Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
531 229
532 230
533 231
534 232
535 233
536 234
537 235
538 236
539 237
540 238
541 239
542 240
543 241
544 242
545 243
546 244
547 245
548 246
549 247
550 248
551 249
552 250
553 251
554 252
555 253
556 254
557 255
558 256
559 257
560 258
< >
page |< < (234) of 778 > >|
536234VITELLONIS OPTICAE ad partem lineæ d b, & ſit d e: erit ergo per 18 p 3 angulus g d e rectus. Et quoniam angulus b d g eſt
datus minor recto:
eſt ergo angulus b d g minor angu-
lo e d g.
Et quoniam lineam b d, quæ eſt linea inciden-
621[Figure 621]a b d a e b b g tiæ formæ puncti b, extra ſpeculum cadere eſt neceſſe:

erit ergo neceſſarium peripſam diuidi angulũ contin-
gentiæ lineæ d e:
quod eſt impoſsibile, & contra 16 p 3.
Non eſt ergo poſsibile angulum b d g eſſe minorem re-
cto, ſed neq;
æqualem: neceſſarium ergo eſt ipſum eſſe
maiorem recto, & hoc proponebatur.
22. Puncto rei uiſæ dato plus diſtante à cẽtro ſpẽ
culi ſphærici conuexi quàm centrum õculi: poßibile
eſt in ſuperſicie ſpeculi inuenire certum pũctum refle-
xionis formæ dati puncti ad datum centrum uiſus. Alhazen 39 n. 5.
Eſto punctum a centrum uiſus: & ſit b datus punctus rei uiſæ: ſitq́ue g centrum ſpeculi ſphærici
conuexi:
ducanturq́ue lineæ a g & b g: ſitq́ue exempli cauſſa, linea b g maior quàm linea a g, ideo
ut punctus b plus diſtet à centro ſpeculi g quàm centrum uiſus a.
Et quoniam lineæ a g & b g ſunt
in ſuperficie reflexionis per 25 th.
5 huius, ſit communis ſectio ſuperficiei reflexionis & ſpeculi cir-
culus, cuius centrumg.
Dico quòd in hoc circulo poſsibile eſt inuenire punctum reflexionis, à quo
refle ctitur forma puncti b ad uiſum a.
Diuidatur enim angulus b g a per æ qualia per 9 p 1, ducta li-
nea e g ſecante peripheriam circuli in punctou.
Sumatur quoque alia linea, quæ ſit m k: & diuida-
tur in puncto ftaliter, ut eius pars f m ſe habeat ad fk, ſicut linea b g ad lineam g a per 119 th.
1 huius:
& diuidatur linea m k per æ qualia in puncto o per 10 p 1:
& à puncto o educatur perpendicularis
indefinita ſuper lineam m k per 11 p 1, quæ ſit o c:
& ducatur à puncto k linea ad lineam co, tenens
cum ipſa linea c o angulum æ qualem angulo e g b, quæ ſit k c:
eſt autem poſsibile hoc fieri. Cum
enim linea o c fuerit accepta indefinita, & linea g e indefinita, ducatur per 12 p 1 à puncto b perpen-
dicularis ſuper lineam g e, quæ ſit b e:
eritq́ue angulus b e g æ qualis angulo c o k, quia uterque re-
ctus:
ſuper punctum ergo kterminum lineæ o k ſiat per 23 p 1 angulus o k c æ qualis angulo e b g,
producta linea k c, quæ per 14 th.
1 huius neceſſariò concurret cum linea o c: quoniam cum angu-
lus k o c ſit rectus, patet quòd angulus o k c, qui eſt æ qualis angulo e b d, eſt acutus:
palàm per 32 p 1
quoniam angulus o c k eſt æ qualis angulo b g e.
Quia ergo trigonum k o c eſt orthogonium, in cu-
ius latere o k eſt datus punctus f, tunc per 137 th.
1 huius à dato puncto f ducatur linea ad baſim tri-
gonick, quæ ſit fp:
& concurrat cum producto latere c o in punctos, ita ut proportio lineæ s p ad
p k ſit, ſicut lineæ b g ad ſemidiametrum circuli, cuius centrum eſt punctum g:
quæ ſit g u. Ex angu-
lo quoq;
b g a ſecetur angulus æ qualis angulo f p k per 27 th. 1 huius, qui ſit b g d: hoc autem eſt poſ-
ſibile propter hoc, quia angulus p c s eſt æ qualis medietati anguli b g a:
eſt autem angulus p c s ma-
ior angulo c s p per 18 p 1:
quoniam ſic oportet duci lineam s p, ut linea s p fiat maior quàm linea c p,
ad quæſitum propoſitum inueniendum:
aliàs enim non poſſet per lineam m k punctus quæren-
dæ reflexionis inueniri, ſed oporteret aliam lineam aſſumi:
eſt ergo angulus f p k minor angulo b
g a per 32 p 1:
& ducantur li-
neæ k s & b d.
Quia ergo
622[Figure 622]c p r m o f k y s623[Figure 623]b f e m h a d a c z q t i g j proportio lineæ s p ad p k
eſt, ſicut lineæ b g ad ſemi-
diametrum g d, & anguli his
lineis proportionalibus con
tenti ſunt ęquales:
erunt per
6 p 6 trianguli s p k & b g d
æquianguli:
eritq́; angulus
s k p æ qualis angulo b d g.

Sed fortè ſecundũ quod pro
ponitur in 133 th.
1 huius, &
declaraturin 137 th.
1 huius,
poſsibile eſt à puncto f duci
lineam aliam ad lineam c k
ſimilem lineæ s p:
ut ſi duca-
tur hoc modo linea y fr, ſe
cans lineam c s in puncto y, & lineam ck in puncto r talîter, ut proponitur, ſcilicet ut ſit eius pro-
portio ad r k partem lineæ, quam ſecabit ex linea c k, ſicut lineæ s p ad p k:
& tunc à puncto k
ad lineam o s ducatur linea k y alia quàm linea s k, aliumq́ue cum linea c k angulum continens
maiorem uel minorem angulo c k s, qui ſit angulus c k y.
Si ergo maior angulus ex his non
fuerit maior recto, non erit inuenire punctum reflexionis, ut patet per præmiſſam:
quoniam &
tunc angulus contentus ſub linea reflexionis & ſemidiametro ſpeculi non erit maior recto.
Si

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index