Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

List of thumbnails

< >
51
51 (45)
52
52 (46)
53
53 (47)
54
54 (48)
55
55 (49)
56
56 (50)
57
57 (51)
58
58 (52)
59
59 (53)
60
60 (54)
< >
page |< < (45) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div82" type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2428" xml:space="preserve">
              <pb o="45" file="0051" n="51" rhead="OPTICAE LIBER II."/>
            prehendet extenſionem eorum in uerticatione oppoſitionis.</s>
            <s xml:id="echoid-s2429" xml:space="preserve"> Secundum ergo iſtos modos erit
              <lb/>
            comprehenſio ſituum, ſuperficierum, linearum, & ſpatiorum à uiſu, reſpectu illius.</s>
            <s xml:id="echoid-s2430" xml:space="preserve"> Quædam au-
              <lb/>
            tem ſuperficies, & lineæ, & ſpatia ſecantia lineas radiales ſunt obliquationis ualde magnæ ſuper
              <lb/>
            radiales lineas, & quædam ſunt modicæ, & quædam ſunt perpendiculares ſuper lineas radiales:</s>
            <s xml:id="echoid-s2431" xml:space="preserve">
              <lb/>
            & ſunt ſuperficies, & lineæ, & ſpatia directè oppoſita uiſui.</s>
            <s xml:id="echoid-s2432" xml:space="preserve"> Extremitas autem remotior cuiusli-
              <lb/>
            bet ſuperficiei, & lineæ, & ſpatij ſequitur partem remotam à uiſu, ſcilicet partem ſequentem ex-
              <lb/>
            tremitates linearum radialium, & extremitas propinquior ſequitur partem propinquam uiſui, ſci-
              <lb/>
            licet partem ſequentem uiſum.</s>
            <s xml:id="echoid-s2433" xml:space="preserve"> Et quando uiſus comprehenderit aliquam lineam, uel aliquod
              <lb/>
            ſpatium, ſtatim comprehendet duas ubitates ſequentes extremitates lineæ illius, aut illius ſpatij:</s>
            <s xml:id="echoid-s2434" xml:space="preserve">
              <lb/>
            & ſimiliter quando uiſus comprehenderit aliquam ſuperficiem:</s>
            <s xml:id="echoid-s2435" xml:space="preserve"> comprehendet ubitates ſequentes
              <lb/>
            extremitates illius ſuperficiei ex comprehenſione extenſionis illius ſuperficiei, in longitudine, &
              <lb/>
            latitudine.</s>
            <s xml:id="echoid-s2436" xml:space="preserve"> Cum ergo uiſus comprehenderit ſuperficiem obliquam ſuper lineas radiales, & fue-
              <lb/>
            rit illa ſuperficies maximæ declinationis:</s>
            <s xml:id="echoid-s2437" xml:space="preserve"> comprehendet uiſus ubitatem ſequentem extremitatem
              <lb/>
            remotiorem apud comprehenſionem ſuperficiei, & comprehendet ipſam eſſe ſequentem extre-
              <lb/>
            mitates linearum radialium, & comprehendet ubitatem ſequentem extremitatem propinquio-
              <lb/>
            rem, & comprehendet ipſam eſſe ſequentem illud, quod eſt prope uiſum.</s>
            <s xml:id="echoid-s2438" xml:space="preserve"> Et ſimiliter de linea, &
              <lb/>
            ſpatio maximæ obliquationis.</s>
            <s xml:id="echoid-s2439" xml:space="preserve"> Et cum uiſus perceperit, quòd una duarum extremitatum ſuper-
              <lb/>
            ficiei, aut lineæ, aut ſpatij ſequantur ubitatem remotam à uiſu, & quòd altera extremitas fequatur
              <lb/>
            ubitatem propinquam uiſui:</s>
            <s xml:id="echoid-s2440" xml:space="preserve"> ſtatim percipiet remotionem unius duarum extremitatum, aut lineę,
              <lb/>
            aut ſpatij, aut ſuperficiei, & appropinquationem alterius.</s>
            <s xml:id="echoid-s2441" xml:space="preserve"> Et cum perceperit remotionem unius
              <lb/>
            duarum extremitatum, aut lineæ, aut ſpatij, aut ſuperficiei, & appropinquationem alterius:</s>
            <s xml:id="echoid-s2442" xml:space="preserve"> ſtatim
              <lb/>
            percipiet obliquationem ſitus illius ſuperficiei, aut lineæ, aut ſpatij.</s>
            <s xml:id="echoid-s2443" xml:space="preserve"> Obliquatio ergo ſuperficie-
              <lb/>
            rum, & linearum, & ſpatiorum obliquatorum ſuper lineas radiales extraneæ obliquationis, com-
              <lb/>
            prehenditur à uiſu ex comprehenſione duarum ubitatum extremitatum eorum.</s>
            <s xml:id="echoid-s2444" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div83" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head107" xml:space="preserve" style="it">29. Situs uiſibilis obliquus ex immoderata diſtantia uidetur direct{us}. 34 p 4.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2445" xml:space="preserve">DEclinatio autem & directa oppoſitio linearum, & ſuperficierum, & ſpatiorum modicæ obli-
              <lb/>
            quationis, & directionis, non comprehenduntur à uiſu uera comprehenſione certificata,
              <lb/>
            niſi remotio eorum ſit mediocris, & reſpiciat corpora ordinata comprehenſa à uiſu, & com-
              <lb/>
            prehenderit ex menſuris eorum corporum menſuras remotionum extremitatum illarum ſuper-
              <lb/>
            ficierum, & linearum, & ſpatiorum, & comprehenderit æqualitatem duarum remotionum
              <lb/>
            duarum extremitatum ſuperficiei, aut lineæ, aut ſpatij:</s>
            <s xml:id="echoid-s2446" xml:space="preserve"> aut inæqualitatem earum:</s>
            <s xml:id="echoid-s2447" xml:space="preserve"> quoniam nul-
              <lb/>
            la ubitatum ſequentium extremitates ſuperficierum, & linearum, & ſpatiorum directè oppoſi-
              <lb/>
            torum, aut declinantium modica declinatione, ſequitur uiſum:</s>
            <s xml:id="echoid-s2448" xml:space="preserve"> Sed extremitates eorum oppo-
              <lb/>
            ſitæ ſequuntur ubitates dextras, aut ſiniſtras, aut ſuperiores, aut inferiores.</s>
            <s xml:id="echoid-s2449" xml:space="preserve"> Si ergo uiſus non
              <lb/>
            comprehenderit menſuras remotionum eorum, quæ ſunt huiuſmodi à uiſu, non comprehendet
              <lb/>
            æqualitatem remotionum extremitatum eorum, aut inæqualitatem:</s>
            <s xml:id="echoid-s2450" xml:space="preserve"> & ſi hæc non comprehen-
              <lb/>
            derit, non comprehendet obliquationem eorum, neque directionem.</s>
            <s xml:id="echoid-s2451" xml:space="preserve"> Cum ergo ſuperficies, &
              <lb/>
            lineæ, & ſpatia fuerint maximæ remotionis, & fuerit obliquatio eorum modica:</s>
            <s xml:id="echoid-s2452" xml:space="preserve"> non poterit ui-
              <lb/>
            ſus comprehendere obliquationem eorum, neque poteſt diſtinguere inter obliquum, & re-
              <lb/>
            ctum:</s>
            <s xml:id="echoid-s2453" xml:space="preserve"> quoniam quantitates remotionum ſuperficierum, & linearum, & ſpatiorum, quorum re-
              <lb/>
            motio eſt magna, non certificantur à uiſu, ſed æſtimantur.</s>
            <s xml:id="echoid-s2454" xml:space="preserve"> Et cum remotio eorum fuerit magna,
              <lb/>
            & fuerint ipſa modicæ obliquationis:</s>
            <s xml:id="echoid-s2455" xml:space="preserve"> erit differentia, quæ eſt in ter remotas extremitates eorum
              <lb/>
            oppoſitorum, ualde modica, ferè carens quantitate reſpectu quantitatum remotionum eorum.</s>
            <s xml:id="echoid-s2456" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Et cum uiſus non certificauerit quantitates remotionum extremitatum eorum, non comprehen-
              <lb/>
            det diuerſitatem remotionum, quæ eſt inter extremitates eorum.</s>
            <s xml:id="echoid-s2457" xml:space="preserve"> Et cum non comprehende-
              <lb/>
            rit diuerſitatem, quæ eſt inter remotiones extremitatum ſuperficiei, lineæ, & ſpatij, æſtima-
              <lb/>
            bitremotiones illas eſſe æquales, & non comprehendet obliquationem illius ſuperficiei, aut li-
              <lb/>
            neæ, aut ſpatij:</s>
            <s xml:id="echoid-s2458" xml:space="preserve"> & cum non comprehenderit obliquationem illius ſuperficiei, aut lineæ, aut ſpa-
              <lb/>
            tij, æſtimabit ipſum eſſe directum.</s>
            <s xml:id="echoid-s2459" xml:space="preserve"> Et obliquatio modica ſuperficierum, & linearum, & ſpatio-
              <lb/>
            rum, quorum remotio eſt maxima, non comprehenditur à uiſu.</s>
            <s xml:id="echoid-s2460" xml:space="preserve"> Viſus ergo comprehendit o-
              <lb/>
            mnes ſuperficies, & lineas, & ſpatia, quæ ſunt maximæ remotionis, & minimæ obliquationis,
              <lb/>
            quaſi directè oppoſita, & non certificat ſitus eorum, neque diſtinguit inter obliquum, & directè
              <lb/>
            oppoſitum, ſed comprehendit obliquum, & rectum ſecundum unum modum.</s>
            <s xml:id="echoid-s2461" xml:space="preserve"> Et ſimiliter ſitus
              <lb/>
            ſuperficierum, & linearum, & ſpatiorum, quorum remotio eſt mediocris, quando non reſpexe-
              <lb/>
            rint corpora ordinata, aut uiſus non comprehenderit corpora reſpicientia remotiones eorum, &
              <lb/>
            non certificauerit quantitates remotionum eorum, non certificatur à uiſu, nec diſtinguit ui-
              <lb/>
            ſus inter obliquum eorum & directum, ſed accipit ſitum eorum æſtimatione:</s>
            <s xml:id="echoid-s2462" xml:space="preserve"> & fortaſſe æſtimabit
              <lb/>
            illud, quod eſt huiuſmodi, eſſe directum, quamuis ſit obliquum.</s>
            <s xml:id="echoid-s2463" xml:space="preserve"> Et cum ſuperficies, & lineæ, & ſpa
              <lb/>
            tia fuerint in remotione mediocri, & remotiones eorum reſpexerint corpora ordinata, & compre-
              <lb/>
            henderit uiſus illa corpora ordinata, & quantitates eorum, comprehendet quantitates remo-
              <lb/>
            tionum extremitatum ſuperficierum illarum, & linearum, & ſpatiorum, & comprehendet æqua-
              <lb/>
            litatem remotionum extremitatum eorum oppoſitorum, ſi fuerint extremitates illæ æquales, &
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>