Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
page |< < (525) of 677 > >|
541525LIBER QVINTVS. vel hora 6. à mer. vel med. noc. ęquinoctialẽ lineã interſecat, parallela recta A B, vel ad D E, perpẽ-
dicularis, quæ neceſſario per punctũ a, trãſibit, quod in recta D E, terminat vmbrã P.
2. M. 7. incli-
nationi ad Horizontẽ congruentẽ.
Inueniemus autẽ idem punctũ a, ſi in A B, ſumpta recta C Q.
ſtylo æquali, conſtituamus angulum C Q a, cõplemento inclinationis ad Horizontẽ æqualẽ. Meri-
diana quoque linea, ſi eã in horologio depingere lubeat, ducẽda eſt perM, centrũ horologii, &
per
punctũ L, vbi hora 6.
ab or. vel occ. æquinoctialẽ lineã diuidit. Quod ſi forte punctũ L, ob angu-
ſtiam loci, haberi nõ poſſit, inquirendus erit arcus horarius horæ 12.
à mer. vel med. noc. cuius di
ſtantia à Meridiano proprio eadẽ eſt, quæ inclinatio Meridiani proprij ad Meridianũ Horizõtis.

Hunc inuenimus cõtinere gr.
28. M. 31. Et quoniam planũ horologij ſecat quadrantem Æquato-
ris orientalem ſupra Horizontem, cũ arcus inter ipſum, &
Horizontem maior ſit cõplemento alti
1110 tudinis poli, ac proinde quadrantem occidentalem ſub Horizõte, nõ illuminabit Sol faciem ſupe
riorem plani in Æquatore, ac Meridiano ſupra Horizontem conſtitutus, ſed cum infra Horizontẽ
exiſtet in Æ quatore, &
Meridiano, niſi à terra impediretur, ac propterea vmbra ſtyli tũc cadet ver
ſus oriẽtales partes in linea æquinoctiali, puta verſus L.
Quare dictũ arcũ ſupputabimus ab N, vſq;
ad S, punctũ, per quod meridiana linea ducenda eſt. Deſcripſimus autem illas etiam horas ab occ.
quæ infra Horizontem ſunt, ſupra tamen planũ horologij, quales ſunt 8.
7. 6. 5. 4. & c. vt earũ poſi-
tio conſideretur, duximusq́;
horã 5. quæ nullũ punctũ habet in tropico ♑, vel linea æquinoctiali,
per punctũ in tropico ♋, inuentũ, &
per punctũ e, vbi hora 7. ab occ. lineã hora 6. à mer. vel med.
noc.
ſecat per centrũ M, & per punctũ R, ductam, vt cõſtat ex tabula lineæ horæ 6. à mer. vel med.
noc.
propoſ. 20. lib. 1. Sic etiam horam 4. ab occ. ductam eſſe vides per punctũ in tropico ♋, inuẽ-
2220 tum, &
per punctum f, in linea horæ 6. à mer. vel med. noc. per quod hora 8. ab occ. tranſit, vt
ex eadem tabula manifeſtum eſt, vel certe per punctum T, æquinoctialis lineę, per quod hora 16.
ab occ. ducitur, vt ex tabula propoſ. 19. lib. 1. perſpicue colligitur.
POSTREMO pro horologio ſuperiore declinãte à Septẽtr. in ortũ gr. 30. & ad Horizontẽ in-
clinato ex parte auſtrali gr.
52. M. 3. cõfecimus ſequẽtes tabellas pro horis à mer. & med. noc. In qui
bus latitudines vmbrarũ ſuperiores, inferioreſq́;
accipiẽdę ſunt, vt in proximo horologio diximus.
Latitudines, longitudineſq́ue vmbrarũ in horologio ſuperiore declinante à Septentr.
in or. grad. 30. & ad Horizontem ex parte inclinato gr. 52. M. 3. pro ho-
ris à mer. & med. noe. ad latitudinem Grad. 42.
3330
In tropico ♋, latitudines vmbrarum partim ſunt ſuperiores, & partim
inferiores: vt in tabellis apparet.
44
Horæ ♋, à me- \\ ridie. # 6 # 7 # 8 # 9 # 10 # 11 # 12 # Occidentales, & \\ ſuperiores.
# 6 # 5 # 4 # 3 # 2 # 1 # 0 # Oriẽta. & ſuperio.
Latitudines vm \\ brarum. # G. M. # G. M. # G. M. # G. M. # G. M. # G. M. # G. M.
# 90. 0. # 76. 16. # 62. 40. # 49. 16. # 36. 4. # 22. 58. # 9. 43.
Longitudines \\ vmbrarum. # P. M. # P. M. # P. M. # P. M. # P. M. # P. M. # P. M.
# 2429. 6. # 699. 12 # 224. 1. # 107. 33. # 63. 31. # 42. 19. # 30. 28. Horę ♋, à me- \\ dia nocte. # 6 # 7 # 8 # 9 # 10 # 11 # 12 # orientales, & \\ inferiores. # 6 # 5 # 4 # 3 # 2 # 1 # 0 # occidẽtales, & in- \\ feriores, præter \\ vltimam. Latitudines vm \\ brarum. # G. M. # G. M. # G. M. # G. M. # G. M. # G. M. # G. M. # 90. 0. # 70. 8. # 51. 19. # 34. 5. # 18. 23. # 3. 50. # 9. 43. # Hæc vltima ſu- \\ perior eſt. Longitudines \\ vmbrarum. # P. M. # P. M. # P. M. # P. M. # P. M. # P. M. # P. M. # 11. 18. # 11. 43. # 12. 58. # 15. 6. # 18. 21. # 23. 10 # 30.
5550
In Æ quatore ſunt omnes vmbrarum latitudines inferiores.
66
Horæ ♈, & ♎, \\ à med. nocte. # 6 # 7 # 8 # 9 # 10 # 11 # 12 # orientales.
# 6 # 5 # 4 # 3 # 2 # 1 # 0 # occidentales.
Latitudines vm \\ brarum. # G. M. # G. M. # G. M. # G. M. # G. M. # G. M. # G. M.
# 90. 0. # 73. 45. # 57. 52. # 42. 35. # 27. 57. # 13. 50. # 0. 0.
Longitudines \\ vmbrarum. # P. M. # P. M. # P. M. # P. M. # P. M. # P. M. # P. M.
# 27. 59. # 29. 8. # 33. 2. # 41. 21. # 59. 42. # 117. 8. # Infinita

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index