Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of figures

< >
[Figure 311]
[Figure 312]
[Figure 313]
[Figure 314]
[Figure 315]
[Figure 316]
[Figure 317]
[Figure 318]
[Figure 319]
[Figure 320]
[Figure 321]
[Figure 322]
[Figure 323]
[Figure 324]
[Figure 325]
[Figure 326]
[Figure 327]
[Figure 328]
[Figure 329]
[Figure 330]
[Figure 331]
[Figure 332]
[Figure 333]
[Figure 334]
[Figure 335]
[Figure 336]
[Figure 337]
[Figure 338]
[Figure 339]
[Figure 340]
< >
page |< < (488) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1617" type="section" level="1" n="410">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s31204" xml:space="preserve">
              <pb o="488" file="0504" n="504" rhead="GNOMONICES"/>
            zontis recto) & </s>
            <s xml:id="echoid-s31205" xml:space="preserve">quemuis alium horariũ circulum, qui per polos mun
              <lb/>
            di, & </s>
            <s xml:id="echoid-s31206" xml:space="preserve">centrum Solis qualibet hora ducitur, indagare.</s>
            <s xml:id="echoid-s31207" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s31208" xml:space="preserve">SIT circulus maximus A B C D, ſiue is Horizon ſit, ſiue nõ, dummodo per polos mundi non
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0504-01" xlink:href="note-0504-01a" xml:space="preserve">Qua arte ſuppu
                <lb/>
              te@ut
                <unsure/>
              arcus cu-
                <lb/>
              iusuis circuli
                <lb/>
              maximi per po
                <lb/>
              los mundi non
                <lb/>
              tran@euntis po-
                <lb/>
              ſitus inter circu
                <lb/>
              lum maximum
                <lb/>
              per polos mun-
                <lb/>
              di, cõmuneſq́;
                <lb/>
              ſectiones Æqua
                <lb/>
              toris, ac dati
                <lb/>
              circuli (i
                <unsure/>
              nſtar
                <lb/>
              circuli horæ 6.
                <lb/>
              à mer & med.
                <lb/>
              noc. in Horizõ
                <lb/>
              @e) ductum, &
                <lb/>
              quemuis alium
                <lb/>
              ho@arium circu
                <lb/>
              lum, qui per po
                <lb/>
              los mundi, &
                <lb/>
              Solem ducitur.</note>
            tranſeat; </s>
            <s xml:id="echoid-s31209" xml:space="preserve">Meridianus ipſius proprius A E C, tranſiens per F, G, polos mundi; </s>
            <s xml:id="echoid-s31210" xml:space="preserve">Æquator B E D;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s31211" xml:space="preserve">circulus horarius per eoſdem polos ductus F H G, ſecans Æquatorem in H, & </s>
            <s xml:id="echoid-s31212" xml:space="preserve">circulum propoſi-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0504-01" xlink:href="fig-0504-01a" number="316">
                <image file="0504-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0504-01"/>
              </figure>
            tum in I, ſitq́uearcus E H, diſtantiæ Solis à Meridia-
              <lb/>
            no minor quadrante, ſiue ſex horis. </s>
            <s xml:id="echoid-s31213" xml:space="preserve">Inquirẽdus eſt ar-
              <lb/>
            cus I B, circuli propoſiti inter B, cõmunem ſectionem
              <lb/>
            eius, & </s>
            <s xml:id="echoid-s31214" xml:space="preserve">Æquatoris, (per quã nimirũ ducitur horarius
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0504-02" xlink:href="note-0504-02a" xml:space="preserve">10</note>
            circulus inſtar circuli horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s31215" xml:space="preserve">à mer. </s>
            <s xml:id="echoid-s31216" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s31217" xml:space="preserve">med. </s>
            <s xml:id="echoid-s31218" xml:space="preserve">noc. </s>
            <s xml:id="echoid-s31219" xml:space="preserve">in Ho
              <lb/>
            rizonte) atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s31220" xml:space="preserve">horariũ circulũ F H G. </s>
            <s xml:id="echoid-s31221" xml:space="preserve">Quoniã in trian-
              <lb/>
            gulo ſphęrico A G I, angulus A, rectus eſt, erit per pro-
              <lb/>
            poſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s31222" xml:space="preserve">18. </s>
            <s xml:id="echoid-s31223" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s31224" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s31225" xml:space="preserve">Ioan. </s>
            <s xml:id="echoid-s31226" xml:space="preserve">Regiom. </s>
            <s xml:id="echoid-s31227" xml:space="preserve">de triangulis, vel per pro-
              <lb/>
            poſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s31228" xml:space="preserve">14. </s>
            <s xml:id="echoid-s31229" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s31230" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s31231" xml:space="preserve">Gebri, vel per propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s31232" xml:space="preserve">42. </s>
            <s xml:id="echoid-s31233" xml:space="preserve">noſtrorũ trian-
              <lb/>
            gulorũ ſphæricorũ, vt ſinus anguli G, diſtantiæ Solis à
              <lb/>
            Meridiano proprio propoſiti circuli, ad ſinũ totũ, ita
              <lb/>
            ſinus cõplementi anguli I, ad ſinum cõplementi arcus
              <lb/>
            A G, altitudinis poli ſupra circulum propoſitum. </s>
            <s xml:id="echoid-s31234" xml:space="preserve">Et
              <lb/>
            conuertendo; </s>
            <s xml:id="echoid-s31235" xml:space="preserve">vt ſinus totus ad ſinum diſtantiæ Solis
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0504-03" xlink:href="note-0504-03a" xml:space="preserve">20</note>
            à Meridiano proprio dati circuli, ita ſinus complemen
              <lb/>
            ti altitudinis poli ad ſinum complementi anguli I.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s31236" xml:space="preserve">Eſt autem in triangulo B H I, per propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s31237" xml:space="preserve">16. </s>
            <s xml:id="echoid-s31238" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s31239" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s31240" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Ioan. </s>
            <s xml:id="echoid-s31241" xml:space="preserve">Regiom. </s>
            <s xml:id="echoid-s31242" xml:space="preserve">de triangulis, vel per propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s31243" xml:space="preserve">13. </s>
            <s xml:id="echoid-s31244" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s31245" xml:space="preserve">
              <lb/>
            1. </s>
            <s xml:id="echoid-s31246" xml:space="preserve">Gebri, vel per propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s31247" xml:space="preserve">41. </s>
            <s xml:id="echoid-s31248" xml:space="preserve">noſtrorum triangulorum
              <lb/>
            ſphæricorum, vt ſinus anguli I, ad ſinum arcus B H,
              <lb/>
            complementi diſtantiæ Solis à proprio Meridiano da-
              <lb/>
            ti circuli, ita ſinus totus anguli recti H, ad ſinum arcus B I, qui quærendus proponitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s31249" xml:space="preserve">Igi-
              <lb/>
            tur ſi fiat, vt ſinus totus ad ſinum diſtantiæ Solis à Meridiano proprio dati circuli, ita ſinus
              <lb/>
            complementi altitudinis poli ſupra circulum propoſitum ad aliud, inuenietur ſinus cuiuſdam ar
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0504-04" xlink:href="note-0504-04a" xml:space="preserve">30</note>
            cus, cuius complementum dabit angulum I. </s>
            <s xml:id="echoid-s31250" xml:space="preserve">Quod ſi rurſum fiat, vt ſinus anguli I, inuenti ad ſi-
              <lb/>
            num complementi diſtantię Solis à Meridiano proprio propoſiti circuli, ita ſinus totus ad aliud,
              <lb/>
            habebitur ſinus illius arcus circuli maximi propoſiti, qui inquiritur.</s>
            <s xml:id="echoid-s31251" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s31252" xml:space="preserve">QVOD ſi alius circulus horarius deſcribatur F K, ſecans Æquatorem in K, & </s>
            <s xml:id="echoid-s31253" xml:space="preserve">propoſitum
              <lb/>
            circulum in L, ita vt arcus E K, diſtãtiæ Solis à proprio Meridiano dati circuli maior ſit quadran
              <lb/>
            te, ſeu ſex horis, eodem pacto arcus B L, inuenietur. </s>
            <s xml:id="echoid-s31254" xml:space="preserve">Erit enim, vt prius, in triangulo ſphærico
              <lb/>
            C F L, quemadmodum ſinus totus ad ſinũ anguli C F L, diſtantiæ Solis à proprio Meridiano dati
              <lb/>
            circuli (habent e
              <unsure/>
            nim anguli C F L, E F K, eundem ſinũ, cum æquales ſint duobus rectis) ita ſinus
              <lb/>
            complementi arcus C F, altitudinis poli ſupra circulum propoſitum, ad ſinum complementi an-
              <lb/>
            guli L, atque adeo angulus ipſe L, notus erit. </s>
            <s xml:id="echoid-s31255" xml:space="preserve">Rurſus in triangulo B K L, eſt, vt ſinus anguli L, ad
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0504-05" xlink:href="note-0504-05a" xml:space="preserve">40</note>
            ſinum arcus B K, complementi diſtantiæ Solis à Meridiano propoſiti circuli, ita ſinus totus an-
              <lb/>
            guli recti K, ad ſinum arcus B L, quęſiti.</s>
            <s xml:id="echoid-s31256" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s31257" xml:space="preserve">ARCVS porro huiuſmodi, doctrinæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s31258" xml:space="preserve">breuitatis cauſa, appellare poſſumus arcus horarios
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0504-06" xlink:href="note-0504-06a" xml:space="preserve">Arcus horarij
                <lb/>
              in propoſito ci@
                <lb/>
              cu@o qui dic
                <unsure/>
              an-
                <lb/>
              tur.</note>
            in propoſito circulo, eo quòd indicent, vt ex ſequentibus fiet perſpicuum, quantum in plano pro-
              <lb/>
            poſito inter ſe diſtare debeant lineæ horariæ, ſiue horaria ſpatia, hoc eſt, communes ſectiones pla
              <lb/>
            ni propoſiti, & </s>
            <s xml:id="echoid-s31259" xml:space="preserve">horariorũ circulorum, qui per mundi polos ducuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s31260" xml:space="preserve">Diximus autem in propoſ.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s31261" xml:space="preserve">hoſce arcus incluſos eſſe inter circulum maximum, qui per polos mundi ducitur per commu-
              <lb/>
            nes ſectiones Æquatoris, & </s>
            <s xml:id="echoid-s31262" xml:space="preserve">dati circuli, inſtar circuli horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s31263" xml:space="preserve">à mer. </s>
            <s xml:id="echoid-s31264" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s31265" xml:space="preserve">med. </s>
            <s xml:id="echoid-s31266" xml:space="preserve">noc. </s>
            <s xml:id="echoid-s31267" xml:space="preserve">in Horizõte, atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s31268" xml:space="preserve">
              <lb/>
            alios circulos horarios, qui per mundi polos ducuntur, non autem inter cõmunes ſectiones Æqua
              <lb/>
            toris, datiq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s31269" xml:space="preserve">circuli, & </s>
            <s xml:id="echoid-s31270" xml:space="preserve">alios circulos horarios, quod tamen verum eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s31271" xml:space="preserve">vt facilius in propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s31272" xml:space="preserve">ſequen
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0504-07" xlink:href="note-0504-07a" xml:space="preserve">50</note>
            ti demõſtremus, quo pacto ex hiſce arcubus horologia conficiantur in plano, quod propoſito cir-
              <lb/>
            culo maximo æquidiſtat.</s>
            <s xml:id="echoid-s31273" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s31274" xml:space="preserve">IN Æquatore dicti arcus æquales ſunt diſtantiis Solis à Meridiano circulo, quales ſunt arcus
              <lb/>
            E H, E N, &</s>
            <s xml:id="echoid-s31275" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s31276" xml:space="preserve">Vnde neceſſe non eſt indagare arcus Æquatoris interiectos inter circulum, qui in-
              <lb/>
            ſtar circuli horæ 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s31277" xml:space="preserve">à mer. </s>
            <s xml:id="echoid-s31278" xml:space="preserve">vel med. </s>
            <s xml:id="echoid-s31279" xml:space="preserve">noc. </s>
            <s xml:id="echoid-s31280" xml:space="preserve">in Horizonte ducitur, atque alios circulos horarios, qui
              <lb/>
            per polos mundi ducuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s31281" xml:space="preserve">Arcum ergo cuiuſuis circuli maximi per polos mundi non tranſeun-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0504-08" xlink:href="note-0504-08a" xml:space="preserve">Quam in part@
                <lb/>
              vergã
                <unsure/>
              t arcus ho
                <lb/>
              rarij in propoſi
                <lb/>
              to circulo, quo
                <lb/>
              pacto ex diſtan-
                <lb/>
              @ia Solis à Me-
                <lb/>
              ridiano proprio
                <lb/>
              cogn oſcatur.</note>
            tis incluſum inter circulum maximum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s31282" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s31283" xml:space="preserve">indagauimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s31284" xml:space="preserve">Quod erat faciendum.</s>
            <s xml:id="echoid-s31285" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div1622" type="section" level="1" n="411">
          <head xml:id="echoid-head425" style="it" xml:space="preserve">SCHOLIVM.</head>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s31286" xml:space="preserve">MANIFESTVM autem est, quando distantia Solis à Meridiano proprio dati circuli minor
              <lb/>
            eſt quadrante, ſeu ſex horis, dictos arcus tendere à communi ſectione circuli propoſiti, & </s>
            <s xml:id="echoid-s31287" xml:space="preserve">illius </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>