Schott, Gaspar, Mechanica hydraulico-pneumatica. Pars I. Mechanicae Hydraulico-pnevmaticae Theoriam continet. , 1657

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 203 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb xlink:href="051/01/053.jpg" pagenum="22"/>
              locus exinanitus repleatur:
                <emph type="italics"/>
              iniectus enim ignis,
                <emph.end type="italics"/>
              ſubjungit Hero,
                <lb/>
                <emph type="italics"/>
              corrumpit & extenuat aërem, qui in ipſis continetur,
                <emph.end type="italics"/>
              ideoque relin­
                <lb/>
              quitur in ipſis vacuum;
                <emph type="italics"/>
              cùm verò cucurbitula reſpiraverit; aër in e­
                <lb/>
              vacuatum locum ſuccedit, materiânon ampliùs attractâ,
                <emph.end type="italics"/>
                <expan abbr="deciditq́ue">deciditque</expan>
                <lb/>
              cucurbitula.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg68"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg67"/>
                <emph type="italics"/>
              Cucurbitu­
                <lb/>
              la cur car­
                <lb/>
              nem attra­
                <lb/>
              hant.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg68"/>
                <emph type="italics"/>
              Sphæra con­
                <lb/>
              cava, & aë­
                <lb/>
              re plena, cur
                <lb/>
              plùs aeris
                <lb/>
              per inflatio­
                <lb/>
              nem recipi­
                <lb/>
              at
                <expan abbr="ſecundũ">ſecundum</expan>
                <lb/>
              Heronem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Quartò,
                <emph type="italics"/>
              conſtruatur Sphæra craſſitudinem habens laminæ, vt nè
                <lb/>
              facilè rumpatur, continensque circiter cotylas octo, & vndique præclu­
                <lb/>
              ſa;
                <emph.end type="italics"/>
              & per foramen in ipſa factum immittamus
                <emph type="italics"/>
              Siphonem æreum,
                <lb/>
              hoc eſt, tubum gracilem, non contingentem locum, qui puncto perfora­
                <lb/>
              to ſecundùm diametrum opponitur, ita vt aqua fluere poſſit; alia autem
                <lb/>
              ipſius pars extra ſphæram emineat circiter digitos tres, ipſi〈qué〉 diligenter
                <lb/>
              adferruminetur, ambitu foraminis circa tubum ſtanno præcluſo, vt cùm
                <lb/>
              volumus ore per ſiphonem inflare, ſpiritus ex ſphærâ nullo modo excidat.
                <emph.end type="italics"/>
                <lb/>
              </s>
              <s>His factis,,
                <emph type="italics"/>
              inſpiciamus quæ contingunt. </s>
              <s>Aëre enim in ipſa exiſtente
                <emph.end type="italics"/>
                <lb/>
              (quemadmodum & in aliis vaſis quæ vacua appellantur)
                <emph type="italics"/>
              totum­
                <lb/>
              que qui in ipsa locum replente, & per continuationem quandam ad eius
                <lb/>
              ambitum applicato, nullo denique loco, ut arbitrantur, penitus exiſten­
                <lb/>
              te vacuo; neque aquam immittere poſſemus, neque alium aërem, non
                <lb/>
              excedente priori aëre qui in ipsa erat; & ſi multa vi immiſſionem facia­
                <lb/>
              mus, priùs diſrumpetur vas, quàm aliquid ſuſcipiat, cùm plenum ſit: ne­
                <lb/>
              que enim aëris corpora in minorem magnitudinem contrahi poſſunt:
                <lb/>
              quare neceſſe erit, vt in ſeipſis habeant quædam intervalla, in quæ com­
                <lb/>
              preſſa minorem obtineant molem; hoc autem veriſimile non eſt, nullo
                <lb/>
              penitus exiſtente vacuo: & cùm corpora ad ſeſe applicentur ſecundùm
                <lb/>
              omnes ſuperficies, & ſimiliter ad vaſis ambitum, non poſſunt expulſa lo­
                <lb/>
              cum alicui facere, non exiſtente vacuo aliquo, quamobrem nullo modo
                <lb/>
              in ſphæram immittetur aliquid eorum, quæ ſunt extra, niſi excedat ali­
                <lb/>
              qua pars aëris priùs in ea contenti, ſiquidem totus locus conſtipatus est,
                <lb/>
              & continuatus, vt arbitrantur. </s>
              <s>At
                <emph.end type="italics"/>
              experientiâ conſtat contrari­
                <lb/>
              um: nam
                <emph type="italics"/>
              ſi quis ſiphonem ori admovens ſphæraminflet, multum im­
                <lb/>
              mittit ſpiritum, non excedente aëre, qui in ea eſt. </s>
              <s>Quod cùm ita ſem­
                <lb/>
              per contingat; manifeſtò oſtenditur,
                <expan abbr="contractionẽ">contractionem</expan>
              fieri
                <expan abbr="corporũ">corporum</expan>
              in ſphæra
                <lb/>
              exiſtentium in vacua implicata: contractio autem præter naturam fit,
                <lb/>
              ob immiſſionis violentiam. </s>
              <s>Si igitur aliquis inflans, & ad ipſum os ma­
                <lb/>
              num apponens, ſtatim digito ſiphonem obturet; manebit omni tempore
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>