5240Diſſertatio Tertia.
verò rarefcat, vt repleatur ſpatium relictum.
Hinc Mercurio ter-
minus violentæ collocationis definitur digitis 30 in aëre commu-
ni; aquæ verò vtpote materiam habenti minùs compactam, quàm
ſit Mercurij materia in eodem aëre communi ſtatuitur terminus
altitudinis digit. 407, iuxta Rationem reciprocam grauitatum ſe-
cundùm ſpeciem, quæ eſt Mercurij ad aquam vt 13 {4/7} ad 1.
minus violentæ collocationis definitur digitis 30 in aëre commu-
ni; aquæ verò vtpote materiam habenti minùs compactam, quàm
ſit Mercurij materia in eodem aëre communi ſtatuitur terminus
altitudinis digit. 407, iuxta Rationem reciprocam grauitatum ſe-
cundùm ſpeciem, quæ eſt Mercurij ad aquam vt 13 {4/7} ad 1.
Maur.
Optimè profectò, &
ex animi mei ſententiâ illud addi-
diſti, *in aëre communi*, quia ſi ſiſtula tota aquæ immergeretur,
altior digitis 30. conſiſteret Mercurius; Minor quippe eſt ordinis
perturbatio, ſi Mercurius à centro Orbis magis abſit, quàm aqua,
ac ſi magis abeſſet quàm aër; plus enim materiæ eſt in aquâ,
quàm in pari mole aëris, ac proinde minor eſt diffimilitudo inter
aquam & Mercurium, quàm inter aërem & Mercurium eundem.
Hinc quia Atmoſphæræ partes non æquè raræ ſunt, aut denſæ,
ſed inſimæ craſſiores ſunt ſuperioribus, maior eſt ordinis perturba-
tio, ſi Mercurius intrà raras, quàm ſi intrà denſas collocetur, quia
illæ præ his longiùs à centro abeſſe expetunt, & Mercurius infra
omnes illas collocandus eſſet. Sic enim concipio vniuerſam ele-
mentorum ſphæram, vt materia in ſimi ibus ſphæræ partibus ſit
æqualiter diſtributa, ac proinde non æquabiliter conſtipata;
æqualis ſcilicet materia in amplioribus ſpatijs magis dilatatur.
Voco autem ſimiles ſphæræ partes, quæ per æqualia radiorum in-
terualla magis & magis à centro remouentur, adeò vt circa primam
& minimam ſphærulam tot ſphærici ambitus intelligantur, quot
in partes ſemidiameter tota diuiſa concipitur; qui ambitus iuxta
Cuborum ex numeris in ſerie naturali factorumdifferentias 7. 19.
37. 61. & c, augentur; ſunt ſcilicet ſphæræ in triplicatâ Ratione
diametrorum. Igitur vice verſâ prout augetur ſpatiorum ampli-
tudo, minuitur partium conſtipatio. Et hæc eſt vera atque pro-
pria ſecundùm ſpeciem grauitas aut leuitas abſolutè & ſimplici-
ter accepta; vt ſcilicet corpus facultatem habeat conandi, vt ſiſtat
ſe in illo ſphærico ambitu, qui ſuarum partium conſtipationi con-
gruit; illudque ſecũdùm ſpeciem grauius dicitur, quod cum alio cor-
pore comparatum exigit minore interuallo ſeiungià centro. Cum
igitur huiuſmodi conatus reſpondeat diſſimilitudini conſtipationis
partium medij, & partium corporis, quo maior eſt diſſimilitudo, ma-
ior eſt ſecundùm ſpeciem grauitas, atque conatus: propterea ex
medij mutatione oritur diuerſitas ponderis, & corpus idem
diſti, *in aëre communi*, quia ſi ſiſtula tota aquæ immergeretur,
altior digitis 30. conſiſteret Mercurius; Minor quippe eſt ordinis
perturbatio, ſi Mercurius à centro Orbis magis abſit, quàm aqua,
ac ſi magis abeſſet quàm aër; plus enim materiæ eſt in aquâ,
quàm in pari mole aëris, ac proinde minor eſt diffimilitudo inter
aquam & Mercurium, quàm inter aërem & Mercurium eundem.
Hinc quia Atmoſphæræ partes non æquè raræ ſunt, aut denſæ,
ſed inſimæ craſſiores ſunt ſuperioribus, maior eſt ordinis perturba-
tio, ſi Mercurius intrà raras, quàm ſi intrà denſas collocetur, quia
illæ præ his longiùs à centro abeſſe expetunt, & Mercurius infra
omnes illas collocandus eſſet. Sic enim concipio vniuerſam ele-
mentorum ſphæram, vt materia in ſimi ibus ſphæræ partibus ſit
æqualiter diſtributa, ac proinde non æquabiliter conſtipata;
æqualis ſcilicet materia in amplioribus ſpatijs magis dilatatur.
Voco autem ſimiles ſphæræ partes, quæ per æqualia radiorum in-
terualla magis & magis à centro remouentur, adeò vt circa primam
& minimam ſphærulam tot ſphærici ambitus intelligantur, quot
in partes ſemidiameter tota diuiſa concipitur; qui ambitus iuxta
Cuborum ex numeris in ſerie naturali factorumdifferentias 7. 19.
37. 61. & c, augentur; ſunt ſcilicet ſphæræ in triplicatâ Ratione
diametrorum. Igitur vice verſâ prout augetur ſpatiorum ampli-
tudo, minuitur partium conſtipatio. Et hæc eſt vera atque pro-
pria ſecundùm ſpeciem grauitas aut leuitas abſolutè & ſimplici-
ter accepta; vt ſcilicet corpus facultatem habeat conandi, vt ſiſtat
ſe in illo ſphærico ambitu, qui ſuarum partium conſtipationi con-
gruit; illudque ſecũdùm ſpeciem grauius dicitur, quod cum alio cor-
pore comparatum exigit minore interuallo ſeiungià centro. Cum
igitur huiuſmodi conatus reſpondeat diſſimilitudini conſtipationis
partium medij, & partium corporis, quo maior eſt diſſimilitudo, ma-
ior eſt ſecundùm ſpeciem grauitas, atque conatus: propterea ex
medij mutatione oritur diuerſitas ponderis, & corpus idem