Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of figures

< >
< >
page |< < (516) of 677 > >|
532516GNOMONICES Min. 17. A recta autem Q R, quæ per centrum horologii ducitur perpendicularis ad F G,
numerandi erunt arcus horarij, (ſi fuerint pro horis ſingulis ſupputati) in circulo ex N,
deſcripto.
HORÆ deſcribentur ex ſuprapoſitis tabellis, vt in prioribus, ſi à punctis H, I, ſupputentur
latitudines vmbrarum orientales, occidentaleſq́ue, obſeruando diligenter, quæ ſuperiores, &

quæ ſint inferiores &
c. vt in appoſita figura apparet. Tranſeunt autem omnes horæ à mer. &
med, noc.
per N, centrum horologij. Quod ſi centrum horologij tam procul à ſtylo abeſſet, vt
1110325[Figure 325]22203330 commode in horologio notari non poſſet, inueſtiganda eſſent pro horis illis, quæ vnum tantum
punctum habent in altero tropicorum, nullum autem in reliquo tropico, aut linea æquinoctiali,
alia puncta in propinquo parallelo;
vt v. g. in noſtro exemplo in parallelo ♊, vel ♌. Horizonta-
lis linea ducenda eſt per punctum M, vbi linea horæ 6.
à mer. vel med. noc. æquinoctialem lineã
44Linea hotizon-
talis.
ſecat, perpendicularis ad rectã D E.
Vel ſumpta in recta A B, longitudinę ſtyli C O, ſi fiat ſurſum
5540 verſus angulus complementi inclinationis C O P, ſecabitur recta D E, in P, puncto, per quod ho-
rizontalis linea ducenda eſt ad D E, perpendicularis, quæ, ſi erratum non eſt, tranſibit neceſſario
per punctum M, horæ 6.
in ęquinoctiali linea. Vel certe, ſi vmbra Par. 32. M. 58. conueniens in-
clinationi plani ad Horizontem trãsfera tur à C, ſurſum verſus in recta D E, reperietur punctum
P, per quod ducenda eſt linea horizontalis ad D E, perpendicularis.
Lineam autem horæ 12. quæ
eſt linea meridiana, ducemus etiam hac ratione.
Arcus horarius horæ 12. à med. noc. quem hic
66Linea meridia-
@a.
inuenimus continere gr.
83. Min. 44. eſſeq́ue occidentalem, inferioremq́ue, (Quoniam enim ho
ra 12.
meridiei minorem habet diſtantiam à Meridiano proprio horologii, quàm 6. horarũ, cum
diſtet duntaxat gr.
14. M. 10. quanta nimirum eſt inclinatio Meridiani proprij ad Meridianũ Ho-
rizontis, erit arcus horarius horæ 12.
à med, noc. inferior, id eſt, vltra centrum horologii exiſter,
7750 vt in ſcholio præcedentis propoſ.
diximus. Rurſus quia planum horologii declinat à mer. in or.
proiicietur vmbra ſtyli in meridie verſus ortum. Quare arcus horarius tunc occidentalis erit, vt
eius vmbra in cõtrariam partem orientalem poſſit cadere, vt res poſtulat) ſupputetur in parte op-
poſita circuli Qa, ex N, deſcripti, nempe à puncto rectæ Q R, orientali ſurſum verſus vſque ad b.

Nam recta N b, erit linea meridiana.
PRO ſuperiore horologio declinante à meridie in occaſum grad. 20. & ad Horizontem in-
clinato ex parte boreali grad.
70. tabellæ, quæ ſequuntur, compoſitæ ſunt prohoris inæqualibus,
in quibus ſolis exemplum exhibebimus.
Vocantur autem in hiſce tabellis latitudines vmbra-
rum Inferiores illæ, quæ ſunt citra Verticalem proprium horologii, hoc eſt, verſus lineam æqui-
noctialem;
ſuperiores autem illæ, quæ vltra eundem Verticalem verſus centrum horolo-
gij exiſtunt.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index