Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of figures

< >
< >
page |< < (526) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1719" type="section" level="1" n="463">
          <pb o="526" file="0542" n="542" rhead="GNOMONICES"/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s33879" xml:space="preserve">IN hoc horologio cadunt omnes horæ tropici ♑, ſupra faciem inferiorem plani propoſiti:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s33880" xml:space="preserve">quia ab eo non ſecatur, ſed totus ſub ipſo occultatur, quemadmodum & </s>
            <s xml:id="echoid-s33881" xml:space="preserve">tropicus ♋, totus ſupra
              <lb/>
            ipſum extat. </s>
            <s xml:id="echoid-s33882" xml:space="preserve">Hinc fit, vt nulla men@o fiat horarum tropici ♑, in iſtis tabellis. </s>
            <s xml:id="echoid-s33883" xml:space="preserve">Deſcribit autem
              <lb/>
            vmbra gnomonis, Sole exiſtente
              <gap/>
            incipio ♋, Ellipſim, licet in horologio, propter ſpatij an-
              <lb/>
            guſtias, integra non appareat.</s>
            <s xml:id="echoid-s33884" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s33885" xml:space="preserve">DVCTA ergo in plano horologij recta A B, quę in plano ſtabili ſit Horizonti æquidiſtans,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0542-01" xlink:href="note-0542-01a" xml:space="preserve">Deſcriptio hoto
                <lb/>
              log@@ deci
                <unsure/>
              inãtis
                <lb/>
              à ſeptẽtr. in or.
                <lb/>
              g@. 30 & ad H@
                <lb/>
              @zontem incli-
                <lb/>
              nati gr. 52. M. 3.
                <lb/>
              @ tabulis.</note>
            aſſumptoq́ue in ea loco ſtyli C, deſcribatur ex C, circulus quicunque A D B E, in quo recta D E,
              <lb/>
            ſecet ipſam A B, ad angulos rectos in centro, tanquam communis ſectio plani horologij, & </s>
            <s xml:id="echoid-s33886" xml:space="preserve">cir-
              <lb/>
            culi maximi inclinationem ad Horizontem metientis. </s>
            <s xml:id="echoid-s33887" xml:space="preserve">Inuento autem, per propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s33888" xml:space="preserve">31. </s>
            <s xml:id="echoid-s33889" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s33890" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s33891" xml:space="preserve">ar-
              <lb/>
            cu circuli maximi, cui horologium æquidiſtat, inter maximum circulum, qui inclinationem me
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0542-02" xlink:href="note-0542-02a" xml:space="preserve">10</note>
            titur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s33892" xml:space="preserve">Meridianum proprium, quem in oblato horologio offendimus gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s33893" xml:space="preserve">70. </s>
            <s xml:id="echoid-s33894" xml:space="preserve">M. </s>
            <s xml:id="echoid-s33895" xml:space="preserve">28. </s>
            <s xml:id="echoid-s33896" xml:space="preserve">compu-
              <lb/>
            tabimus eum à D, verſus A, partes orientales, vt in proximo horologio diximus, (cadit enim & </s>
            <s xml:id="echoid-s33897" xml:space="preserve">
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0542-01" xlink:href="fig-0542-01a" number="330">
                <image file="0542-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0542-01"/>
              </figure>
              <note position="left" xlink:label="note-0542-03" xlink:href="note-0542-03a" xml:space="preserve">20</note>
              <note position="left" xlink:label="note-0542-04" xlink:href="note-0542-04a" xml:space="preserve">30</note>
            in hoc horologio centrum inſra ſtylum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s33898" xml:space="preserve">æquinoctialis linea ſupra, cum arcus Meridiani in-
              <lb/>
            ter ipſum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s33899" xml:space="preserve">Horizontem ſit complemento altitudinis poli ſupra Horizontem æqualis, nempe gr.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s33900" xml:space="preserve">
              <note position="left" xlink:label="note-0542-05" xlink:href="note-0542-05a" xml:space="preserve">40</note>
            48. </s>
            <s xml:id="echoid-s33901" xml:space="preserve">M. </s>
            <s xml:id="echoid-s33902" xml:space="preserve">o.) </s>
            <s xml:id="echoid-s33903" xml:space="preserve">vſque ad F. </s>
            <s xml:id="echoid-s33904" xml:space="preserve">Recta enim F C G, erit linea ſtyli, ſiue communis ſectio plani horologij,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0542-06" xlink:href="note-0542-06a" xml:space="preserve">Linea ſtyli.</note>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s33905" xml:space="preserve">Meridiani proprij ipſius: </s>
            <s xml:id="echoid-s33906" xml:space="preserve">Et à recta H I, ſecante rectam F G, ad angulos rectos in C, tanquam
              <lb/>
            communi ſectione plani horologij, & </s>
            <s xml:id="echoid-s33907" xml:space="preserve">Verticalis proprij ipſius, numerandæ erunt latitudines
              <lb/>
            vmbrarum. </s>
            <s xml:id="echoid-s33908" xml:space="preserve">Diuiſa deinde recta H I, in partes ſtylo æquales, vt iam ſæpe factum eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s33909" xml:space="preserve">inuentaque
              <lb/>
            per propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s33910" xml:space="preserve">29. </s>
            <s xml:id="echoid-s33911" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s33912" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s33913" xml:space="preserve">altitudine poli ſupra planum horologij, quam in noſtro exemplo reperi-
              <lb/>
            mus continere gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s33914" xml:space="preserve">66. </s>
            <s xml:id="echoid-s33915" xml:space="preserve">M. </s>
            <s xml:id="echoid-s33916" xml:space="preserve">47. </s>
            <s xml:id="echoid-s33917" xml:space="preserve">ac propterea complementum eiuſdem gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s33918" xml:space="preserve">23. </s>
            <s xml:id="echoid-s33919" xml:space="preserve">M. </s>
            <s xml:id="echoid-s33920" xml:space="preserve">13. </s>
            <s xml:id="echoid-s33921" xml:space="preserve">ſi à C, loco
              <lb/>
            ſtyli in linea ſtyli ſurſum verſus ſupputemus vmbram Par. </s>
            <s xml:id="echoid-s33922" xml:space="preserve">27. </s>
            <s xml:id="echoid-s33923" xml:space="preserve">M. </s>
            <s xml:id="echoid-s33924" xml:space="preserve">59. </s>
            <s xml:id="echoid-s33925" xml:space="preserve">quæ complemento altitu-
              <lb/>
            dinis poli inuentæ debetur, inuen iemus punctum K, per quod linea æquinoctialis ad F G, ducẽ-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0542-07" xlink:href="note-0542-07a" xml:space="preserve">Linea æquino
                <lb/>
              ctialis.</note>
            da eſt perpendicularis: </s>
            <s xml:id="echoid-s33926" xml:space="preserve">Et ſi deorſum verſus accipiamus vmbram C L, Par. </s>
            <s xml:id="echoid-s33927" xml:space="preserve">5. </s>
            <s xml:id="echoid-s33928" xml:space="preserve">M. </s>
            <s xml:id="echoid-s33929" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s33930" xml:space="preserve">altitudini
              <lb/>
            poli inuentæ reſpondentem, inuentum erit L, centrum horologij, per quod ſi ducamus ad F G,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0542-08" xlink:href="note-0542-08a" xml:space="preserve">Centrum horo
                <lb/>
              logii.</note>
              <note position="left" xlink:label="note-0542-09" xlink:href="note-0542-09a" xml:space="preserve">50</note>
            perpendicularem M N, computandi erunt arcus horarij, ſi pro ſingulis horis ſupputati fuerint à
              <lb/>
            punctis M, N, in circulo ex L, deſcripto. </s>
            <s xml:id="echoid-s33931" xml:space="preserve">Quæ duo puncta K, L, inueniri quoque poſſunt, ſi in
              <lb/>
            H I, accipiatur recta C O, gnomoni æqualis, fiatq́ue angulus C O K, altitudinis poli inuentæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s33932" xml:space="preserve">
              <lb/>
            angulus C O L, complementi eiuſdem altitudinis.</s>
            <s xml:id="echoid-s33933" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s33934" xml:space="preserve">SI iam à punctis H, I, ſupputentur, latitudines vmbrarũ, obſeruando diligenter, quæ orien-
              <lb/>
            tales ſint, occidentalesve, & </s>
            <s xml:id="echoid-s33935" xml:space="preserve">quæ ſuperiores, in ferioresve, conſtruetur horologiũ, vt in præceden-
              <lb/>
            tibus. </s>
            <s xml:id="echoid-s33936" xml:space="preserve">Horizontalis autem linea ducenda eſt per punctum K, vbilinea ſtyli, quæ in dato plano
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0542-10" xlink:href="note-0542-10a" xml:space="preserve">Linea horizon
                <lb/>
              talis.</note>
            horam 6. </s>
            <s xml:id="echoid-s33937" xml:space="preserve">à mer. </s>
            <s xml:id="echoid-s33938" xml:space="preserve">vel med. </s>
            <s xml:id="echoid-s33939" xml:space="preserve">noc. </s>
            <s xml:id="echoid-s33940" xml:space="preserve">indicat, æquinoctialem lineam ſecat, parallela rectę A B, vel per-
              <lb/>
            pendicularis ad D E, tranſiens omnino per punctum P, quod in recta C E terminat vmbram Par.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s33941" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s33942" xml:space="preserve">M. </s>
            <s xml:id="echoid-s33943" xml:space="preserve">22. </s>
            <s xml:id="echoid-s33944" xml:space="preserve">congruentem inclinationi plani ad Horizontem. </s>
            <s xml:id="echoid-s33945" xml:space="preserve">Quod punctum P, inuenietur etiam,
              <lb/>
            ſi in recta AB, ſumatur C Q, ſtylo æqualis, conſtituaturq́ue angulus C Q P, complementi </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>