Schott, Gaspar, Mechanica hydraulico-pneumatica. Pars I. Mechanicae Hydraulico-pnevmaticae Theoriam continet. , 1657

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 203 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb xlink:href="051/01/054.jpg" pagenum="23"/>
                <emph type="italics"/>
              conſtipatus aër in ſphæra: quodſi quis aperiat, rurſus extra erumpet cum
                <lb/>
              magno ſtrepitu & clamore immiſſus aër, propterea quòd, vt propoſuimus,
                <lb/>
              expellitur à dilatatione præexiſtentis aëris impetu quodam factâ.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Quintò,
                <emph type="italics"/>
              ſi quis velit aërem, qui in Sphæra eſt, per ſiphonem at­</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <arrow.to.target n="marg69"/>
                <lb/>
              trahere, magna copia conſequetur, nullâ aliâſubſtantiâ in ſphæram ſuc­
                <lb/>
              cedente, quemadmodum in ovo antè dictum eſt. </s>
              <s>Quare ex hoc per ſpi­
                <lb/>
              cuè oſtenditur, magnam vacui coacervationem in ſphæra factam eſſe:
                <lb/>
              non enim aëris corpora, quærelinquuntur eo tempore, maiora fieri poſ­
                <lb/>
              ſunt, ita vt expulſorum corporum locum repleant: namſi augerentur,
                <lb/>
              cùm nulla ipſis ſubſtantia extrinſecus accedat, veriſimile eſſet, augmen­
                <lb/>
              tum fieri per rarefactionem; hoc autem eſſet implicatio ſecundùm eva­
                <lb/>
              cuationem; ſed vacuum nullum eſſe dicunt; non igitur augebuntur Cor­
                <lb/>
              pora; neque enim aliud augmentum ipſis accidere mente concipi poteſt. </s>
              <s>
                <lb/>
              Ex quibus per ſpicuum eſt, in aëris corporibus diſſeminata eſſe quædam
                <lb/>
              vacua intermedia, & vi quadam adveniente ea præter naturam in va­
                <lb/>
              cua reclinare.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg69"/>
              Sphæra con
                <lb/>
              cava exſu­
                <lb/>
              cto aëre, va­
                <lb/>
              cua conti­
                <lb/>
              net inter­
                <lb/>
              valla
                <expan abbr="ſecũ-dum">ſecun­
                  <lb/>
                dum</expan>
              Hero­
                <lb/>
              nem.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Sextò,
                <emph type="italics"/>
              vacuis non exiſtentibus, neque per aquam, neque per
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg70"/>
                <lb/>
              aërem, neque per aliud corpus vllum poſſet lumen tranfire, aut calidit as,
                <lb/>
              aut alia potentia
                <emph.end type="italics"/>
              ſeu qualitas
                <emph type="italics"/>
              corporea. </s>
              <s>Nam quomodo radij ſolares
                <lb/>
              per aquam in fundam vaſis penetrarent? </s>
              <s>Si enim aqua non haberet
                <lb/>
              poros, ſed radij aquam vi ſcinderent, contingeret vasa plena ſuperfun­
                <lb/>
              di; quod fieri non videmus: Ad hæc ſi aquam vi ſcinderent, non vti­
                <lb/>
              que radiorum alij adſuperiorem locum frangerentur, alij deorſum cade­
                <lb/>
              rent: nunc autem quicunque aquæ particulis occurrunt, franguntur ad
                <lb/>
              ſuperiorem locum; quicunque verò incidunt in aquæ vacua, paucis par­
                <lb/>
              ticulis occurrentes in vaſis fundum pervadunt.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s>Adde quòd ſi nulla
                <lb/>
              eſſent in corporibus vacua, nullum corpus per alia corpora tran­
                <lb/>
              ſire poſſet: quod tamen oleis contingit, quorum aliqua tam ſub­
                <lb/>
              tilia, ſunt vt omnia metalla,
                <expan abbr="ipſumq́">ipſumque</expan>
              ;
                <expan abbr="etiã">etiam</expan>
              vitrum penetrent. </s>
              <s>Idem
                <lb/>
              etiam fieri ab igne, nemo neſcit, qui ferrum, aurum, & vitrum
                <lb/>
              candentia vidit. </s>
              <s>Idem præterea à virtute magnetica fieri, quo­
                <lb/>
              tidie experimur.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg71"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg70"/>
              Corpora &
                <lb/>
              qualitates
                <lb/>
              corporeæ, pe­
                <lb/>
              netrant a­
                <lb/>
              lia corpora,
                <lb/>
              ſecundùm
                <lb/>
              Heronem,
                <lb/>
              propter va­
                <lb/>
              cua interie­
                <lb/>
              cta.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg71"/>
                <emph type="italics"/>
              Vinum mi­
                <lb/>
              ſcetur aquæ
                <lb/>
              ob intesſper
                <lb/>
              ſa vacua
                <lb/>
              juxta He­
                <lb/>
              ronem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Septimò,
                <emph type="italics"/>
              Vinum in aquam iniectum videtur ſecundùm fuſio­
                <lb/>
              nem quandam per totum aquæ locum per meare; quod non fieret, niſi va­
                <lb/>
              cua aquæ ineſſent. </s>
              <s>Lumen quoque alterum per alterum fertur: nam
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>