Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Table of figures

< >
< >
page |< < of 290 > >|
54 maius fuit pars maioris: ſed remanet h. maiꝰ / er-
go
erat pars maioris et erat pars ipſius .hd. / er-
go
.hd. eſt maius / quod fuit ꝓbandum.
Et ſic patet
prima
pars.
iam probatur ſecūda pars et volo /
inter
b. et d. ſit ꝓportio f. et acquirat b.a. ſupra ſe:
et
d. acquirat c. ſupra ſe: ſit ipſius a. acquiſiti b.
maiori
termino ad ipſum c. acquiſituꝫ minori ter­
mino
proportio g. minor ꝓportione f. / tunc dico /
ꝓportio
f. inter illos terminos diminuitur: ita
in
fine ipſius .ab. ad ipſum .cd. erit minor ꝓportio
quam
f.
Quod ſic ꝓbo et capio / h. latitudinem ad
quam
a. habet ꝓportionem f. / et arguo ſic / ſi quãdo
b
. acquireret h. adhuc inter illos terminos ma-
neret
ꝓportio f. puta inter .ab. et .hd. / vt patet
ex
quinto correlario quinte concluſionis ſecundi
capitis
huius: ſed modo .cd. eſt maius ipſo .hd. / er­
go
ipſius .ab. ad ipſum .cd. eſt minor ꝓportio quã
ad
ipſum .hd. / et per conſequens minor quaꝫ f. / qḋ
fuit
ꝓbandum.
Sed reſtat probare / ipſum .cd.
eſt
maius ipſo .hd. / quod ſic oſtenditur / quia dem-
pto
eodem communi ab .hd. et a.cd. / videlicet dē-
pto
ipſo d. ex .cd. manet maius quam ex .hd. / igi-
tur
.cd. eſt maius ipſo .hd.
Patet cõſequentia ex
dignitate
arithmetica: et probatur aſſumptuꝫ / q2
ex
.hd. manet h. et ex .cd. manet c. adequate / vt con­
ſtat
et a. habet maiorem proportionem ad h. quã
idem
a. habeat ad c. / vt poſitum eſt: igitur c. eſt ma­
ius
h. et c. manet ex .cd. et h. ex .hd. / igitur qḋ ma-
net
ex .cd. eſt maius illo quod manet ex .hd. eodeꝫ
communi
dempto / quod fuit probanduꝫ.
Et ſic pa­
tet
correlarium. 114. correl.
Sequitur quarto / quando in­
ter
aliquos terminos eſt proportio maioris ine-
qualitatis
: et vtro termino creſcente: ꝓportio ī­
ter
eos augetur: tunc inter acquiſitum maiori ter­
mino
et acquiſitum minori eſt ꝓportio quaꝫ ſit ꝓ­
portio
inter illos terminos quibus ſit acquiſitio
Si auteꝫ ꝓportio inter datos terminos diminua­
tur
creſcente vtro: inter acquiſitum maiori et ac­
quiſitum
minori erit minor ꝓportio quam inter
datos
terminos.
Patet hoc correlarium ex prio­
ri
demonſtratione paucis mutatis. 225. correl.
Sequit̄̄ quī­
to
/ quando inter aliquos terminos eſt propor-
tio
maioris inequalitatis: et vtro decreſcente in­
ter
deperditum a maiori termino et deperditum
a
minori eſt minor ꝓportio quam inter datos ter­
minos
.
tunc ꝓportio inter datos terminos maio­
ratur
: et ſi ſit maior ꝓportio inter illa deperdita
proportio
inter datos terminos diminuitur.
Ex-
emplum
/ vt capto bipedali et pedali: ſi bipedale ꝑ­
dat
pedale: et pedale quartam pedalis: tunc pro-
tio
inter datos terminos diminuitur: quia in fine
talis
diminutionis illorum terminorum manet ꝓ­
portio
ſexquitertia quatuor quartarum videlicet
ad
tres quartas et ſi bipedale perdat pedale et pe­
dale
tres quartas ꝓportio maioratur:
Manet
in
fine ꝓportio quadrupla vnius pedalis ad q̈r-
taꝫ
.
Probatur / ſit .ab. maior terminus .cd. minor /
inter
quos ſit proportio f. / et inter a. et c. partes il-
lorum
terminorum ſit ꝓportio g. minor ipſa pro-
portione
f. et deperdat .ab. ipſam a. partem et .cd.
c
. partem: tunc dico / in fine talis deperditionis
ꝓportio
inter illos terminos augetur: ita pro-
tio
b. ad d. qui ſunt termini manentes eſt maior ꝓ­
portione
f.
Quod probatur ſic / quia facta tali di-
minutione
in vtro illorum terminorum: manet
preciſe
proportio inter b. et d. et illa eſt maior ꝓ-
portione
f. / igitur propoſituꝫ.
Maior eſt nota cuꝫ
conſequentia
: et probatur minor: et ſit h. vna lati­
tudo
ad quam a. ſe habet in ꝓportione f. / et arguo
ſic ſi quando .ab. perdit a.cd. perdit h. / tunc inter
illos
terminos maneret ꝓportio f. / vt patet ex ter­
tio
correlario quinte concluſionis ſecundi capitis
huius
partis: ſed modo quando .ab. perdit a.cd.
perdit
c. quod eſt maius ipſo h. / ergo ipſum .cd.
perdit
c. manet minus quam quando deperdit h.
et
ex conſequenti ipſius b: ad id quod manet deꝑ-
dito
c. ab ipſo .cd. puta ad ipſum d. eſt maior pro-
portio
quã ipſius b. ad id quod manet ex ipſo .cd.
deperdito
h.
Patet conſequentia ex ſe: et ex con-
ſequenti
ſequitur / proportio b. ad d. eſt maior ꝓ­
portione
f. / quod fuit probanduꝫ.
Sed iam probo
illam
minorem videlicet / quando .ab. ꝑdit a.cd.
perdit
c. / quod eſt maius ipſo h.
Quod ſic proba-
tur
/ quia ipſius a. ad ipſum h. eſt maior proportio
quam
eiuſdem a. ad ipſum c. / vt patet ex caſu / igit̄̄
c
. eſt maius ipſo h. / quod fuit oſtendendum.
Patet
conſequentia
/ quia eiuſdem ſemper eſt maior pro­
portio
ad minus quam ad maius.
Et ſic patet pri­
ma
pars.
Secunda pars probatur: ſint .ab. termi­
nus
maior .cd. minor inter quos ſit ꝓportio f. et in­
ter
a. et c. ſit proportio g. maior ꝓportione f. et de­
perdat
.ab.a. et .cd.c. / ita in fine maneat preciſe
proportio
inter b. et d. / et tunc dico / in fine illa ꝓ­
portio
ipſius b. ad d. manet minor f.
Quod ſic ꝓ-
batur
: et volo / quando .ab. perdit a.cd. perdat
h
. ad quam latitudinem h.a. habet ꝓportionem f. / et
arguo
ſic / ſi quando .ab. perdit a.cd. perderet h. /
tunc
illi termini manerent in eadem proportione
puta
f. / vt patet ex tertio correlario quinte conclu­
ſionis
ſecundi capitis huius: ſed modo in caſu cõ­
cluſionis
quando .ab. ꝑdit a.cd. perdit c. / quod eſt
minus
ipſo h. / ergo ipſum .cd. quando ꝑdit c. ma-
net
maius quam quando perdit h. / et ex conſequē-
ti
ipſius b. ad id quod manet deperdito c: a.cd. eſt
minor
proportio quam ſit f. que eſt ipſius b. ad id
quod
manet ex .cd. deperdito h. / quod fuit proban­
dum
.
Sed iam probo / c. ſit maius ipſo h. / q2 ipſi-
us
a. ad ipſum h. eſt maior proportio quam eiuſ-
dem
a. ad ipſum c. ex hypotheſi: ergo ipſum c. eſt
maius
ipſo h. / quod fuit oſtendendum.
Patet con­
ſequentia
vt prius et per conſequens correlariuꝫ
336. correĺ.
Sequitur ſexto / quando inter aliquos termi-
nos
eſt ꝓportio maioris inequalitatis: et decre-
ſcente
vtro termino ꝓportio inter eos augetur:
tunc
deperditi a maiori termino ad deperdituꝫ a
minori
eſt minor ꝓportio quam ſit proportio īter
datos
terminos in principio talis diminutionis.
Et ſi vtro illoruꝫ decreſcente: ꝓportio inter eos
diminuitur
: tunc deperditi a maiori termino ad
deperditum
a minori eſt maior ꝓportio / quam ſit
ꝓportio
inter datos terminos in principio talis
diminutionis
.
Hoc conuerſum precedentis corre-
larii
ex eius probatione facile oſtenditur paucis
adiunctis
.
Et circa predicta correlaria aduerte /
ipſa moderanda ſunt cum maior terminus ma­
nens
continuo maior maiorem latitudinem acqui­
rit
vel deperdit quam minor: alias correlaria
erunt
īmunia a falſitate: nec ſequentibus aliquo
modo
ſeruirent. 447. correl.
Sequitur ſeptimo / datis duo­
bus
terminis ſe habentibus in aliqua ꝓportione /
et
capta aliqua parte maioris ſe habente ad cer-
tam
parteꝫ minoris in ea ꝓportione in qua ſe ha­
bent
dati termini: reſidua maioris et minoris ſe
habent
etiam in eadem proportione dati termi-
ni
exemplum / vt capto pedali et bipedali ſe habē-
tibus
in ꝓportiõe dupla: et capta vna quarta ma­
ioris
et altera quarta minoris que etiaꝫ ſe habēt
in
proportione dupla: reſidua, puta tres quarte

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index