Apian, Petrus - Instrvmentvm Sinvvm, sev primi mobilis

Scan	Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60

52GENVINVS VSVS noctiali circulo numerari ſolet) productum diuide in ſinum totum, & arcus quotientis
eſt diſtantia Solis ab ortu æquinoctialis, putain circulo maiori, qui per corpus ſolare du
citur & punctum horizontis, ubi æquinoctialis oritur. Sin autem diſtantia Solis horaria
à meridie maior eſt 90. gradibus, tũc ſubtrahe in de 90. & cũ reſiduo operare, ſicut antea
cum uera diſtantia feciſti. Contingit interdum quòd diſtantra Solis à meridiano directe
eſt 90. graduum, ſicut in communibus horis ſemꝑ fit hora 6. ante & poſt meridiem, tunc
neceſſe non eſt diſtantiam Solis ab ortu æquatoris quærere, quoniam ipſa per ſe declina
tio Solis eſt diſtantia illa. ? ? At huius primæ & communis regulæ ſit hoc tibi exem-
11EXEM-
PLVM
Epiſcopi. plum: In ipſo die intronizationis fuit Sol in 2. gra. 26. mi. II, declinatio eius ab æ quato-
re eſt 20. gra. 42. mi. declinationis huius cõplementũ 69. gra. 18. mi. ſinus huius comple
menti eſt 93544. diſtantia Solis à meridie 3. horarum tempore intronizationis, ea confi-
cit gradus 45. ſinum illius 70710. ducin ſinum complementi declinationis, productũ di-
22Lateraliter
quærenti
patet. uide in ſinum totum, & prouenient in quotiente 66145. arcus eius eſt 41. gra. 24. mi. cõ-
plementum uero 48. gra. 36. mi. hoc ipſum ſcilicet quod hactenus quærebamus.

PRONVNCIATVM XL.

Angulum perquirere quem facit æquinoctialis cũ circulo magno ducto
per corpus ſolare, & ortum æ quinoctialis iuxta punctum illud, ubi circulus
iſte maior à Sole ductus cum æ quinoctiali horizontem attingit.

Quod ſi & hunc angulum ſcire cupis, ago propone tibi ſinum diſtantiæ Solis ab ortu
æquinoctialis ſup putando in circulo magno per corpus ſolare, & ortum illum deducto,
33Areatim il
lud ex qua-
drãte diſæs eius inuentionem didiciſti iam ſupra in pronunc. 39. deinde aſſume ſinum declinationis
Solis, quem inuenies ex 3. pronunc. minorem ſinum duc in totum, productum diuide in
maiorem, & quotiens ſtatim oſtendet in arcu ſuo angulũ hunc quæſitum, ſicut hic uides
in exemplo ſubiecto. ? ? Diſtantia Solis in ſuo circulo magno ab ortu æquatoris ipſa
44EXEM-
PLVM
Epiſoopi. hora intronizationis habet 48. gra. 36. mi. uti ſuperior propoſitio monſtrat, ſinus eius eſt
74991. ſinusitem declinationis 35347. quo hactenus uſus ſum ſemper, hunc tan̈ mino
rem ſi duxero in ſinum totum, & productum in maiorem, puta 74991. diuiſero, prodi-
bunt in quotiente 47155. arcus eius eſt 20. gra. 8. mi. angulus ille optatus.

PRONVNCIATVM XLI.

Angulum etiam illum explorare, quem cum horizonte facit circulus ma-
gnus, ductus à Sole ubicun ſito ad ortum æquinoctialem.

Hic principio mihi fac cogites, circulum illũ magnum à Sole ad ortũ æquinoctialis
ductũ in horizõte, Sole exiſtente in ſignis meridionalibus ſemper facere angulũ recto
minorẽ, in ſignis a ũt ſeptentrionalibus Sole exiſtẽte in circulo uerticali facere cũ horizõ
te angulũ rectũ, ̈primũ deinde Sol altior eſt ̈fuerat in circulo uerticali, ſtatim etiã effi
cit cũ horizonte angulũ recto minorem, Et ſi ex ſuperiori pronunc. iam inueniſti angu-
lum, quem facit æquinoctialis cũ circulo magno ex Sole perortum æquinoctialis tranſe
unte, ſi tunc Sol fuerit in ſigno Auſtrali, ſubtrahe angulum illũ à cõplemẽto altitudinis
poli, & remanebit angulus quẽ facit circulus magnus Solis cum horizonte in puncto ubi
æquinoctialis ſecat horizontẽ. Sed ſi Sol eſt in ſigno aliquo Boreali, tunc adde angulum
inuentũ ad cõplementũ altitudinis poli, & rurſus emerget angulus quæſitus. Atqui Sole
cũ altitudine ſua ſupra horizontẽ nõ attingente circulũ uerticalem, hoc eſt, quũ in ſigno
aliq̊ ſeptentrionali fuerit, & diſtãtia Solis horaria à meridiano 90. gra. nõ excedit, tũc ſa-
nè addes angulũ, quẽ ex ſuperiori ꝓpoſitiõe inueniſtiad cõplementũ altitudinis poli, &
q̊d inde prouenit, à ſemicirculo ſubtrahe, ſic´ manebit angulus huius circuli & horizon
tis uerſus ſeptẽtrionẽ. Sin autẽ diſtãtia Solis horaria à meridie maior fuerit ̈ 90. tũc ſub
trahes ab angulo illo altitudinẽ poli, ꝗ ſemꝑ eſt maior eleuatione poli, & remanebitue-
rus angulus inter horizontẽ et circulũ datũ, à Sole ductũ per ortũ æquatoris, quẽ uoleba
mus ſcire. ? ? Et hic quo exemplũ tibi dabimus huiuſcemodi. In hora intronizatiõis
55EXEM-
PLVM
Epiſcopi. fuit angulus æquinoctialis cũ circulo magno per corpus ſolare ducto, quem præceden-
ti enunciato adinueni 28. gra. 8. minut, quibus addo complementum altitudinis

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60

Scan	Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60

Scan	Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60