Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

Page concordance

< >
Scan Original
531 103
532 104
533 105
534 106
535 107
536 108
537 109
538 110
539 111
540 112
541 113
542 114
543 115
544 116
545 117
546 118
547 119
548 120
549 121
550 122
551 123
552 124
553 125
554 126
555 127
556 128
557 129
558 130
559 131
560 132
< >
page |< < (73) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div59" type="section" level="1" n="56">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16258" xml:space="preserve">
              <pb o="73" file="0501" n="501" rhead="De Calore Viventium."/>
            atque ab admiſtis calidis particulis fermenteſcentem extenuari
              <lb/>
            probabile eſt, ut per anaſtomoſes ſe in fibras inſinuare valeat.</s>
            <s xml:id="echoid-s16259" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16260" xml:space="preserve">Dand. </s>
            <s xml:id="echoid-s16261" xml:space="preserve">At, quâ ratione humor iſte ex tellure ſe inferat, ac
              <lb/>
            ſuccedat in Veſiculas, hoc illud eſt, quod non parum negotii
              <lb/>
            faceſſit iis, qui (cum humor ſuapte naturâ gravis ſponte non
              <lb/>
            aſcendat, neque facultatem attrahendi, aut exſugendi plantis
              <lb/>
            concedant, ſed omnem hujuſmodi motum impulſione perfici
              <lb/>
            autument) aëri gravitatem neceſſariòtribuendam exiſtimant,
              <lb/>
            ut infimus aër ab incumbente ſuperiori aëre gravi compreſſus,
              <lb/>
            vim ſuam elaſticam exercens, per terræ meatus urgeat incluſum
              <lb/>
            vaporem, atque in plantæ poros contrudat, ſurſumque impellat.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s16262" xml:space="preserve">Verùm quid opus eſt hactenus aëri gravitatem adſcribere, ut
              <lb/>
            compreſſus valeat humorem in plantarum radices ingerere? </s>
            <s xml:id="echoid-s16263" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Quantâvis levitate præditum univerſum aërem ponamus, ad
              <lb/>
            hoc ut munere iſto illum fungi concedamus, ſatis fuerit, ſi hic
              <lb/>
            infimus quocunque impellente urgeatur adversùs aſperam terræ
              <lb/>
            ſuperficiem; </s>
            <s xml:id="echoid-s16264" xml:space="preserve">utique enim comprimitur, séque virtute elaſticâ
              <lb/>
            explicans, cum nequeat impellentem repellere, aërem proxi-
              <lb/>
            mum terræ rimulas occupantem, atque adeò etiam incluſum
              <lb/>
            vaporem, poterit plantarum radicibus admovere. </s>
            <s xml:id="echoid-s16265" xml:space="preserve">Ecquando
              <lb/>
            autem vel in ſumma tranquillitate quieſcit planè immotus aër? </s>
            <s xml:id="echoid-s16266" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Certè illum nunquam non agitari oſtendunt pulviſculi, in quos
              <lb/>
            admiſſus per foramen in conclave cœteroqui obſcurum Solis
              <lb/>
            radius incidit. </s>
            <s xml:id="echoid-s16267" xml:space="preserve">Sed quid illud eſt, quod ſeminis terræ gremio
              <lb/>
            commiſſi poros aperit, ut humorem recipiat? </s>
            <s xml:id="echoid-s16268" xml:space="preserve">An aërii cuneoli? </s>
            <s xml:id="echoid-s16269" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Hoc eſſe munus aëris ſe explicantis, atque compreſſionem
              <lb/>
            detrectantis, mihi perſuadere non poſſum: </s>
            <s xml:id="echoid-s16270" xml:space="preserve">ſiquidem aliquando
              <lb/>
            ſub finem Junii plantulam Ocimi hortenſis (Baſilicam herbam
              <lb/>
            vulgus vocat) cum ſuâ radiculâ, excuſsâ terrâ adhærente,
              <lb/>
            amplæ vitreæ phialæ oris anguſti, ut folia extarent, aquâ com-
              <lb/>
            muni ex puteo eductâ plenæ immiſi: </s>
            <s xml:id="echoid-s16271" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s16272" xml:space="preserve">vix elapſis quindecim
              <lb/>
            diebus ingens radicularum coma phialam univerſam repleve-
              <lb/>
            rat: </s>
            <s xml:id="echoid-s16273" xml:space="preserve">Non igitur aëri impellenti, ſed blando calori, quo vapor
              <lb/>
            imbutus eſt, tribuenda potiùs videtur facultas aperiendi ſeminis
              <lb/>
            poros, séque in illos unà cum vapore inſinuandi: </s>
            <s xml:id="echoid-s16274" xml:space="preserve">id quod ſi intrà
              <lb/>
            aquam, multò magis in telluris ſinu contingit. </s>
            <s xml:id="echoid-s16275" xml:space="preserve">Ideò utiliùs
              <lb/>
            ſeruntur, ut plurimum, arbores ante brumam, quàm ineunte
              <lb/>
            vere, quia hyeme telluris viſcera miti calore & </s>
            <s xml:id="echoid-s16276" xml:space="preserve">humore abun-
              <lb/>
            dant, atque radices validiores altiùs agit arbor, quibus æſtivus
              <lb/>
            fervor non ita noceat, ſicut teneris radicibus ex vernâ ſatione,
              <lb/>
            quando frigus jam in abditos terræ ſinus ſe recipit. </s>
            <s xml:id="echoid-s16277" xml:space="preserve">Hinc </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>