Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

List of thumbnails

< >
51
51
52
52
53
53
54
54
55
55
56
56
57
57
58
58
59
59
60
60
< >
page |< < of 290 > >|
52 Ex hac concluſione ſequitur / ſi
aliq̈
latitudo maior puta a. vniformiṫ cõtinuo in
aliquo
tēpore deperdat aliquam partē ſui: et vna
alia
latitudo minor puta b. deperdat cõtinuo vni-
formiter
in tanto tēpore, maiori, vel minori (non
curo
) tantã partē adequate ſui: maior ꝓportio eſt
inter
latitudinē minorem in medio inſtanti prime
medietatis
tēporis in quo ipſa diminuitur et ſeip­
ſam
in medio inſtanti ſecūde medietatis eiuſdē tē­
poris
: quã īter latitudinē maiorē in inſtãti medio
prime
medietatis tēporis / in quo ipſa diminuitur
et
ſeipſaꝫ in inſtãti medio ſecūde medietatꝪ eiuſdē
tēporis
.
Exemplū / vt capta latitudine .12. graduū
et
.8. graduū: et diminuatur latitudo: 12. graduuꝫ
in
hora cõtinuo vniformiter, deperdendo adequa­
te
quatuor gradus.
et in tanto tēpore vel maiori
minori
( curo) cõtinuo vniformiter deperdat la-
titudo
.8. graduū etiã quatuor gradus adequate:
tunc
ipſius latitudinis minoris in inſtanti medio
ṗme
medietatꝪ tꝑis in quo ipſa diminuit̄̄ ad ipſã
in
inſtãti medio ſecūde medietatis eiuſdē tēporis
eſt
maior ꝓportio: quã inter latitudinē maiorē in
inſtanti
medio prime medietatis temporis in quo
diminuitur
et ſeipſam in inſtanti medio ſecūde me­
dietatis
eiuſdē tēporis.
Nam illa eſt ꝓportio ſu-
prabipartiens
quintas puta .7. ad .5. hec vero eſt
ſuprabipartiens
nonas puta .11. ad .9.
Modo illa
maior
eſt hac / vt conſtat ex predictis.
Hoc correla-
riū
eandē cõcluſione petit demonſtrationē: qm̄
ipſa
latitudo maior ab inſtanti medio prime me-
dietatis
tēporis in quo diminuitur vſ ad inſtãs
mediū
ſecunde medietatis eiuſdē tēporis tantam
latitudinē
deperdit adequate: quantam latitudo
minor
perdit ab inſtanti medio prime medietatis
tēporis
in quo diminuitur vſ ad inſtans mediū
ſecūde
medietatis eiuſdē tēporis: q2 illa tempora
ſunt
medietates totaliū tēpoꝝ / vt conſtat in quibꝰ
deperduntur
medietates latitudinū deꝑdendarū
adequate
/ igit̄̄ maiorē ꝓportionē deꝑdit minor la­
titudo
in tali tēpore: quã maior in tꝑe correſpõdē­
ti
.
Patet hec ↄ̨ña ex ſcḋa parte octaue ſuppoſiti-
onis
p̄allegate: et ꝓportio deꝑdita ab aliqua lati­
tudine
in aliquo tꝑe eſt ꝓportio īter eandē latitu-
dinē
in prīcipio talis tꝑis et ſeipſã in fine / vt patet /
ergo
maior eſt ꝓportio inter minorē latitudinē in
inſtãti
medio prime medietatis temporis in quo
diminuit̄̄
ad ſeipſam in in inſtanti medio ſcḋe me­
dietatis
tꝑis eiuſdē: quã īter latitudinē maiorē in
inſtãti
medio ṗme medietatꝪ tꝑis in quo diminuit̄̄
et
ſeipſã in inſtãti medio ſcḋe medietatis eiuſdem
tꝑis
/ quod fuit ꝓbandū.
Patet igitur correlariū.
Ex quo ſequitur ſecundo / ſi latitudo motus a.
maior
et b. minor diminuantur vniformiter cõti-
nue
in tempore equali vel inequali perdendo ade-
quate
equalem latitudinem: maior eſt proportio
inter
motum b. in principio temporis in quo ipſe
diminuitur
et ſeipſum in fine talis temporis: quã
inter
motum a. in principio temporis in quo ipſe
diminuitur
et ſeipſum in fine eiuſdem temporis: et
ſimiliter
maior eſt ꝓportio inter motum b. in inſtã­
ti
medio prime medietatis temporis in quo ipſe
diminuitur
et ſeipſum in inſtanti medio ſecunde.
medietatis
eiuſdem temporis: quam inter motuꝫ
a
. in inſtanti medio prime medietatis temporis ī
quo
ipſe diminuitur et ſeipſum in inſtanti medio
ſecunde
medietatis eiuſdem temporis.
Prima
pars
huius auxilio concluſionis precedentis oſtē­
ditur
et ſecunda ex correlario facile ſuam demon­
ſtrationem
aſſumit. 11calcu. de
mo
. loca.
Et hoc correlarium eſt quar-
tum
ſuppoſitum calculatoris ī capite de motu lo­
cali
cõcluſione .38. / quod ponit ſub his verbis.
Secunda concluſio. Quando inter
aliquos
terminos eſt ꝓportio maioris inequali-
tatis
, et maior illorum terminorum acquirit ali-
quam
proportionem ſtante minore inuariato: vel
minor
terminus deperdit aliquam ꝓportionem ī­
uariato
maiore: proportio inter illos terminos
augmentantur
.
Probatur / et ſint b. terminus ma­
ior
et .cd. minor inter quos ſit ꝓportio f. / et acqui-
rat
terminus b. vnam ꝓportionem que ſit .ab. ad
b
. / tunc dico / proportio f. auget̄̄ ceteris aliis ma­
nentibus
paribus.
Item ſi .cd. perdat ꝓportionē /
que
eſt .cd. ad d. proportio f. augmentatur.
Pri-
mum
probatur / quia quando b. acquirit propor-
tionē
que eſt .ab. ad b. ceteris manentibus paribꝰ
ipſi
ꝓportioni f. que eſt b. ad .cd. / additur ꝓportio
.ab. ad b. / ergo ſequitur / ipſa ꝓportio f. augetur
Patet hec conſequentia ex ſecunda ſuppoſitio­
ne
huius.
Secunda pars ſimiliter oſtenditur: quo­
niam
quando terminus minor .cd. perdit ꝓportio­
nem
que eſt: cd. ad d. ꝓportioni f. que eſt b. ad .cd. /
additur
ꝓportio que eſt .cd. ad d. / quoniam in fine
totalis
ꝓportio componitur ex proportione b. ad
.cd. et .cd. ad d. / ergo proportioni f. que eſt b. ad .cd.
fuit
addita ꝓportio que eſt .cd. ad d. / ergo ꝓportio
f
. fuit augmentata.
Patet hec conſequentia ex ſe­
cunda
ſuppoſitione preallegata.
Et ſic patet con-
cluſio
. 221. correl.
Ex hac concluſione ſequitur primo /
cum
inter aliquos terminos eſt ꝓportio maioris
inequalitatis
: et vtro creſcente maiorem propor­
tionem
acquirit maior terminus quam minor / tūc
ꝓportio
inter datos terminos augetur.
Proba-
tur
/ ſint duo termini .abc. maior: de. minor: et ſit ꝓ­
portio
c. ad .e.f et ꝓportio .abc. ad c. / excedat pro-
portionē
.de. ad e. per proportionē que eſt .abc. ad
bc. / et acquirat e. ꝓportionem .de. ad e. et c. ꝓportio­
nem
que eſt .abc. ad c. / et tūc dico / proportio f. au­
getur
.
Quod ſic ꝓbatur / quia ſi c. acquireret adeq̈­
te
tantam proportionem quanta eſt .de. ad e. quaꝫ
acquirit
e. adhuc inter illos terminos maneret ꝓ­
portio
f. / vt patet ex correlario decime ſuppoſitio­
nis
ſecundi capitis huius partis: ſed modo c. ter-
minus
maior acquirit vltra proportionem quam
acquirit
terminus minor proportioneꝫ eſt .abc.
ad
.bc. / ergo ꝓportioni f. que eſt .bc. ad .de. / additur
proportio
.abc. ad .bc. / et per conſequens ꝓportio
f
. augetur / quod fuit probandum.
Patet conſeq̄n-
tia
ex ſecunda ſuppoſitione.
Patet igitur correla­
rium
. 332. correl.
Sequitur ſecundo / datis duobus termi­
nis
inter quos eſt ꝓportio maioris inequalitatis
et
diminuatur vter terminus: minore maiorem
proportionem
deperdente quam maior ꝓportio ī­
ter
datos terminos augetur.
Probatur / ſint .ab.
terminꝰ
maior: et .cde. minor.
et ſit inter .ab. et .cde.
ꝓportio
f. / et deperdat .ab. ꝓportionem que eſt .ab.
ad
b. et .cde. deperdat ꝓportionem que eſt .cde. ad
e
. / excedat proportio .cde. ad e. ꝓportionem .ab.
ad
b. per proportionem .cde. ad .de. / et tunc dico /
tali
decremento facto in vtro illorum termino-
rum
ꝓportio f. augetur.
Quod ſic probatur. quo-
niam
ſi .ab. terminus maior et .cde. terminus mi-
nor
equalem proportioneꝫ deperderent puta .ab. ꝓ­
portionem
que eſt .ab. ad b. et .cde. ꝓportionē que
eſt
.cde. ad .de. / tunc adhuc maneret ꝓportio f. / vt pa­
tet
ex ſecunda parte decime ſuppoſitionis.
ſecun-
di
capitis huius: ſed modo vltra illam proportio­
nem
adhuc minor terminus deperdit ꝓportioneꝫ
.de. ad e. / ergo ſequitur / ipſi proportioni f. addi-
tur
ꝓportio .de. ad e. et ſic ꝓportio illa f. auget̄̄ / qḋ
fuit
probandum. 443. correl.
Sequitur tertio / quãdo duo
termini
ſe habent in proportione maioris īequa-
litatis
: et minor perdit aliquam ꝓportionē et ma­
ior
acquirit: ꝓportio inter illos terminos auge-
tur
.
Patet correlarium ex concluſione.
Tertia concluſio. Qnando inter ali-
quos
terminos eſt ꝓportio maioris īequalitatis
et
maior illorum diminuitur ſtante minore: vel mi­
nor
augetur ſtante maiore: proportio inter illos
terminos
diminuitur.
Probatur prima pars: et
ſit
proportio f. inter .ab. maiorem terminum et c.
minorem
: et ſtante c. deperdat .ab. ꝓportionem
eſt
.ab. ad b. / quam deperdit deperdendo a. parteꝫ
ſui
: tunc dico / proportio f. diminuitur.
Quod ſic
probatur
/ quia a ꝓportione f. demitur aliqua ꝓ-
portio
puta proportio que eſt .ab. ad b. / igitur pro­
portio
f. diminuitur.
Patet cõſequentia ex quar-
ta
ſuppoſitione: et antecedens probatur / quia ꝓ-
portio
f. componitur ex ꝓportione .ab. ad b. et b.
ad
c. in principio diminutionis / vt patet ex ſuperi­
us
dictis capite quarto huius: et ex illa prpportio­
ne
f. non manet niſi ꝓportio b. ad c. / igitur propor­
tio
f. perdit proportionem que eſt .ab. ad b. / qḋ fuit
probandum
.
Secunda pars probatur: et ſint duo
termini
ſe habentes in proportione maioris ineq̈­
litatis
a. maior et c. minor inter quos eſt f. propor­
tio
: et acquirat c. terminus minor aliquam ꝓpor-
tionem
acquirendo b. ſupra ſe: ip̄o aggregato ex
.bc. manente minore ipſo a.
(Hoc enim ſupponit
concluſio
) et maneat a. inuariatum / tunc dico /
proportio f. diminuitur.
Quod ſic probatur:
quia
ꝓportio f. in principio componitur ex pro-
portione
a. ad .bc. et ex ꝓportione .bc. ad c. / vt cõſtat
et
in fine talis augmentationionis termini mino-
ris
: ꝓportio illa manet p̄ciſe proportio a. ad .bc. /

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index