538522GNOMONICES
ximi, cui horologiũ parallelum eſt, inter circulũ maximum, qui inclinationem metitur, &
Meridia
num horologii propriũ intercepto, quem in dato plano inuenimus eſſe gr. 43. M. 20. ſupputabi-
mus eum à D, verſus A, ſeu partes orientales horologii, vſq; ad F; propterea quòd horologiũ datũ
à ſeptentr. in occ. deflectit, caditq́ eius centrũ ſupra lineã æquinoctialem: (Vtrum autem centrũ
ſupra, vel infra lineã æquinoctialem cadat, cognoſcetur exiis, quæ propoſ. 37. lib. 3. tradidimus.
328[Figure 328]111022203330 Quando enim arcus Meridiani inter Horizontem, & planũ ex parte auſtrali inclinatũ minor eſt
cõplemento altitudinis poli, vt in noſtro exẽplo cõtingit, cũ dictus arcus, ex propoſ. 28. lib. 1. inue-
ſtigatus cõtineat gr. 28. M. 29. cadet centrũ horologii ſupra lineã æquinoctialem; quãdo vero idẽ
arcus æqualis eſt, vel maior cõplemento altitudinis poli, infra, vt in dicta propoſ. diximus in ſe-
cunda cõſtructione horologij declinantis ſimul & inclinati.) Recta enim F C, erit linea ſtyli, id
44Linea ſtyli. eſt, cõmunis ſectio plani horologij, & Meridiani ipſius proprii. Nã ſi horologium in proprio ſitu
collocetur, ſi quidé à ſeptentr. declinet in occ. cadet punctũ E, in quadrantem hemiſphærij ſuperi
auſtralẽ, orientalemq́; , & punctũ D, in quadrantem in ſeri hemiſphærij borealem, & occidentalẽ,
ita vt, nobis ad horologiũ conuerſis, polus arcticus ſit ad ſiniſtrã puncti D. Quare ſi circulus maxi-
5540 mus inclinationẽ metiens per rectam D E, & ſtylũ ductus intelligatur moueri circa ſtylum in C,
collocatũ donec per polum arcticũ tranſeat, hoc eſt, donec cum Meridiano proprio horologij cõ-
iungatur, faciet omnino cũ horologio ſectionem, quę infra ſtylum inter puncta A, D, cadet, qua-
lis eſt D C E, & c. Contrariũ accidet, ſi planum à ſeptentr. in ortũ deflectat, & centrũ horologij ſit
ſupra ſtylum. A recta igitur G H, rectã F C, in C, ad angulos rectos ſecante cõputandæ erunt lati-
tudines vmbrarum, tanquam à cõmuni ſectione plani horologii, & proprii Verticalis ipſius. Parata
autem linea H I, in partes gnomoni æquales diuiſa, vtſupra, inuentaq́; per propoſ. 29. lib. 1. altitu
dine poli ſupta planũ horologii, quã in noſtro exemplo deprehendimus eſſe gr. 68. M. 13. eiusq́ue
cõplementum gr. 21. M. 47. Si ex C, loco ſtyli deorſum verſus in linea ſtyli (quoniã centrũ horo-
logii, vt diximus, ſupra ſtylũ cadit, & æquinoctialis linea infra) numererur vmbra P. 30. M. 2. quã-
6650 tam requirit cõplementum altitudinis poli inuentæ, vſq; ad I, erit recta I K, ducta per I, ad F C,
perpendicularis, linea æquinoctialis Et ſi ex C,ſurſum verſus vſq; ad L, numeretur vmbra P. 4 M.
77Linea æquino-
ctialis. 48. reſpondens altitudini poli inuentæ, inuenietur L, centrum horologii, ita vt à recta M L, ad FL,
88Centrum horo
logii. perpendiculari in circulo M N, ex L, deſcripto numerandi ſint arcus horarij, ſi pro ſingulis horis
ſupputẽtur. Duo aũt puncta I, L, inuenientur quoq; ex angulo C P I, altitudinis poli inuẽtę, & an-
gulo C P L, complementi eiuſdem altitudinis, ſi in recta G H, abſcindatur C P, ſtylo æqualis.
num horologii propriũ intercepto, quem in dato plano inuenimus eſſe gr. 43. M. 20. ſupputabi-
mus eum à D, verſus A, ſeu partes orientales horologii, vſq; ad F; propterea quòd horologiũ datũ
à ſeptentr. in occ. deflectit, caditq́ eius centrũ ſupra lineã æquinoctialem: (Vtrum autem centrũ
ſupra, vel infra lineã æquinoctialem cadat, cognoſcetur exiis, quæ propoſ. 37. lib. 3. tradidimus.
328[Figure 328]111022203330 Quando enim arcus Meridiani inter Horizontem, & planũ ex parte auſtrali inclinatũ minor eſt
cõplemento altitudinis poli, vt in noſtro exẽplo cõtingit, cũ dictus arcus, ex propoſ. 28. lib. 1. inue-
ſtigatus cõtineat gr. 28. M. 29. cadet centrũ horologii ſupra lineã æquinoctialem; quãdo vero idẽ
arcus æqualis eſt, vel maior cõplemento altitudinis poli, infra, vt in dicta propoſ. diximus in ſe-
cunda cõſtructione horologij declinantis ſimul & inclinati.) Recta enim F C, erit linea ſtyli, id
44Linea ſtyli. eſt, cõmunis ſectio plani horologij, & Meridiani ipſius proprii. Nã ſi horologium in proprio ſitu
collocetur, ſi quidé à ſeptentr. declinet in occ. cadet punctũ E, in quadrantem hemiſphærij ſuperi
auſtralẽ, orientalemq́; , & punctũ D, in quadrantem in ſeri hemiſphærij borealem, & occidentalẽ,
ita vt, nobis ad horologiũ conuerſis, polus arcticus ſit ad ſiniſtrã puncti D. Quare ſi circulus maxi-
5540 mus inclinationẽ metiens per rectam D E, & ſtylũ ductus intelligatur moueri circa ſtylum in C,
collocatũ donec per polum arcticũ tranſeat, hoc eſt, donec cum Meridiano proprio horologij cõ-
iungatur, faciet omnino cũ horologio ſectionem, quę infra ſtylum inter puncta A, D, cadet, qua-
lis eſt D C E, & c. Contrariũ accidet, ſi planum à ſeptentr. in ortũ deflectat, & centrũ horologij ſit
ſupra ſtylum. A recta igitur G H, rectã F C, in C, ad angulos rectos ſecante cõputandæ erunt lati-
tudines vmbrarum, tanquam à cõmuni ſectione plani horologii, & proprii Verticalis ipſius. Parata
autem linea H I, in partes gnomoni æquales diuiſa, vtſupra, inuentaq́; per propoſ. 29. lib. 1. altitu
dine poli ſupta planũ horologii, quã in noſtro exemplo deprehendimus eſſe gr. 68. M. 13. eiusq́ue
cõplementum gr. 21. M. 47. Si ex C, loco ſtyli deorſum verſus in linea ſtyli (quoniã centrũ horo-
logii, vt diximus, ſupra ſtylũ cadit, & æquinoctialis linea infra) numererur vmbra P. 30. M. 2. quã-
6650 tam requirit cõplementum altitudinis poli inuentæ, vſq; ad I, erit recta I K, ducta per I, ad F C,
perpendicularis, linea æquinoctialis Et ſi ex C,ſurſum verſus vſq; ad L, numeretur vmbra P. 4 M.
77Linea æquino-
ctialis. 48. reſpondens altitudini poli inuentæ, inuenietur L, centrum horologii, ita vt à recta M L, ad FL,
88Centrum horo
logii. perpendiculari in circulo M N, ex L, deſcripto numerandi ſint arcus horarij, ſi pro ſingulis horis
ſupputẽtur. Duo aũt puncta I, L, inuenientur quoq; ex angulo C P I, altitudinis poli inuẽtę, & an-
gulo C P L, complementi eiuſdem altitudinis, ſi in recta G H, abſcindatur C P, ſtylo æqualis.
IN horarũ deſcriptione nulla difficultas eſt, ſi à punctis G, H, rectè ſupputentur latitudines vm
brarũ, & c. vt in appoſita figura manifeſtũ eſt, in qua, quia circulus A D B, integre nõ potuit deſcri
bi, numerauimus latitudines vmbrarũ ſuperiores, & orientales à puncto H, occidentali deorſum
verſus, occidentales autẽ à G, puncto oriẽtali. Vt pro latitudine vmbræ horæ 10. á med. noc. in tro-
pico ♋, quæ orientalis eſt, & ſuperior, cõtinetq́ gr. 21. M. 49. accepimus occidentalem, &
brarũ, & c. vt in appoſita figura manifeſtũ eſt, in qua, quia circulus A D B, integre nõ potuit deſcri
bi, numerauimus latitudines vmbrarũ ſuperiores, & orientales à puncto H, occidentali deorſum
verſus, occidentales autẽ à G, puncto oriẽtali. Vt pro latitudine vmbræ horæ 10. á med. noc. in tro-
pico ♋, quæ orientalis eſt, & ſuperior, cõtinetq́ gr. 21. M. 49. accepimus occidentalem, &