Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N1194D" level="2" n="2" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N15216" level="3" n="8" type="chapter" type-free="capitulum">
              <p xml:id="N14EFF">
                <s xml:id="N14F47" xml:space="preserve">
                  <pb chead="Secūde partis" file="0051" n="51"/>
                vt conſtat: ergo ſequitur /  perdit proportionem
                  <lb/>
                que eſt .bc. ad c. / et ex conſequiti ſequitur /  diminui­
                  <lb/>
                tur / vt patet ex quarte ſuppoſitione. </s>
                <s xml:id="N14F5B" xml:space="preserve">Et ſic patet
                  <lb/>
                concluſio.
                  <note position="left" xlink:href="note-0051-01a" xlink:label="note-0051-01" xml:id="N14FB8" xml:space="preserve">1. correl.</note>
                </s>
                <s xml:id="N14F65" xml:space="preserve">Ex quo ſequitur primo /  quando inter
                  <lb/>
                aliquos duos terminos eſt proportio maioris in­
                  <lb/>
                equalitatis: et vtro decreſcente maiorem ꝓpor-
                  <lb/>
                tionem deperdit maior quam minor: ꝓportio īter
                  <lb/>
                illos diminuitur: et vtro creſcente maiorem pro­
                  <lb/>
                portionem acquirat minor quam maior: propor-
                  <lb/>
                tio inter illos diminuitur. </s>
                <s xml:id="N14F74" xml:space="preserve">Probatur. </s>
                <s xml:id="N14F77" xml:space="preserve">prima ꝑs.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N14F7B" xml:space="preserve">et ſint .abc. maior terminus: et .de. minor īter quos
                  <lb/>
                ſit f: proportio: et excedat ꝓportio .abc. ad c. pro-
                  <lb/>
                portionem .de. ad e. per proportionem que eſt .bc.
                  <lb/>
                ad c. / et perdat maior terminus proportionē .abc.
                  <lb/>
                ad c. et minor ꝓportionem .de. ad e. / tunc dico /  ꝓ-
                  <lb/>
                portio f. inter illos terminos diminuitur. </s>
                <s xml:id="N14F88" xml:space="preserve">Quod
                  <lb/>
                ſic probatur / quia ſi maior terminus et minor per­
                  <lb/>
                derent equales ꝓportiones puta minor propor-
                  <lb/>
                tionē .de. ad e. et maior proportionem .abc. ad .bc.
                  <lb/>
                proportio inter illos terminos nec augeretur nec
                  <lb/>
                diminueretur ſed ſemper maneret f. / vt patet ex ſe-
                  <lb/>
                cūda parte decīe ſuppoſitionis ſecūdi capitꝪ huiꝰ
                  <lb/>
                partis: ſed modo maior terminus vltra illam pro­
                  <lb/>
                portionem equalem illi quaꝫ deperdit minor: ſtã­
                  <lb/>
                te minore ab vlteriori decremento adhuc perdit
                  <lb/>
                aliquam proportioneꝫ puta proportioneꝫ .bc. ad
                  <lb/>
                c. / ergo ſequitur /  proportio f. inter illos termīos
                  <lb/>
                diminuitur. </s>
                <s xml:id="N14FA3" xml:space="preserve">Patet conſequentia ex tertia conclu­
                  <lb/>
                ſione. </s>
                <s xml:id="N14FA8" xml:space="preserve">Quare patet prima pars. </s>
                <s xml:id="N14FAB" xml:space="preserve">Et ſecunda ꝓba-
                  <lb/>
                tur eodem modo auxilio correlarii decime ſuppo­
                  <lb/>
                ſitionis ſecundi capitis huius partis: et iuuami-
                  <lb/>
                ne ſecunde partis huius concluſionis tertie.</s>
              </p>
              <note position="left" xml:id="N14FBE" xml:space="preserve">2. correl.</note>
              <p xml:id="N14FC2">
                <s xml:id="N14FC3" xml:space="preserve">¶ Sequitur ſecundo. /  quando inter aliquos ter­
                  <lb/>
                minos eſt proportio maioris inequalitatis: et ma­
                  <lb/>
                ior decreſcit: creſcente minore manente tamen mi­
                  <lb/>
                nore: proportio inter illos terminos diminuitur.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N14FCD" xml:space="preserve">Patet correlarium ex concluſione tertia iuuante
                  <lb/>
                loco a maiori.</s>
              </p>
              <p xml:id="N14FD2">
                <s xml:id="N14FD3" xml:space="preserve">Quarta concluſio </s>
                <s xml:id="N14FD6" xml:space="preserve">Quando inter ali­
                  <lb/>
                quos terminos eſt aliqua proportio maioris ine­
                  <lb/>
                q̈litatis: et vter terminꝰ eq̈lem proportionē ac-
                  <lb/>
                quirit vel deperdit: tunc proportio inter illos nec
                  <lb/>
                augetur nec diminuitur. </s>
                <s xml:id="N14FE1" xml:space="preserve">Patet hec concluſio fa-
                  <lb/>
                cile quantum ad deperditioneꝫ ex ſecunda parte
                  <lb/>
                decime ſuppoſitionis: et quantum ad acquiſitio-
                  <lb/>
                nem ex correlario eiuſdem decime ſuppoſitionis
                  <lb/>
                ſecundi capitis huins.
                  <note position="left" xlink:href="note-0051-02a" xlink:label="note-0051-02" xml:id="N15109" xml:space="preserve">1. correl.</note>
                </s>
                <s xml:id="N14FF1" xml:space="preserve">¶ Ex quo ſequitur primo / 
                  <lb/>
                ſi vter duorum terminorum equalium eque velo­
                  <lb/>
                citer proportionabiliter creſcat vel deſcreſcat con­
                  <lb/>
                tinuo: inter illos terminos continuo manet eadeꝫ
                  <lb/>
                proportio / et ſi continuo inter duos terminos in-
                  <lb/>
                ter quos eſt proportio maioris inequalitatis cre­
                  <lb/>
                ſcentes vel deſcreſcentes maneat eadem propor-
                  <lb/>
                tio continuo eque velociter ꝓportionabiliter cre­
                  <lb/>
                ſcunt vel deſcreſcunt. </s>
                <s xml:id="N15004" xml:space="preserve">Patet hec correlarium ex ſe­
                  <lb/>
                cunda parte decime ſuppoſitionis ſecūdi capitis
                  <lb/>
                huius cum ſuo correlario et loco a coniuncta pro­
                  <lb/>
                portione.
                  <note position="left" xlink:href="note-0051-03a" xlink:label="note-0051-03" xml:id="N1510F" xml:space="preserve">2. correl.
                    <lb/>
                  cal. ī capi­
                    <lb/>
                  te de aug</note>
                </s>
                <s xml:id="N15012" xml:space="preserve">¶ Sequitur ſecundo /  ſi ꝓportio maio­
                  <lb/>
                ris ad minus minoretur: et vter terminus mino­
                  <lb/>
                ret̄̄: velociꝰ ꝓportionabiliṫ minorat̄̄ maior ṫminꝰ
                  <lb/>
                quam minor. </s>
                <s xml:id="N1501B" xml:space="preserve">Et ſi illa ꝓportio minoretur ꝑ ma-
                  <lb/>
                iorationem vtriuſ termini tardius ꝓportiona-
                  <lb/>
                biliter maioratur maior quam minor. </s>
                <s xml:id="N15022" xml:space="preserve">Probatur
                  <lb/>
                prima pars: quia ſi eque velociter ꝓportiõabiliṫ
                  <lb/>
                vter terminꝰ diminueret̄̄ ↄ̨inuo inter illos termi­
                  <lb/>
                nos maneret eadem proportio / vt patet ex priori
                  <lb/>
                correlario: et ſi minor terminus velocius propor-
                  <lb/>
                tionabiliter minoretur quam maior: tunc propor­
                  <lb/>
                tio inter illos terminos augetur / vt patet ex ſecū-
                  <cb chead="Capitulum octauum"/>
                do correlario ſecunde concluſionis huius: igitur
                  <lb/>
                ſi vtro termino decreſcente ꝓportio inter eos di­
                  <lb/>
                minuatur: velocius proportionabiliter minorat̄̄
                  <lb/>
                maior quam minor / quod fuit probandum. </s>
                <s xml:id="N1503A" xml:space="preserve">Pa-
                  <lb/>
                tet conſequentia / quia vtro termino decreſcente
                  <lb/>
                nõ poſſunt illi termini ſe habere pluribus modis
                  <lb/>
                quam  eque velociter proportionabiliter decre-
                  <lb/>
                ſcant, vel  minor velocius ꝓportionabiliter ma­
                  <lb/>
                iore vel eocontra: ſed primo et tertio modo vtro
                  <lb/>
                decreſcente non poteſt ꝓportio inter eos dimi­
                  <lb/>
                nuitur oportet /  velocius ꝓportionabiliter ma-
                  <lb/>
                ioretur maior quã minor. </s>
                <s xml:id="N1504D" xml:space="preserve">Et ſic patet prima pars
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N15051" xml:space="preserve">Secunda pars probatur / quia ſi vter terminus
                  <lb/>
                maior videlicet et minor eque velociter proportio­
                  <lb/>
                nabiliter maioretur: proportio inter eos nec au-
                  <lb/>
                getur nec diminuitur / vt patet ex primo correla-
                  <lb/>
                rio huius quarte concluſionis: et ſi vtro illoruꝫ
                  <lb/>
                creſcente velocius ꝓportionabiliter creſcat ma-
                  <lb/>
                ior quam minor proportio inter eos augetur / vt
                  <lb/>
                patet ex primo correlario ſecunde concluſiõis hu­
                  <lb/>
                ius: igitur ſi vtro creſcente ꝓportio īter illos di­
                  <lb/>
                minuitur: tardius proportionabiliter maioratur
                  <lb/>
                maior quã minor / quod fuit ꝓbandum. </s>
                <s xml:id="N15068" xml:space="preserve">Patet cõ-
                  <lb/>
                ſequentia vt prius. </s>
                <s xml:id="N1506D" xml:space="preserve">Et ſic patet correlarium. </s>
                <s xml:id="N15070" xml:space="preserve">Et
                  <lb/>
                hoc correlarium eſt quedam ſuppoſitio calculato­
                  <lb/>
                ris in capitulo de augmentatione ↄ̨cluſione ſepti­
                  <lb/>
                ma prime opinionis.
                  <note position="right" xlink:href="note-0051-04a" xlink:label="note-0051-04" xml:id="N15119" xml:space="preserve">3. correl.</note>
                </s>
                <s xml:id="N1507E" xml:space="preserve">¶ Sequitur tertio /  quãdo
                  <lb/>
                inter aliquos terminos eſt proportio maioris in­
                  <lb/>
                equalitatis: et vtro termino creſcente, inter ac-
                  <lb/>
                quiſitum maiori termino et acquiſitū minori ē ma­
                  <lb/>
                ior ꝓportio quã ſit ꝓportio inter illos terminos:
                  <lb/>
                tunc data ꝓportio augetur. </s>
                <s xml:id="N1508B" xml:space="preserve">et ſi ſit minor propor-
                  <lb/>
                tio inter datos terminos diminuitur. </s>
                <s xml:id="N15090" xml:space="preserve">et intelligo
                  <lb/>
                ſemper maiori termino acquirente maiorem lati­
                  <lb/>
                tudineꝫ quã acquirat minor: quia alias non opor­
                  <lb/>
                teret. </s>
                <s xml:id="N15099" xml:space="preserve">Exēplū / vt capto pedali et bipedali īter que
                  <lb/>
                eſt proportio dupla: et pedali acquirente vnã q̈r-
                  <lb/>
                tam pedalis: bipedale acquirat pedale: tunc pro-
                  <lb/>
                portio inter illas duas quantitates augetur: q2 ī
                  <lb/>
                fine manet inter illas quantitates ꝓportio dupla
                  <lb/>
                ſuprabipartiens quintas qualis eſt .12. ad .5. ſi
                  <lb/>
                vero pedali acquirente pedale: bipedale acquirat
                  <lb/>
                pedale cum dimidio: tunc proportio inter illas du­
                  <lb/>
                as quantitates diminuitur: quia in fine manet ꝓ-
                  <lb/>
                portio ſupratripartientes quartas dūtaxat qua­
                  <lb/>
                lis eſt .7. ad 4. </s>
                <s xml:id="N150B0" xml:space="preserve">Probatur prima pars: et ſint b. ter­
                  <lb/>
                minus maior: et d. minor inter quos ſit f. ꝓportio /
                  <lb/>
                et acquirat b.a. latitudinem: et d. acquirat c. et ip-
                  <lb/>
                ſius a. ad ipſum c. ſit proportio g. maior propor-
                  <lb/>
                tione f. / et tunc dico /  illa proportio f. augetur ita­
                  <lb/>
                 ī fine ipſius .ab. ad .cd. erit maior ꝓportio quã
                  <lb/>
                f. </s>
                <s xml:id="N150BF" xml:space="preserve">Quod ſic probatur / et capio vnam aliam latitu­
                  <lb/>
                dinem / que ſit h. ad quam a. ſe habet in ꝓportione
                  <lb/>
                f. / et ſequitur /  ſi d. acquireret h. / quando b. acqui-
                  <lb/>
                rit a. / tunc inter .ab. et .hd. maneret proportio f. / vt
                  <lb/>
                patet ex quinto correlario quinte concluſionis ſe­
                  <lb/>
                cundi capitis huius: ſed modo .cd. eſt minus ipſo
                  <lb/>
                .hd. / ergo ſequitur /  ipſius .ab. ad ipſum .cd. eſt
                  <lb/>
                maior ꝓportio quam ipſius .ab. ad ipſum .hd. / q2
                  <lb/>
                idem comparatum ad duo inequalia maiorem ꝓ­
                  <lb/>
                portionem habet ad minus illorum quam ad ma­
                  <lb/>
                ius / et ex conſequenti .ab. ad ipſum .cd. eſt maior ꝓ­
                  <lb/>
                portio quam f. / quod fuit ꝓbandnm. </s>
                <s xml:id="N150D8" xml:space="preserve">Sed reſtat ꝓ­
                  <lb/>
                bare /  .hd. eſt maius quam .cd. quia h. eſt maius
                  <lb/>
                ipſo c. cum a. maiorem ꝓportionem habeat ad c.
                  <lb/>
                quam ad h. / vt ponitur: ergo ſequitur /  .hd. ē ma-
                  <lb/>
                ius .cd: </s>
                <s xml:id="N150E3" xml:space="preserve">Patet conſequentia / quia ab vtro illo-
                  <lb/>
                rum dempto eodem equali d. illud quod remanet
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N1544B" xml:space="preserve"/>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>