Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
Scan Original
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000974">
                <pb pagenum="53" xlink:href="009/01/053.jpg"/>
              & altitudo, eſt 2. Similiter cubus numerus eſt 27. quia ſit ex tribus terna­
                <lb/>
              rijs inuicem modo prædicto multiplicatis, 3. 3. 3. nam 3. in 3. ductis ſit 9.
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.053.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/053/1.jpg" number="23"/>
                <lb/>
              qui eſt quadratus. </s>
              <s id="s.000975">quo deinde ducto in tertium ter­
                <lb/>
              narium, producitur 27. qui eſt cubus, & refert figu­
                <lb/>
              ram cubicam hanc. </s>
              <s id="s.000976">Iam verò ſi cubus 8. multipli­
                <lb/>
              cet cubum 27. procreabitur 216. qui pariter cubus
                <lb/>
              eſt. </s>
              <s id="s.000977">
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              hoc ſibi volunt verba illa, ſi duo cubi cubus,
                <lb/>
              ideſt, ſi duo numeri cubi multiplicentur mutuò, cu­
                <lb/>
              bus alter producetur; ex quibus videas, quam in­
                <lb/>
              eptè illi
                <expan abbr="interpretẽtur">interpretentur</expan>
              hunc locum, qui dicunt, Ari­
                <lb/>
              ſtotilem velle dicere non pertinere ad Geometram
                <lb/>
              probare duos cubos geometricos ſibi additos face­
                <lb/>
              re alium cubum, quod erat problema Delphicum de
                <lb/>
              duplatione cubi, nondum inuentum; bis enim iſti peccant, primo in Logi­
                <lb/>
              cam, quia ſic non tranſiret Geometra de genere in genus, ipſius enim eſt
                <lb/>
              agere de duplatione cubi; ſecundò in Mathematicas, cum nondum noue­
                <lb/>
              rint arithmeticos cubos; & præterea ignorent duos cubos ſibi additos, non
                <lb/>
              facere alium cubum. </s>
              <s id="s.000978">Quod præterea hoc loco intelligendi ſint cubi arith­
                <lb/>
              metici certò certius conſtat, ex ſequenti 24. textu, vbi ſic dicitur
                <emph type="italics"/>
              (Veluti
                <lb/>
              Arithmetica quidem, quid impar, aut par, aut quadrangulum, aut cubus.)
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000979">
                <arrow.to.target n="marg34"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000980">
                <margin.target id="marg34"/>
              34</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000981">Ibidem
                <emph type="italics"/>
              (
                <expan abbr="Neq;">Neque</expan>
              alij ſcientiæ quod alterius, niſi
                <expan abbr="quæcunq;">quæcunque</expan>
              ita ſe habent inter ſe,
                <lb/>
              vt ſit alterum ſub altero, vt perſpectiua ad Geometriam, & harmonica ad Arith­
                <lb/>
              meticam)
                <emph.end type="italics"/>
              excipit ab illa regula (qua prohibetur, quamuis ſcientiam in alie­
                <lb/>
              nam falcem immittere) ſcientias ſubalternatas, quæ propriè in Mathemati­
                <lb/>
              cis reperiuntur, Perſpectiua enim propriè ſubalternatur Geometriæ, quia
                <lb/>
              vtitur Demonſtrationibus linearibus, quas applicat lineis viſualibus, & Mu­
                <lb/>
              ſica ſubalternatur Arithmeticæ, quia ab ipſa mutuatur
                <expan abbr="demõſtrationes">demonſtrationes</expan>
              nu­
                <lb/>
              merorum, quas applicat numeris ſonoris. </s>
              <s id="s.000982">v.g. Perſpectiua dicit, ea, quæ vi­
                <lb/>
              dentur eminus videri minora, quam quæ videntur cominus, quia illa viden­
                <lb/>
              tur ſub angulo minori, hæc verò ſub angulo maiori, quod verò remotiora
                <lb/>
              videantur ſub angulo minori, quam propinquiora cæteris paribus probat
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.053.2.jpg" place="text" xlink:href="009/01/053/2.jpg" number="24"/>
                <lb/>
              per 21. primi Elem. ſit enim ma­
                <lb/>
              gnitudo viſa A B, remotior ab o­
                <lb/>
              culo in C, poſito, & viſa propin­
                <lb/>
              quior ab oculo in D. ductis lineis
                <lb/>
              viſualibus C A, C B: D A, D B; ab
                <lb/>
              oculis C, & D, ad extremitates
                <lb/>
              ſpectatæ magnitudinis, erit remo­
                <lb/>
              tioris viſionis angulus C, minor
                <lb/>
              angulo D, propinquioris, vt ex præallegata Demonſtratione pater. </s>
              <s id="s.000983">Hine
                <lb/>
              perſpicuè vides, qua ratione Perſpectiua Geometriæ ſubalternetur, ſiue
                <lb/>
              quid ſit ipſa ſubalternatio, vbi medium eſt Geometricum, concluſio autem
                <lb/>
              optica. </s>
              <s id="s.000984">Exemplum ſubalternationis Muſicæ ſit,
                <expan abbr="conſonãtia">conſonantia</expan>
              Diapaſon, quam
                <lb/>
              vulgò octauam appellant in data chorda collocare, hoc eſt, vocem grauio­
                <lb/>
              rem facere duplam vocis acutioris ſumatur chorda A B, & diuidatur bifa­
                <lb/>
              riam, ſine in æqualia in C; tota igitur chorda A B, ad dimidium A C, habet </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>