5475LIBER I.
ipſas partes, an ipſarum partium operationes prius quære-
re, perſcrutariq́; oporteat: ceu intelligere an intellectiuum?
& ſentire an ſenſitiuum? & eodẽ modo de cæteris. Quòd
ſi operationes ſint exquirẽdæ prius, rurſus profectò quiſ-
piam dubitabit, ſi oppoſita prius ſint inquirenda, ut ſenſi-
bile prius quàm ſenſitiuum, & intelligibile quàm intelle-
ctiuum. Non ſolùm autem ipſius quid eſt co gnitio, con-
ferre uidetur ad perſpiciendas eorum cauſas, acciden-
tium, quæ per ſe ſubstantijs inſunt: ut in Mathematicis cõ-
fert quid eſt rectum, & quid curuum, uel quid linea, quid
ſuperficies ad cognoſcendum quot rectis anguli trianguli
ſunt æquales. Nam ipſum quid eſt, omnis eſt principium de-
monstrationis, ſed econuerſo etiam accidentia magnã affe-
runt opem ad illud percipiendum. Nam cùm per imagina-
tionem de accidentibus, aut omnibus, aut pluribus reddere
poßumus: tum aliquid etiam de ſubſtantia dicere poteri-
mus optimè. Quare patet eas omneis definitiones diße-
rendi modo, uaneq́; dictas, & aßignatas eſſe: quibus non fit
ut accidentia percipiantur, aut de ipſis coniectura facilis
babeatur. Eſt etiam de àffe ctibus animæ dubitatio, utrũ
omnes communes ſint cum eo quod babet aimã, an ſit &
ipſius animæ pprius aliquis? boc enim ipſum accipere qui-
dem neceſſarium eſt, non tamen accipi facile poteſt. Atq;
plurimi ſunt, quorum ſine corpore nullum aut agere, aut
pati uidetur: ut iraſci, cõfidere, cupere, omnino ſentire. Ma
ximè autem ipſum intelligere, proprio ſimile eſt. Quòd ſi
boc etiam imaginatio ſit quædam, aut ſine imaginatione
non ſit: nec istud eſſe ſine corpore poteſt. Si igitur ope-
rationem animæ, uel affe ctuum aliquis proprius ſit ipſius,
ficri poteſt ut ipſa anima ſeparetur. Sin uerò nullus
re, perſcrutariq́; oporteat: ceu intelligere an intellectiuum?
& ſentire an ſenſitiuum? & eodẽ modo de cæteris. Quòd
ſi operationes ſint exquirẽdæ prius, rurſus profectò quiſ-
piam dubitabit, ſi oppoſita prius ſint inquirenda, ut ſenſi-
bile prius quàm ſenſitiuum, & intelligibile quàm intelle-
ctiuum. Non ſolùm autem ipſius quid eſt co gnitio, con-
ferre uidetur ad perſpiciendas eorum cauſas, acciden-
tium, quæ per ſe ſubstantijs inſunt: ut in Mathematicis cõ-
fert quid eſt rectum, & quid curuum, uel quid linea, quid
ſuperficies ad cognoſcendum quot rectis anguli trianguli
ſunt æquales. Nam ipſum quid eſt, omnis eſt principium de-
monstrationis, ſed econuerſo etiam accidentia magnã affe-
runt opem ad illud percipiendum. Nam cùm per imagina-
tionem de accidentibus, aut omnibus, aut pluribus reddere
poßumus: tum aliquid etiam de ſubſtantia dicere poteri-
mus optimè. Quare patet eas omneis definitiones diße-
rendi modo, uaneq́; dictas, & aßignatas eſſe: quibus non fit
ut accidentia percipiantur, aut de ipſis coniectura facilis
babeatur. Eſt etiam de àffe ctibus animæ dubitatio, utrũ
omnes communes ſint cum eo quod babet aimã, an ſit &
ipſius animæ pprius aliquis? boc enim ipſum accipere qui-
dem neceſſarium eſt, non tamen accipi facile poteſt. Atq;
plurimi ſunt, quorum ſine corpore nullum aut agere, aut
pati uidetur: ut iraſci, cõfidere, cupere, omnino ſentire. Ma
ximè autem ipſum intelligere, proprio ſimile eſt. Quòd ſi
boc etiam imaginatio ſit quædam, aut ſine imaginatione
non ſit: nec istud eſſe ſine corpore poteſt. Si igitur ope-
rationem animæ, uel affe ctuum aliquis proprius ſit ipſius,
ficri poteſt ut ipſa anima ſeparetur. Sin uerò nullus