Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich - Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero

Scan	Original
51	45
52	46
53	47
54	48
55	49
56	50
57	51
58	52
59	53
60	54
61	55
62	56
63	57
64	58
65	59
66	60
67	61
68	62
69	63
70	64
71	65
72	66
73	67
74	68
75	69
76	70
77	71
78	72
79	73
80	74

5145OPTICAE LIBER II. prehendet extenſionem eorum in uerticatione oppoſitionis. Secundum ergo iſtos modos erit
comprehenſio ſituum, ſuperficierum, linearum, & ſpatiorum à uiſu, reſpectu illius. Quædam au-
tem ſuperficies, & lineæ, & ſpatia ſecantia lineas radiales ſunt obliquationis ualde magnæ ſuper
radiales lineas, & quædam ſunt modicæ, & quædam ſunt perpendiculares ſuper lineas radiales:
& ſunt ſuperficies, & lineæ, & ſpatia directè oppoſita uiſui. Extremitas autem remotior cuiusli-
bet ſuperficiei, & lineæ, & ſpatij ſequitur partem remotam à uiſu, ſcilicet partem ſequentem ex-
tremitates linearum radialium, & extremitas propinquior ſequitur partem propinquam uiſui, ſci-
licet partem ſequentem uiſum. Et quando uiſus comprehenderit aliquam lineam, uel aliquod
ſpatium, ſtatim comprehendet duas ubitates ſequentes extremitates lineæ illius, aut illius ſpatij:
& ſimiliter quando uiſus comprehenderit aliquam ſuperficiem: comprehendet ubitates ſequentes
extremitates illius ſuperficiei ex comprehenſione extenſionis illius ſuperficiei, in longitudine, &
latitudine. Cum ergo uiſus comprehenderit ſuperficiem obliquam ſuper lineas radiales, & fue-
rit illa ſuperficies maximæ declinationis: comprehendet uiſus ubitatem ſequentem extremitatem
remotiorem apud comprehenſionem ſuperficiei, & comprehendet ipſam eſſe ſequentem extre-
mitates linearum radialium, & comprehendet ubitatem ſequentem extremitatem propinquio-
rem, & comprehendet ipſam eſſe ſequentem illud, quod eſt prope uiſum. Et ſimiliter de linea, &
ſpatio maximæ obliquationis. Et cum uiſus perceperit, quòd una duarum extremitatum ſuper-
ficiei, aut lineæ, aut ſpatij ſequantur ubitatem remotam à uiſu, & quòd altera extremitas fequatur
ubitatem propinquam uiſui: ſtatim percipiet remotionem unius duarum extremitatum, aut lineę,
aut ſpatij, aut ſuperficiei, & appropinquationem alterius. Et cum perceperit remotionem unius
duarum extremitatum, aut lineæ, aut ſpatij, aut ſuperficiei, & appropinquationem alterius: ſtatim
percipiet obliquationem ſitus illius ſuperficiei, aut lineæ, aut ſpatij. Obliquatio ergo ſuperficie-
rum, & linearum, & ſpatiorum obliquatorum ſuper lineas radiales extraneæ obliquationis, com-
prehenditur à uiſu ex comprehenſione duarum ubitatum extremitatum eorum.

29. Situs uiſibilis obliquus ex immoderata diſtantia uidetur direct{us}. 34 p 4.

DEclinatio autem & directa oppoſitio linearum, & ſuperficierum, & ſpatiorum modicæ obli-
quationis, & directionis, non comprehenduntur à uiſu uera comprehenſione certificata,
niſi remotio eorum ſit mediocris, & reſpiciat corpora ordinata comprehenſa à uiſu, & com-
prehenderit ex menſuris eorum corporum menſuras remotionum extremitatum illarum ſuper-
ficierum, & linearum, & ſpatiorum, & comprehenderit æqualitatem duarum remotionum
duarum extremitatum ſuperficiei, aut lineæ, aut ſpatij: aut inæqualitatem earum: quoniam nul-
la ubitatum ſequentium extremitates ſuperficierum, & linearum, & ſpatiorum directè oppoſi-
torum, aut declinantium modica declinatione, ſequitur uiſum: Sed extremitates eorum oppo-
ſitæ ſequuntur ubitates dextras, aut ſiniſtras, aut ſuperiores, aut inferiores. Si ergo uiſus non
comprehenderit menſuras remotionum eorum, quæ ſunt huiuſmodi à uiſu, non comprehendet
æqualitatem remotionum extremitatum eorum, aut inæqualitatem: & ſi hæc non comprehen-
derit, non comprehendet obliquationem eorum, neque directionem. Cum ergo ſuperficies, &
lineæ, & ſpatia fuerint maximæ remotionis, & fuerit obliquatio eorum modica: non poterit ui-
ſus comprehendere obliquationem eorum, neque poteſt diſtinguere inter obliquum, & re-
ctum: quoniam quantitates remotionum ſuperficierum, & linearum, & ſpatiorum, quorum re-
motio eſt magna, non certificantur à uiſu, ſed æſtimantur. Et cum remotio eorum fuerit magna,
& fuerint ipſa modicæ obliquationis: erit differentia, quæ eſt in ter remotas extremitates eorum
oppoſitorum, ualde modica, ferè carens quantitate reſpectu quantitatum remotionum eorum.
Et cum uiſus non certificauerit quantitates remotionum extremitatum eorum, non comprehen-
det diuerſitatem remotionum, quæ eſt inter extremitates eorum. Et cum non comprehende-
rit diuerſitatem, quæ eſt inter remotiones extremitatum ſuperficiei, lineæ, & ſpatij, æſtima-
bitremotiones illas eſſe æquales, & non comprehendet obliquationem illius ſuperficiei, aut li-
neæ, aut ſpatij: & cum non comprehenderit obliquationem illius ſuperficiei, aut lineæ, aut ſpa-
tij, æſtimabit ipſum eſſe directum. Et obliquatio modica ſuperficierum, & linearum, & ſpatio-
rum, quorum remotio eſt maxima, non comprehenditur à uiſu. Viſus ergo comprehendit o-
mnes ſuperficies, & lineas, & ſpatia, quæ ſunt maximæ remotionis, & minimæ obliquationis,
quaſi directè oppoſita, & non certificat ſitus eorum, neque diſtinguit inter obliquum, & directè
oppoſitum, ſed comprehendit obliquum, & rectum ſecundum unum modum. Et ſimiliter ſitus
ſuperficierum, & linearum, & ſpatiorum, quorum remotio eſt mediocris, quando non reſpexe-
rint corpora ordinata, aut uiſus non comprehenderit corpora reſpicientia remotiones eorum, &
non certificauerit quantitates remotionum eorum, non certificatur à uiſu, nec diſtinguit ui-
ſus inter obliquum eorum & directum, ſed accipit ſitum eorum æſtimatione: & fortaſſe æſtimabit
illud, quod eſt huiuſmodi, eſſe directum, quamuis ſit obliquum. Et cum ſuperficies, & lineæ, & ſpa
tia fuerint in remotione mediocri, & remotiones eorum reſpexerint corpora ordinata, & compre-
henderit uiſus illa corpora ordinata, & quantitates eorum, comprehendet quantitates remo-
tionum extremitatum ſuperficierum illarum, & linearum, & ſpatiorum, & comprehendet æqua-
litatem remotionum extremitatum eorum oppoſitorum, ſi fuerint extremitates illæ æquales, &

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
51	45
52	46
53	47
54	48
55	49
56	50
57	51
58	52
59	53
60	54
61	55
62	56
63	57
64	58
65	59
66	60
67	61
68	62
69	63
70	64
71	65
72	66
73	67
74	68
75	69
76	70
77	71
78	72
79	73
80	74

Scan	Original
51	45
52	46
53	47
54	48
55	49
56	50
57	51
58	52
59	53
60	54
61	55
62	56
63	57
64	58
65	59
66	60
67	61
68	62
69	63
70	64
71	65
72	66
73	67
74	68
75	69
76	70
77	71
78	72
79	73
80	74

Scan	Original
51	45
52	46
53	47
54	48
55	49
56	50
57	51
58	52
59	53
60	54
61	55
62	56
63	57
64	58
65	59
66	60
67	61
68	62
69	63
70	64
71	65
72	66
73	67
74	68
75	69
76	70
77	71
78	72
79	73
80	74