Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
< >
page |< < of 290 > >|
53
Quarta ſuppoſitio. Diminuere ꝓ-
portionē maioris ineq̈litatꝪ eſt ab ea demere ali-
quã ꝓportionē maioris inequalitatis ceteris pa-
ribus.
Et hec diffinitio eſt. Contingit autē tot mo-
dis proportionē maioris inequalitatis diminui:
quot modis ipſam contingit augeri: de quibus in
prima ſuppoſitione.
Quinta ſuppoſitio. Sēper plus di-
minuitur ꝓportio maioris īequalitatis per aug-
mentū minoris termini maiore nõ variato: quam
per equale decrementū maioris minore nõ varia-
to ceteris paribus.
Et ſemper plus creſcit ꝓpor-
tio per decrementū minoris termini: quã ꝑ equa-
augmentū maioris ceteris paribꝰ.
Prima pars
huius ſuppoſitionis probatur: ſit vna ꝓportio f.
inter a maiorē terminū et b. minorem.
et perdat a.
terminus aliquã partē ſui manente b. inuariato:
tunc dico /  ſi a: nichil deperderet: et b. acquireret
tantã partē quantã iam deperdit a. ceteris pari-
bus: maiorē ꝓportionē deꝑderet f. ꝓportio quam
iam deperdit.
Quod ꝓbatur ſic: q2 b. per acquiſi-
tionē illiꝰ partis maiorē ꝓportionē acquirit quã
deꝑdat a: ꝑ deperditionē eiuſdē partis vel equa-
lis: quod patet: q2 ſi tam a. quã b. deperderent illã
partē: maiorē ꝓportionē deperderet b. quam a. / vt
patet ex octaua ſuppoſitione quarti capitis huiꝰ
partis: igitur quando b. acquirit illam partē et a.
deperdit illam: maiorē ꝓportione acquirit b. quã
deperdat a.
(Suppono em̄ /  ſemꝑ a. maneat ma­
ius) / et ex conſequenti ſequitur /  maiorē ꝓportio-
nem perdit f. / per augmentū minoris termini pu-
ta b. / quã per equale decrementū maioris puta a. /
quod fuit ꝓbandū.
Patet hec cõſequētia / quoniã
ſemper ꝓportio inter aliqua duo īequalia perdit
illã ꝓportionē quã acquirit minꝰ extremū: et etiã
illam quã deperdit maius extremū ceteris paribꝰ /
vt patet ex ꝓbationibus none et decime ſuppoſi-
tionū ſecundi capitis huius.
Patet igitur prima
pars.
Et eodem modo demonſtrabis ſecundam
Intelligo /  ſemper maior terminus maior ma-
neat.
Alias denmõſtratio nõ ꝓcederet. 111. correĺ. ¶ Ex quo
ſequitur /  aliquando tantū diminuitur ꝓportio
maioris inequalitais per crementū minoris nu-
meri adequate ceteris paribus: quantū diminui-
tur per equale decrementū maioris numeri.
Pro­
batur: et volo /  ſit vna ꝓportio inter quadrupe-
dale et octupedale  manente quadrupedali in-
uariato octupedale ꝑdat quadrupedale adequa-
te: et ſequitur /  illa proportio diminuitur vſ ad
ꝓportionē equalitatis: volo igitur iterū /  manē­
te octupedali inuariato: quadrupedale acquirat
ſupra ſe quadrupedale adequate: et ſequit̄̄ /  tunc
etiã diminuitur proportio dupla vſ ad propor-
tionē equalitatis: igitur correlariū verū 222. correĺ.
¶ Sequi­
tur ſecūdo /  per equale decrementū maioris ter-
mini et ſimul equale crementū minoris proportio
manet equalis.
Patet correlariū poſito /  octu-
pedale a. deperdat quadrupedale: et quadrupeda­
le b. acquirat tantū puta quadrupedale.
quo poſi­
to ſequitur /  in fine inter illos terminos erit pro­
portio dupla ſicut erat in principio.
Nã in fine b.
erit octupedale a. vero quadrupedale: igitur.
His iactis ſit prima concluſio. Si
vtra duaꝝ latitudinū inequaliū vniformiter cõ-
tinuo diminuatur ſiue in tēpore equali ſiue ineq̈li
ꝑdendo equalē latitudinē oīno: maiorē ꝓportionē
deꝑdet minor latitudo quã maior: hoc eſt īter ipſã
minorē latitudinem in principio diminutionis et
ſeipſam in fine erit maior ꝓportio quã inter alte-
ram maiorē latitudinē in principio et ſeipſam in
fine.
Exēplū / vt captis duabus latitudinibus puta
pedali et bipedali ſiue vniꝰ gradꝰ et duoꝝ graduū
(nõ eſt cura:) ſi latitudo pedalis ꝑdat in hora vni-
formiṫ ſemipedale: et latitudo bipedalis in tãto
tēpore vel maiore vel minori
(Non īpedit ꝓpoſi-
tum) perdat vniformiter ſemipedale adequate:
maiorē ꝓportionē deperdit pedale quã ſemipeda­
le: qm̄ inter pedale in principio et ſeipſum in fine
eſt ꝓportio dupla: inter bipedale vero in prīcipio
et ſeipſum in fine eſt ꝓportio ſexquialtera.
Pro-
batur hoc cõcluſio facile: qm̄ quandocun latitu-
do maior et minor equalē partē ſiue exceſſū ſiue la­
titudinē deperdūt: maiorē ꝓportionē deperdit la­
titudo minor quã maior: vt ptꝫ manifeſte ex octa-
ua ſuppoſitione quarti capitis huiꝰ partis: igit̄̄
concluſio vera. 331. correĺ.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index