1nibus abripi ſe ſinunt, quod in præſenti caſu, meo ſaltem iudicio, acci
dit; vt enim in tua ſiſtamus figura; non negabis, opinor, centrum H
minimè deſcenſurum, ſi fortè propiùs ad planum CN accedere non poſ
ſet, cùm ex ipſis terminis idem ſit deſcendere, & propriùs ad planum DN
accedere; At verò centrum A (in Figura perultima) propiùs ad planum in cli
natum DH accedere non poteſt, à quo æquali ſemper diſtantiæ menſura
diſtat, ſcilicet radio, vnus autem radius alteri æqualis eſt; hinc nunquam
diſcedit à linea AG parallela Plano DH, & quodlibet perpendiculum ad
planum terminatum à centro A ductum lineæ AF æquale eſt.
dit; vt enim in tua ſiſtamus figura; non negabis, opinor, centrum H
minimè deſcenſurum, ſi fortè propiùs ad planum CN accedere non poſ
ſet, cùm ex ipſis terminis idem ſit deſcendere, & propriùs ad planum DN
accedere; At verò centrum A (in Figura perultima) propiùs ad planum in cli
natum DH accedere non poteſt, à quo æquali ſemper diſtantiæ menſura
diſtat, ſcilicet radio, vnus autem radius alteri æqualis eſt; hinc nunquam
diſcedit à linea AG parallela Plano DH, & quodlibet perpendiculum ad
planum terminatum à centro A ductum lineæ AF æquale eſt.
Chryſoc.
Proptereà globus deſcendit, quia eius centrum A non
ſuſtinetur in puncto contactus, cùm ſuſtineri non poſſit niſi in perpen
diculo AF.
ſuſtinetur in puncto contactus, cùm ſuſtineri non poſſit niſi in perpen
diculo AF.
Antim.
Rectè, Proptereà globus deſcendit; ſed profectò non pro
pterea globus volvitur, ſive enim volvatur deorſum, ſive deſcendat iux
ta primum modum in ſitu, in quo eſt, centrum A per eandem lineam
AG, deorſum tendit, nec vnquam ab ea diſcedit, aut diſcedere poteſt;
cur igitur cum vtroque modo, per eandem lineam deſcendere poſſit, hoc
ſecundo potiùs, quàm illo primo deſcendit? quod enim dicis, Auguſti
ne, centrum gravitatis A eſſe extra perpendiculum, ac proptereà deſ
cendere, id totum verum eſt, & à me admittitur, vndè reverà deſcen
dit; ſed per lineam AG, infrà quam deſcendere nequit; ſed cùm per eam
vtroque modo ire poſſit, ac proinde deſcendere, cur, quæſo, vno
potiùs quàm alio? Sed hoc alio exemplo fortè luculentiore clariſſimè
oſtendo.
16[Figure 16]
pterea globus volvitur, ſive enim volvatur deorſum, ſive deſcendat iux
ta primum modum in ſitu, in quo eſt, centrum A per eandem lineam
AG, deorſum tendit, nec vnquam ab ea diſcedit, aut diſcedere poteſt;
cur igitur cum vtroque modo, per eandem lineam deſcendere poſſit, hoc
ſecundo potiùs, quàm illo primo deſcendit? quod enim dicis, Auguſti
ne, centrum gravitatis A eſſe extra perpendiculum, ac proptereà deſ
cendere, id totum verum eſt, & à me admittitur, vndè reverà deſcen
dit; ſed per lineam AG, infrà quam deſcendere nequit; ſed cùm per eam
vtroque modo ire poſſit, ac proinde deſcendere, cur, quæſo, vno
potiùs quàm alio? Sed hoc alio exemplo fortè luculentiore clariſſimè
oſtendo.
Sit planum inclinatum AB, ſit rectan
gulum C in eo collocatum; certè ſi ſup
ponatur vtrumque lævigatum, deſcen
det rectangulum, per dictum planum,
ibitque centrum gravitatis C per CP
parallelam plano; nec enim aliter per ſe
deſcendere poteſt, nec volvi circa angu
lum D, quod fieri deberet, vt fueret;
alioquin centrum C in revolutione aſcen
deret, quod dici non poteſt; Sit enim
CD perpendiculum, & CN horizontalis, haud dubie ſi C volvatur
circa D, radio DC, tangens decta à puncto C, perpendicularis in
CD, ibit ſuprà horizontalem CN, vt patet ad oculum: Dixi per ſe,
nam per accidens, cùm à plani ſcabutie impediri poſſit, latus AD, ſu
perior portio quæ libera eſt, impetus vi acquiſiti, prævalens, deor
ſum circum volvitur circa angulum D ; ſed hoc per accidens fit. Sit autem
aliud rectangulam F in eodem plano inclinato, perpendiculum, FH, ho
rizontalis FO; certè ſi ducatur tangens FK perpendicularis MF; ſi
centrum F circa M radio MF volvatur, ibit infra FO, igitur non aſcen
det ſed deſcendet. itaque vt ad noſtrum globum redeat oratio cùm nec
circa punctum D volvi poſſit centrum A, (in Figura antepenuissima) niſi in-
gulum C in eo collocatum; certè ſi ſup
ponatur vtrumque lævigatum, deſcen
det rectangulum, per dictum planum,
ibitque centrum gravitatis C per CP
parallelam plano; nec enim aliter per ſe
deſcendere poteſt, nec volvi circa angu
lum D, quod fieri deberet, vt fueret;
alioquin centrum C in revolutione aſcen
deret, quod dici non poteſt; Sit enim
CD perpendiculum, & CN horizontalis, haud dubie ſi C volvatur
circa D, radio DC, tangens decta à puncto C, perpendicularis in
CD, ibit ſuprà horizontalem CN, vt patet ad oculum: Dixi per ſe,
nam per accidens, cùm à plani ſcabutie impediri poſſit, latus AD, ſu
perior portio quæ libera eſt, impetus vi acquiſiti, prævalens, deor
ſum circum volvitur circa angulum D ; ſed hoc per accidens fit. Sit autem
aliud rectangulam F in eodem plano inclinato, perpendiculum, FH, ho
rizontalis FO; certè ſi ducatur tangens FK perpendicularis MF; ſi
centrum F circa M radio MF volvatur, ibit infra FO, igitur non aſcen
det ſed deſcendet. itaque vt ad noſtrum globum redeat oratio cùm nec
circa punctum D volvi poſſit centrum A, (in Figura antepenuissima) niſi in-