Schott, Gaspar, Mechanica hydraulico-pneumatica. Pars I. Mechanicae Hydraulico-pnevmaticae Theoriam continet. , 1657

Page concordance

< >
Scan Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
< >
page |< < of 203 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb xlink:href="051/01/051.jpg" pagenum="20"/>
              lùm manui admotæ ſenſum inferat, ſed etiam aures ſono de­
                <lb/>
              mulceat, & quidem harmonico, ſi foramini aptentur fiſtulæ
                <lb/>
              ſono Harmonico edendo aptæ, prout ipſemet Hero fieri
                <lb/>
              jubet in multis, quas deſcribit in citato Libello, hydraulicis at­
                <lb/>
              que pnevmaticis Machinis. </s>
              <s>Quod etiam quotidie experimur
                <lb/>
              in Hortis Romanis, Tuſculanis, Tiburtinis, & in ipſo etiam
                <lb/>
              P. Athanaſij Kircheri muſeo. </s>
              <s>
                <emph type="italics"/>
              Non igitur arbitrandum eſt,
                <emph.end type="italics"/>
              infert
                <lb/>
              Hero,
                <emph type="italics"/>
              in his quæſunt, vacui naturam quandam coacervatam ipſam per­
                <lb/>
              ſe ipſam exiſtere ſed ſecundùm exiguas partes in aëre, & humido, alijsque
                <lb/>
              corporibus diſſeminatam,
                <emph.end type="italics"/>
              etiam in ipſo adamante, duriſſimo licet,
                <lb/>
              denſiſſimoque,
                <emph type="italics"/>
              quippe qui neque igniri, neque rumpi poteſt, & percuſ­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg60"/>
                <lb/>
              ſus in incudes & malleos totus ingreditur
                <emph.end type="italics"/>
              (vt cum Plinio putat Hero;
                <lb/>
              quod tamen, Merſenno teſte, experientiæ repugnat, nam ictu
                <lb/>
              mallei in varias partes diſſilit, & ita poteſt igniri, vt pereat.) </s>
              <s>
                <emph type="italics"/>
              ) Hoc
                <lb/>
                <expan abbr="autẽ">autem</expan>
              ipſiaccidit,
                <emph.end type="italics"/>
              ſubiungit Hero,
                <emph type="italics"/>
              non quòd vacuo careat, ſed ob conti­
                <lb/>
              nuatam denſitatem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s>Corpora porro illa (aëris præſertim) quæ
                <lb/>
              partes ſuas habent inter ſeſe cohærentes,
                <emph type="italics"/>
              non|tamen ex omni parte,
                <lb/>
              ſed interiecta habent inter valla quædam vacua,
                <emph.end type="italics"/>
              (quæ vacuola appel­
                <lb/>
              lat Merſennus) bellè comparat Hero arenarum cumulo, inter
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg61"/>
                <lb/>
              cuius grana multæ aëris particulæ intercedunt; aitque, arenæ par­
                <lb/>
              ticulas particulis aëris ſimiles eſſe,
                <expan abbr="aërẽ">aërem</expan>
              verò, qui inter arenas in­
                <lb/>
              terjicitur, ſimilem vacuolis intra aërem contentis; quæ quidem
                <lb/>
              vocuola tunc diſinere putat in aëre (alijsque corporibus) cùm
                <lb/>
              accedente vi quapiam condenſatur aër; redire verò, cùm facta
                <lb/>
              remiſſione in priſtinum ordinem reſtituitur aër ob naturalem
                <lb/>
              contentionem, quâ, velut arcus inflexus, aut ſicca ſpongia vi
                <lb/>
              preſſa, molem ab ipſo rerum conditu ſibi tributam repetit, ſta­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg62"/>
                <lb/>
              tim atque vis externa deſinit. </s>
              <s>
                <emph type="italics"/>
              At aëris corpora,
                <emph.end type="italics"/>
              inquit Hero,
                <emph type="italics"/>
              inter­
                <lb/>
              ſeſe quidem cohærent, non tamen ex omni parte, ſedinteriecta habent
                <lb/>
              intervalla quædam vacua, ſicut arena, quæ eſt in littoribus. </s>
              <s>Itaque a­
                <lb/>
              nimo concipiendum eſt, arenæ particulas corporibus aëris ſimiles eſſe, aë­
                <lb/>
              rem vero, qui inter particulas arenæ interiicitur, ſimilem vacuis intra
                <lb/>
              aërem contentis. </s>
              <s>Quamobrem vi quadam accedente äerem denſari con­
                <lb/>
              tingit, & in vacuorum loca reſidere, corporibus præter naturam inter­
                <lb/>
              ſeſe compreſſis: remiſsione verò factârarſus in cun dem ordinem reſtitui-
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>