Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

Page concordance

< >
Scan Original
501 73
502 74
503 75
504 76
505 77
506 78
507 79
508 80
509 81
510 82
511 83
512 84
513 85
514 86
515 87
516 88
517 89
518 90
519 91
520 92
521 93
522 94
523 95
524 96
525 97
526 98
527 99
528 100
529 101
530 102
< >
page |< < (82) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div59" type="section" level="1" n="56">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16545" xml:space="preserve">
              <pb o="82" file="0510" n="510" rhead="Diſſertatio Tertia."/>
            concludit dicens, *Hæc tamen poma, non matura, ſed acerbiſſima*
              <lb/>
            *legi debent.</s>
            <s xml:id="echoid-s16546" xml:space="preserve">* Ex quo conſtat dum matureſcunt, atque ſpiritus
              <lb/>
            commoventur, extrudere particulas minùs aptas; </s>
            <s xml:id="echoid-s16547" xml:space="preserve">quę ſe inſi-
              <lb/>
            nuantes in reliquorum pomorum meatus, eorum particulas ad
              <lb/>
            diſſolutionem ſolicitant, ideóque corrumpuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s16548" xml:space="preserve">Hoc accidere
              <lb/>
            poteſt etiam radicibus, ut in eas irrumpant alienæ particulæ.</s>
            <s xml:id="echoid-s16549" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16550" xml:space="preserve">Maur. </s>
            <s xml:id="echoid-s16551" xml:space="preserve">Silvam ingredimur, in quâ plurimam ad philoſophan-
              <lb/>
            dum materiem inveniemus, ſi de plantarum naturâ diſputare
              <lb/>
            voluerimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s16552" xml:space="preserve">At nos tantummodo caloris opus perſequimur, cui
              <lb/>
            plantarum ortus & </s>
            <s xml:id="echoid-s16553" xml:space="preserve">incrementa tribuenda ſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s16554" xml:space="preserve">Ita autem
              <lb/>
            calidas particulas per fiſtularum atque fibrarum ductus excur-
              <lb/>
            rere cenſendum eſt, ut etiam non paucæ per anaſtomoſes ſe
              <lb/>
            inſinuent in proximas veſiculas, tùm ad incluſum humorem
              <lb/>
            concoquendum, tum ad veſiculas ipſas in novarum fibrarum aut
              <lb/>
            fiſtularum naturam efformandas; </s>
            <s xml:id="echoid-s16555" xml:space="preserve">ſic enim novo lignearum
              <lb/>
            fibrarum circa priores additamento pingueſcit arbor, initio facto
              <lb/>
            ab infimâ trunci parte, ubi ſcilicet calor fiſtulas validiùs inflans
              <lb/>
            faciliùs erumpit per anaſtomoſes, atqué etiam per minima cir-
              <lb/>
            cumſtantium fibrarum intervalla diſcurrit.</s>
            <s xml:id="echoid-s16556" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16557" xml:space="preserve">Grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s16558" xml:space="preserve">Itaque ſi omnia attentè circumſpiciamus, ſtirpium
              <lb/>
            vitam ex calore ingenito pendere deprehendimus: </s>
            <s xml:id="echoid-s16559" xml:space="preserve">nam ſi tem-
              <lb/>
            peſtas frigida ita plantam aggrediatur, ut in poros immiſſi ſpi-
              <lb/>
            ritus frigidi particulas conſtringant, atque ex teneris ramuſculis
              <lb/>
            exprimant influentes calidas particulas, illi tabeſcunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16560" xml:space="preserve">exſic-
              <lb/>
            cantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s16561" xml:space="preserve">immò aliquando adeò acutum gelu obſidet annoſas
              <lb/>
            quercus, ut ſulphureæ nitroſæque particulæ coëuntes indignen-
              <lb/>
            tur anguſtias, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16562" xml:space="preserve">ſubitam raritatem aſſumentes cum ingenti
              <lb/>
            fragore truncum diſrumpant; </s>
            <s xml:id="echoid-s16563" xml:space="preserve">vites autem omnino enectæ
              <lb/>
            pereant, niſi ſuperiniecta humus gelidi aëris complexum
              <lb/>
            prohibeat.</s>
            <s xml:id="echoid-s16564" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16565" xml:space="preserve">Maur. </s>
            <s xml:id="echoid-s16566" xml:space="preserve">Verùm cum brumali frigore ſpoliatæ frondibus arbo-
              <lb/>
            res ſqualleant, nec ab aridis atque emortuis conſpicuâ diſſimi-
              <lb/>
            litudine diſtare videantur, nonne ſatis valido argumento, immò
              <lb/>
            certâ animæ notâ, uti poſſumus, ſi ineunte vere gemmas turge-
              <lb/>
            ſcere, tum folia erumpere, deinde etiam ramuſculos produci
              <lb/>
            videamus?</s>
            <s xml:id="echoid-s16567" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16568" xml:space="preserve">Grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s16569" xml:space="preserve">Ita planè: </s>
            <s xml:id="echoid-s16570" xml:space="preserve">neque potui non ſubiraſci inepto colono,
              <lb/>
            qui, cùm vites aliquas non ſimul cum cæteris germinare aſpi-
              <lb/>
            ceret, emortuas interpretatus præproperâ ſecuri abſcidit: </s>
            <s xml:id="echoid-s16571" xml:space="preserve">ſed
              <lb/>
            cum ſarmenta in hypogæo condidiſſet, demum pluribus oculis
              <lb/>
            præter ſpem egerminâſſe videns intellexit vitæ principio </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>