Newton, Isaac, Philosophia naturalis principia mathematica, 1713

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 524 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb xlink:href="039/01/051.jpg" pagenum="23"/>
              virium æſtimatæ, ſunt reciproce ut vires. </s>
              <s>Sie pondera æquipollent
                <lb/>
              ad movenda brachia Libræ, quæ oſcillante Libra ſunt reciproce ut
                <lb/>
              eorum velocitates ſurſum & deorſum: hoc eſt, pondera, ſi recta
                <lb/>
              aſcendunt & deſcendunt, æquipollent, quæ ſunt reciproce ut pun­
                <lb/>
              ctorum a quibus ſuſpenduntur diſtantiæ ab axe Libræ; ſin planis
                <lb/>
              obliquis aliiſve admotis obſtaculis impedita aſcendunt vel deſcen­
                <lb/>
              dunt oblique, æquipollent quæ ſunt reciproce ut aſcenſus & deſcen­
                <lb/>
              ſus, quatenus facti ſecundum perpendiculum: id adeo ob determi­
                <lb/>
              nationem gravitatis deorſum. </s>
              <s>Similiter in Trochlea ſeu Polyſpaſto
                <lb/>
              vis manus funem directe trahentis, quæ ſit ad pondus vel directe
                <lb/>
              vel oblique aſcendens ut velocitas aſcenſus perpendicularis ad ve­
                <lb/>
              locitatem manus funem trahentis, ſuſtinebit pondus. </s>
              <s>In Horolo­
                <lb/>
              giis & ſimilibus inſtrumentis, quæ ex rotulis commiſſis conſtructa
                <lb/>
              ſunt, vires contrariæ ad motum rotularum promovendum & impe­
                <lb/>
              diendum, ſi ſunt reciproce ut velocitates partium rotularum in quas
                <lb/>
              imprimuntur, ſuſtinebunt ſe mutuo. </s>
              <s>Vis Cochleæ ad premendum
                <lb/>
              corpus eſt ad vim manus manubrium circumagentis, ut circularis
                <lb/>
              velocitas manubrii ea in parte ubi a manu urgetur, ad velocitatem
                <lb/>
              progreſſivam cochleæ verſus corpus preſſum. </s>
              <s>Vires quibus Cu­
                <lb/>
              neus urget partes duas ligni fiſſi ſunt ad vim mallei in cuneum, ut
                <lb/>
              progreſſus cunei ſecundum determinationem vis a malleo in ipſum
                <lb/>
              impreſſæ, ad velocitatem qua partes ligni cedunt cuneo, ſecundum
                <lb/>
              lineas faciebus cunei perpendiculares. </s>
              <s>Et par eſt ratio Machina­
                <lb/>
              rum omnium. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Harum efficacia & uſus in eo ſolo conſiſtit, ut diminuendo velo­
                <lb/>
              citatem augeamus vim, & contra: Unde ſolvitur in omni aptorum
                <lb/>
              inſtrumentorum genere Problema,
                <emph type="italics"/>
              Datum pondus data vi moven­
                <lb/>
              di,
                <emph.end type="italics"/>
              aliamve datam reſiſtentiam vi data ſuperandi. </s>
              <s>Nam ſi Ma­
                <lb/>
              chinæ ita formentur, ut velocitates Agentis & Reſiſtentis ſine reci­
                <lb/>
              proce ut vires; Agens reſiſtentiam ſuſtinebit: & majori cum veloci­
                <lb/>
              tatum diſparitate eandem vincet. </s>
              <s>Certe ſi tanta ſic velocitatum
                <lb/>
              diſparitas, ut vincatur etiam reſiſtentia omnis, quæ tam ex conti­
                <lb/>
              guorum & inter ſe labentium corporum attritione, quam ex con­
                <lb/>
              tinuorum & ab invicem ſeparandorum cohæſione & elevandorum
                <lb/>
              ponderibus orirj ſolet; ſuperata omni ea reſiſtentia, vis redun­
                <lb/>
              dans accelerationem motus ſibi proportionalem, partim in parti­
                <lb/>
              bus machinæ, partim in corpore reſiſtente producet. </s>
              <s>Ceterum
                <lb/>
              Mechanicam tractare non eſt hujus inſtituti. </s>
              <s>Hiſce volui tan­
                <lb/>
              tum oſtendere, quam late pateat quamque certa ſit Lex tertia
                <lb/>
              Motus. </s>
              <s>Nam ſi æſtimetur Agentis actio ex ejus vi & veloci-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>