s16259" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16260" xml:space="preserve">Dand. </s>
            <s xml:id="echoid-s16261" xml:space="preserve">At, quâ ratione humor iſte ex tellure ſe inferat, ac
              <lb/>
            ſuccedat in Veſiculas, hoc illud eſt, quod non parum negotii
              <lb/>
            faceſſit iis, qui (cum humor ſuapte naturâ gravis ſponte non
              <lb/>
            aſcendat, neque facultatem attrahendi, aut exſugendi plantis
              <lb/>
            concedant, ſed omnem hujuſmodi motum impulſione perfici
              <lb/>
            autument) aëri gravitatem neceſſariòtribuendam exiſtimant,
              <lb/>
            ut infimus aër ab incumbente ſuperiori aëre gravi compreſſus,
              <lb/>
            vim ſuam elaſticam exercens, per terræ meatus urgeat incluſum
              <lb/>
            vaporem, atque in plantæ poros contrudat, ſurſumque impellat.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s16262" xml:space="preserve">Verùm quid opus eſt hactenus aëri gravitatem adſcribere, ut
              <lb/>
            compreſſus valeat humorem in plantarum radices ingerere? </s>
            <s xml:id="echoid-s16263" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Quantâvis levitate præditum univerſum aërem ponamus, ad
              <lb/>
            hoc ut munere iſto illum fungi concedamus, ſatis fuerit, ſi hic
              <lb/>
            infimus quocunque impellente urgeatur adversùs aſperam terræ
              <lb/>
            ſuperficiem; </s>
            <s xml:id="echoid-s16264" xml:space="preserve">utique enim comprimitur, séque virtute elaſticâ
              <lb/>
            explicans, cum nequeat impellentem repellere, aërem proxi-
              <lb/>
            mum terræ rimulas occupantem, atque adeò etiam incluſum
              <lb/>
            vaporem, poterit plantarum radicibus admovere. </s>
            <s xml:id="echoid-s16265" xml:space="preserve">Ecquando
              <lb/>
            autem vel in ſumma tranquillitate quieſcit planè immotus aër? </s>
            <s xml:id="echoid-s16266" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Certè illum nunquam non agitari oſtendunt pulviſculi, in quos
              <lb/>
            admiſſus per foramen in conclave cœteroqui obſcurum Solis
              <lb/>
            radius incidit. </s>
            <s xml:id="echoid-s16267" xml:space="preserve">Sed quid illud eſt, quod ſeminis terræ gremio
              <lb/>
            commiſſi poros aperit, ut humorem recipiat? </s>
            <s xml:id="echoid-s16268" xml:space="preserve">An aërii cuneoli? </s>
            <s xml:id="echoid-s16269" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Hoc eſſe munus aëris ſe explicantis, atque compreſſionem
              <lb/>
            detrectantis, mihi perſuadere non poſſum: </s>
            <s xml:id="echoid-s16270" xml:space="preserve">ſiquidem aliquando
              <lb/>
            ſub finem Junii plantulam Ocimi hortenſis (Baſilicam herbam
              <lb/>
            vulgus vocat) cum ſuâ radiculâ, excuſsâ terrâ adhærente,
              <lb/>
            amplæ vitreæ phialæ oris anguſti, ut folia extarent, aquâ com-
              <lb/>
            muni ex puteo eductâ plenæ immiſi: </s>
            <s xml:id="echoid-s16271" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s16272" xml:space="preserve">vix elapſis quindecim
              <lb/>
            diebus ingens radicularum coma phialam univerſam repleve-
              <lb/>
            rat: </s>
            <s xml:id="echoid-s16273" xml:space="preserve">Non igitur aëri impellenti, ſed blando calori, quo vapor
              <lb/>
            imbutus eſt, tribuenda potiùs videtur facultas aperiendi ſeminis
              <lb/>
            poros, séque in illos unà cum vapore inſinuandi: </s>
            <s xml:id="echoid-s16274" xml:space="preserve">id quod ſi intrà
              <lb/>
            aquam, multò magis in telluris ſinu contingit. </s>
            <s xml:id="echoid-s16275" xml:space="preserve">Ideò utiliùs
              <lb/>
            ſeruntur, ut plurimum, arbores ante brumam, quàm ineunte
              <lb/>
            vere, quia hyeme telluris viſcera miti calore & </s>
            <s xml:id="echoid-s16276" xml:space="preserve">humore abun-
              <lb/>
            dant, atque radices validiores altiùs agit arbor, quibus æſtivus
              <lb/>
            fervor non ita noceat, ſicut teneris radicibus ex vernâ ſatione,
              <lb/>
            quando frigus jam in abditos terræ ſinus ſe recipit. </s>
            <s xml:id="echoid-s16277" xml:space="preserve">Hinc </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>