Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

Table of figures

< >
< >
page |< < (84) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div59" type="section" level="1" n="56">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16603" xml:space="preserve">
              <pb o="84" file="0512" n="512" rhead="Diſſertatio Tertia."/>
            notio, ut id, quo planta vivit, interpretemur: </s>
            <s xml:id="echoid-s16604" xml:space="preserve">animæ autem,
              <lb/>
            quam Vegetativam appellant, tres agnoſcimus facultates, qui-
              <lb/>
            bus nimirum planta alitur, augeſcit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16605" xml:space="preserve">illud parat, quo nova
              <lb/>
            ſtirps gignatur: </s>
            <s xml:id="echoid-s16606" xml:space="preserve">neque naturam aliam præter eam, quæ hujuſ-
              <lb/>
            modi facultatum muneribus perfungatur, addi oportet, ut
              <lb/>
            planta vigere dicatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s16607" xml:space="preserve">Atqui ſuccum, quem tellus ſuppeditat,
              <lb/>
            concoqui, diſpenſari, acdiſponi virtute particularum, quas cali-
              <lb/>
            das diximus per fiſtularum atque fibrarum ductus perpetuo
              <lb/>
            circuitu commeantes, ita videmur paulò ante explicuiſſe, ut & </s>
            <s xml:id="echoid-s16608" xml:space="preserve">
              <lb/>
            abſumptas, vi potiſſimùm externi caloris, particulas reparari,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s16609" xml:space="preserve">novo additamento caudicem ac ramos augeri, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16610" xml:space="preserve">ad ſimilis
              <lb/>
            naturæ procreationem tenuiſſimum ſuccum vim ſeminis ha-
              <lb/>
            bentem, ſive intrà pericarpium, ſive in gemmâ, ſeparari, ſuiſ-
              <lb/>
            que locis collocari, intelligamus. </s>
            <s xml:id="echoid-s16611" xml:space="preserve">Animæ igitur notionem ſi
              <lb/>
            tribuamus naturæ, quæ efficiendi habet facultatem, animæ,
              <lb/>
            hoc eſt principio vitali, conſentaneam, quid incredibile aut
              <lb/>
            abſurdum dixerimus? </s>
            <s xml:id="echoid-s16612" xml:space="preserve">modò nihil hic præjudicati afferamus,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s16613" xml:space="preserve">Phyſicis rationibus inſiſtere decretum ſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s16614" xml:space="preserve">Idcirco ſtirpium
              <lb/>
            animam, calidarum particularum complexionem ſingulis ſpe-
              <lb/>
            ciebus congruentem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16615" xml:space="preserve">ad ſuos motus perficiendos idoneam,
              <lb/>
            ſtatuendam duco: </s>
            <s xml:id="echoid-s16616" xml:space="preserve">adeò ut ſi complexio illa pereat, ſivè eva-
              <lb/>
            neſcente ſpiritu aut ſale volatili, ſivè præter modum ingeſto
              <lb/>
            ſulphure, ſivè immiſſis particulis motum calidarum impedien-
              <lb/>
            tibus, tabeſcat planta, atque moriatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s16617" xml:space="preserve">Ex quo facilè cogno-
              <lb/>
            ſcitur, cur plantis noceat nimia ſtercoratio, ſalis aut calcis vivæ
              <lb/>
            copia radicibus appoſita, argenti vivi in terebratum caudìcem
              <lb/>
            infuſio, atque plura hujuſcemodi. </s>
            <s xml:id="echoid-s16618" xml:space="preserve">Hinc etiam explicatur quâ
              <lb/>
            ratione contingat, ut aliquando ex ſemine aliena planta progi-
              <lb/>
            gnatur, mutatâ videlicet, ſivè quid additum, ſive detractum
              <lb/>
            fuerit, particularum illarum ſeminis animam conſtituentium
              <lb/>
            complexione. </s>
            <s xml:id="echoid-s16619" xml:space="preserve">Sic apud Varronem lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s16620" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s16621" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s16622" xml:space="preserve">11. </s>
            <s xml:id="echoid-s16623" xml:space="preserve">Ex ſemine braſſicæ
              <lb/>
            vetere ſato naſci ajunt rapam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16624" xml:space="preserve">contra ex raporum braſſicam. </s>
            <s xml:id="echoid-s16625" xml:space="preserve">Et
              <lb/>
            apud Palladium, Rapa mutatur in napos, in alio ſolo per biennium
              <lb/>
            ſata; </s>
            <s xml:id="echoid-s16626" xml:space="preserve">alio verò napus tranſit in rapam. </s>
            <s xml:id="echoid-s16627" xml:space="preserve">Sic triticum, hordeumque
              <lb/>
            nimiâ loci uligine corruptum, jugibuſque pluviis dilutum,
              <lb/>
            vitium capit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16628" xml:space="preserve">tranſit in lolium, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16629" xml:space="preserve">viciſſim aliquando ex lolio
              <lb/>
            oritur triticum. </s>
            <s xml:id="echoid-s16630" xml:space="preserve">Quod ſi præter hanc calidarum particularum
              <lb/>
            complexionem, aliam adhuc animam ingerere quis voluerit,
              <lb/>
            explicet quænam cauſa, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16631" xml:space="preserve">quâ methodo, novam animam
              <lb/>
            efficiat.</s>
            <s xml:id="echoid-s16632" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16633" xml:space="preserve">Dand. </s>
            <s xml:id="echoid-s16634" xml:space="preserve">Si hæc ita ſe habent, non erit magnoperè </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>