Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Page concordance

< >
Scan Original
551 535
552 536
553 537
554 538
555 539
556 540
557 541
558 542
559 543
560 544
561 545
562 546
563 547
564 548
565 549
566 550
567 551
568 552
569 553
570 554
571 555
572 556
573 557
574 558
575 559
576 560
577 561
578 562
579 563
580 564
< >
page |< < (543) of 677 > >|
559543LIBER SEXTVS. bus, diuidendiq́ue in 24. partes æquales, facto initio à dictis communibus ſectionibus. Exempli
gratia
, circa a b, diametrum , quæ nunc vices etiam gerat diametri , ſeorſum expoſita deſcri-
bendus
eſt circulus a e b e, ex centro m, vbi axis dictam diametrum ſecat, &
per punctum d, quod
puncto
d, in Analemmate reſpondeat, in vtramq;
partem excitanda ad a b, perpendicularis e b e,
345[Figure 345] quæ, vt demonſtrauimus, com-
munis
ſectio eſt paralleli , &

Horizontis
;
ita vt e a e, ſit por-
tio
, ſupra Horizontem, ſiue
arcus
diurnus ;
& e b e, por-
tio
, ſub Horizonte, ſiue arcus
1110 nocturnus .
Item e b e, por-
tio
, ſupra Horizontem, ſiue
arcus
diurnus ;
& e a e, por-
tio
, infra Horizontem, ſiue
arcus
nocturnus .
Deinde di-
ctus
circulus in 24.
partes æqua
les
diuidendus, initio facto à
punctoe
, vtrolibet, vt ab eo,
quod
ad dextram ponitur in
noſtro
exemplo.
Ita enim diui-
2220 ſus erit parallelus , vel , in
24
.
horas æquales ab ortu, vel
occaſu
Solis.
In tropico namq;
, dabũt numeri interiores ho-
ras
ab ortuSolis, exteriores vero
numeri
horas ab occaſu Solis
indicabunt
.
In tropico autẽ , contrariũ intelligatur. Numeri enim exteriores ad horas ab ortu,
&
interiores ad horas ab occaſu pertinent. Ex quibus perſpicuũ eſt, qua ratione ex Analemmate, ſi
33Quantitas diei
& noctis ex Ana
lemmate
, quo
pacto
cognoſca-
tur
.
circa diametros parallelorũ ipſi paralleli deſcribãtur, &
in horas diuidãtur, cognoſci poſſit quanti
tas
diei, &
noctis cuiuſque paralleli. Nam horæ in arcu e a e, deprehenſæ conficiunt arcũ diurnũ
4430 , vel nocturnũ .
Horæ vero in arcu e b e, contentæ cõflantarcum nocturnũ , vel diurnũ ,
Id
quod in lib.
1. etiã docuimus. Quòd ſi beneficio circini diuiſiones paralleli , & , a e b e, trãſ-
ferantur
in ſemicirculum , &
, in Analemmate, vt in figura apparet, idemq́ue fiat in omnibus
alijs
parallelis (diuidendo videlicet ipſos circa proprias diametros deſcriptos in horas, facto ini-
tio
à communibus ſectionibus eorum, &
Horizontis, & c. vt in parallelo , & , hic factũ eſt)
diuiſum
erit Analemma in horas ab ortu, &
occ. Solis. Aſcripti tamen ſunt in Analemmate nu-
meri
duntaxat horarum ab occaſu Solis.
Nam horum numerorum complementa vſquead 24. da
bunt
horas ab ortu.
Vt hora 23. ab occ. dabit horam 1. ab or. & 22. dabit 2. & ſic de cæteris.
Meridianus autem circulus circa diametrum Æquatoris F G, deſcriptus, inſtar Æquatoris, diui-
dendus
eſt in 24.
partes æquales, initio facto à diametro F G, vel axe H I. Nam punctum F, erit
5540 hora 12.
aſtronomica, primum deinde punctum diuiſionis verſus H, hor. 1. à mer. & 11. à med.
noc. ſequens autem punctum dabit horam 2. à mer. & 10. à med. noc. & ita deinceps. Sic etiã
punctum
H, erit hora 24.
& 12. ab occ. primum deinde punctum diuiſionis verſus F, dabit ho-
ram
23.
& 13. ab occ. ſequens autem punctum ad horam 22. & 14. ab occ. pertinebit, & c. Idem
denique
punctũ H, ſpectabit ad horam 24.
& 12. ab or. primum deinde punctum diuiſionis ver-
ſus
F, ad horam 1.
& 11. ab or. ſequens autem ad horam 2. & 10. ab or. & ſic de cæteris. Ita vt
tam
hora 18.
ab occ. quam 6. ab or. cadat in F, punctum meridiei, hora vero 6. ab occ. & 18.
ab
or.
in G, punctum mediæ noctis.
PRO horis denique inæqualibus, ſiue antiquis, diuidendæ ſunt ſingulæ portiones parallelo-
66Diuiſio Ana-
lemmatis
in @o
ra
. inæquale.
rum inter communes eorum, atque Horizontis ſectiones, &
Meridianum circulum poſitæ in
7750 ſenas partes æquales.
Punctum enim illud, vbi parallelus quicunque Meridianum ſecat, erit hora
6
.
inæqualis, primum deinde diuiſionis punctum verſus communem ſectionem paralleli & Hori
zontis
dabit horam 5.
& 7. ſequens autem punctum horam 4. & 8. & c. Hac ratione diuiſus eſt
in
Analem mate ſemicirculus , &
, qui ſemicirculum etiam , & , refert: Numeri autem
horarum
inæqualium aſcripti ſunt punctis diametri k L, dicti paralleli, in quæ cadunt perpendi-
culares
ex punctis diuiſionũ paralleli ad diametrum demiſſę.
Si enim punctis ſemicirculi K Q L,
appoſiti
eſſent, confunderentur cum numeris horarum à mer.
& med. noc. ſemicirculi M R N.
Eadem ratione alii paralleli diuidendi eruntin horas inæquales, quando res ita exiget. Diuiſimus
porro
tres ſemicirculos trium parallelorum, nempe M R N, in horas aſtronomicas, ſiue à mer.
&
med
.
noc. Deinde a e b, in horas Babylonicas, Italicasq́ue, hoc eſt, ab or. & occ. Poſtremo K Q L,
in
horas inæquales, vt in vno Analemmate diuiſiones omnium horarum continerentur.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index