Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
< >
page |< < of 290 > >|
52 Ex hac concluſione ſequitur / ſi
aliq̈
latitudo maior puta a. vniformiṫ cõtinuo in
aliquo
tēpore deperdat aliquam partē ſui: et vna
alia
latitudo minor puta b. deperdat cõtinuo vni-
formiter
in tanto tēpore, maiori, vel minori (non
curo
) tantã partē adequate ſui: maior ꝓportio eſt
inter
latitudinē minorem in medio inſtanti prime
medietatis
tēporis in quo ipſa diminuitur et ſeip­
ſam
in medio inſtanti ſecūde medietatis eiuſdē tē­
poris
: quã īter latitudinē maiorē in inſtãti medio
prime
medietatis tēporis / in quo ipſa diminuitur
et
ſeipſaꝫ in inſtãti medio ſecūde medietatꝪ eiuſdē
tēporis
.
Exemplū / vt capta latitudine .12. graduū
et
.8. graduū: et diminuatur latitudo: 12. graduuꝫ
in
hora cõtinuo vniformiter, deperdendo adequa­
te
quatuor gradus.
et in tanto tēpore vel maiori
minori
( curo) cõtinuo vniformiter deperdat la-
titudo
.8. graduū etiã quatuor gradus adequate:
tunc
ipſius latitudinis minoris in inſtanti medio
ṗme
medietatꝪ tꝑis in quo ipſa diminuit̄̄ ad ipſã
in
inſtãti medio ſecūde medietatis eiuſdē tēporis
eſt
maior ꝓportio: quã inter latitudinē maiorē in
inſtanti
medio prime medietatis temporis in quo
diminuitur
et ſeipſam in inſtanti medio ſecūde me­
dietatis
eiuſdē tēporis.
Nam illa eſt ꝓportio ſu-
prabipartiens
quintas puta .7. ad .5. hec vero eſt
ſuprabipartiens
nonas puta .11. ad .9.
Modo illa
maior
eſt hac / vt conſtat ex predictis.
Hoc correla-
riū
eandē cõcluſione petit demonſtrationē: qm̄
ipſa
latitudo maior ab inſtanti medio prime me-
dietatis
tēporis in quo diminuitur vſ ad inſtãs
mediū
ſecunde medietatis eiuſdē tēporis tantam
latitudinē
deperdit adequate: quantam latitudo
minor
perdit ab inſtanti medio prime medietatis
tēporis
in quo diminuitur vſ ad inſtans mediū
ſecūde
medietatis eiuſdē tēporis: q2 illa tempora
ſunt
medietates totaliū tēpoꝝ / vt conſtat in quibꝰ
deperduntur
medietates latitudinū deꝑdendarū
adequate
/ igit̄̄ maiorē ꝓportionē deꝑdit minor la­
titudo
in tali tēpore: quã maior in tꝑe correſpõdē­
ti
.
Patet hec ↄ̨ña ex ſcḋa parte octaue ſuppoſiti-
onis
p̄allegate: et ꝓportio deꝑdita ab aliqua lati­
tudine
in aliquo tꝑe eſt ꝓportio īter eandē latitu-
dinē
in prīcipio talis tꝑis et ſeipſã in fine / vt patet /
ergo
maior eſt ꝓportio inter minorē latitudinē in
inſtãti
medio prime medietatis temporis in quo
diminuit̄̄
ad ſeipſam in in inſtanti medio ſcḋe me­
dietatis
tꝑis eiuſdē: quã īter latitudinē maiorē in
inſtãti
medio ṗme medietatꝪ tꝑis in quo diminuit̄̄
et
ſeipſã in inſtãti medio ſcḋe medietatis eiuſdem
tꝑis
/ quod fuit ꝓbandū.
Patet igitur correlariū.
Ex quo ſequitur ſecundo / ſi latitudo motus a.
maior
et b. minor diminuantur vniformiter cõti-
nue
in tempore equali vel inequali perdendo ade-
quate
equalem latitudinem: maior eſt proportio
inter
motum b. in principio temporis in quo ipſe
diminuitur
et ſeipſum in fine talis temporis: quã
inter
motum a. in principio temporis in quo ipſe
diminuitur
et ſeipſum in fine eiuſdem temporis: et
ſimiliter
maior eſt ꝓportio inter motum b. in inſtã­
ti
medio prime medietatis temporis in quo ipſe
diminuitur
et ſeipſum in inſtanti medio ſecunde.
medietatis
eiuſdem temporis: quam inter motuꝫ
a
. in inſtanti medio prime medietatis temporis ī
quo
ipſe diminuitur et ſeipſum in inſtanti medio
ſecunde
medietatis eiuſdem temporis.
Prima
pars
huius auxilio concluſionis precedentis oſtē­
ditur
et ſecunda ex correlario facile ſuam demon­
ſtrationem
aſſumit. 11calcu. de
mo
. loca.
Et hoc correlarium eſt quar-
tum
ſuppoſitum calculatoris ī capite de motu lo­
cali
cõcluſione .38. / quod ponit ſub his verbis.
Secunda concluſio. Quando inter
aliquos
terminos eſt ꝓportio maioris inequali-
tatis
, et maior illorum terminorum acquirit ali-
quam
proportionem ſtante minore inuariato: vel
minor
terminus deperdit aliquam ꝓportionem ī­
uariato
maiore: proportio inter illos terminos
augmentantur
.
Probatur / et ſint b. terminus ma­
ior
et .cd. minor inter quos ſit ꝓportio f. / et acqui-
rat
terminus b. vnam ꝓportionem que ſit .ab. ad
b
. / tunc dico / proportio f. auget̄̄ ceteris aliis ma­
nentibus
paribus.
Item ſi .cd. perdat ꝓportionē /
que
eſt .cd. ad d. proportio f. augmentatur.
Pri-
mum
probatur / quia quando b. acquirit propor-
tionē
que eſt .ab. ad b. ceteris manentibus paribꝰ
ipſi
ꝓportioni f. que eſt b. ad .cd. / additur ꝓportio
.ab. ad b. / ergo ſequitur / ipſa ꝓportio f. augetur
Patet hec conſequentia ex ſecunda ſuppoſitio­
ne
huius.
Secunda pars ſimiliter oſtenditur: quo­
niam
quando terminus minor .cd. perdit ꝓportio­
nem
que eſt: cd. ad d. ꝓportioni f. que eſt b. ad .cd. /
additur
ꝓportio que eſt .cd. ad d. / quoniam in fine
totalis
ꝓportio componitur ex proportione b. ad
.cd. et .cd. ad d. / ergo proportioni f. que eſt b. ad .cd.
fuit
addita ꝓportio que eſt .cd. ad d. / ergo ꝓportio
f
. fuit augmentata.
Patet hec conſequentia ex ſe­
cunda
ſuppoſitione preallegata.
Et ſic patet con-
cluſio
. 221. correl.
Ex hac concluſione ſequitur primo /
cum
inter aliquos terminos eſt ꝓportio maioris
inequalitatis
: et vtro creſcente maiorem propor­
tionem
acquirit maior terminus quam minor / tūc
ꝓportio
inter datos terminos augetur.
Proba-
tur
/ ſint duo termini .abc. maior: de. minor: et ſit ꝓ­
portio
c. ad .e.f et ꝓportio .abc. ad c. / excedat pro-
portionē
.de. ad e. per proportionē que eſt .abc. ad
bc. / et acquirat e. ꝓportionem .de. ad e. et c. ꝓportio­
nem
que eſt .abc. ad c. / et tūc dico / proportio f. au­
getur
.
Quod ſic ꝓbatur / quia ſi c. acquireret adeq̈­
te
tantam proportionem quanta eſt .de. ad e. quaꝫ
acquirit
e. adhuc inter illos terminos maneret ꝓ­
portio
f. / vt patet ex correlario decime ſuppoſitio­
nis
ſecundi capitis huius partis: ſed modo c. ter-
minus
maior acquirit vltra proportionem quam
acquirit
terminus minor proportioneꝫ eſt .abc.
ad
.bc. / ergo ꝓportioni f. que eſt .bc. ad .de. / additur
proportio
.abc. ad .bc. / et per conſequens ꝓportio
f
. augetur / quod fuit probandum.
Patet conſeq̄n-
tia
ex ſecunda ſuppoſitione.
Patet igitur correla­
rium
. 332. correl.
Sequitur ſecundo / datis duobus termi­
nis
inter quos eſt ꝓportio maioris inequalitatis
et
diminuatur vter terminus: minore maiorem
proportionem
deperdente quam maior ꝓportio ī­
ter
datos terminos augetur.
Probatur / ſint .ab.
terminꝰ
maior: et .cde. minor.
et ſit inter .ab. et .cde.
ꝓportio
f. / et deperdat .ab. ꝓportionem que eſt .ab.
ad
b. et .cde. deperdat ꝓportionem que eſt .cde. ad
e
. / excedat proportio .cde. ad e. ꝓportionem .ab.
ad
b. per proportionem .cde. ad .de. / et tunc dico /
tali
decremento facto in vtro illorum termino-
rum
ꝓportio f. augetur.
Quod ſic probatur. quo-
niam
ſi .ab. terminus maior et .cde. terminus mi-
nor
equalem proportioneꝫ deperderent puta .ab. ꝓ­
portionem
que eſt .ab. ad b. et .cde. ꝓportionē que
eſt
.cde. ad .de. / tunc adhuc maneret ꝓportio f. / vt pa­
tet
ex ſecunda parte decime ſuppoſitionis.
ſecun-
di
capitis huius: ſed modo vltra illam proportio­
nem
adhuc minor terminus deperdit ꝓportioneꝫ
.de. ad e. / ergo ſequitur / ipſi proportioni f. addi-
tur
ꝓportio .de. ad e. et ſic ꝓportio illa f. auget̄̄ / qḋ
fuit
probandum. 443. correl.
Sequitur tertio / quãdo duo
termini
ſe habent in proportione maioris īequa-
litatis
: et minor perdit aliquam ꝓportionē et ma­
ior
acquirit: ꝓportio inter illos terminos auge-
tur
.
Patet correlarium ex concluſione.
Tertia concluſio. Qnando inter ali-
quos
terminos eſt ꝓportio maioris īequalitatis
et
maior illorum diminuitur ſtante minore: vel mi­
nor
augetur ſtante maiore: proportio inter illos
terminos
diminuitur.
Probatur prima pars: et
ſit
proportio f. inter .ab. maiorem terminum et c.
minorem
: et ſtante c. deperdat .ab. ꝓportionem
eſt
.ab. ad b. / quam deperdit deperdendo a. parteꝫ
ſui
: tunc dico / proportio f. diminuitur.
Quod ſic
probatur
/ quia a ꝓportione f. demitur aliqua ꝓ-
portio
puta proportio que eſt .ab. ad b. / igitur pro­
portio
f. diminuitur.
Patet cõſequentia ex quar-
ta
ſuppoſitione: et antecedens probatur / quia ꝓ-
portio
f. componitur ex ꝓportione .ab. ad b. et b.
ad
c. in principio diminutionis / vt patet ex ſuperi­
us
dictis capite quarto huius: et ex illa prpportio­
ne
f. non manet niſi ꝓportio b. ad c. / igitur propor­
tio
f. perdit proportionem que eſt .ab. ad b. / qḋ fuit
probandum
.
Secunda pars probatur: et ſint duo
termini
ſe habentes in proportione maioris ineq̈­
litatis
a. maior et c. minor inter quos eſt f. propor­
tio
: et acquirat c. terminus minor aliquam ꝓpor-
tionem
acquirendo b. ſupra ſe: ip̄o aggregato ex
.bc. manente minore ipſo a.
(Hoc enim ſupponit
concluſio
) et maneat a. inuariatum / tunc dico /
proportio f. diminuitur.
Quod ſic probatur:
quia
ꝓportio f. in principio componitur ex pro-
portione
a. ad .bc. et ex ꝓportione .bc. ad c. / vt cõſtat
et
in fine talis augmentationionis termini mino-
ris
: ꝓportio illa manet p̄ciſe proportio a. ad .bc. /

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index