Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Table of figures

< >
[51] t g p b h i z d a k s
[52] g z f h a b d c q e k ſ r
[53] m t n q h b f e z p d a g
[54] b ſ d h f r g z q t e a
[55] a d q c m x b g p o k t f z h
[56] a d k u m r h b g i l f e o z t y
[57] a d u m b g o e q s z h p
[58] a d u m c g b o t q p n z h
[59] b k a p f m e l z g t r o q h n d
[60] b k u a p e g t q n d
[61] b d a f e g c
[62] q a e g
[63] a z g e b q
[64] d q g h a z b
[65] k t o z m u y f c l z
[66] q d g e a b
[67] q d n e g h a b
[68] d q n g a e h b
[69] a g e b d
[70] h n t f x q c u p m z ſ
[71] q ſ a e z h a t d m c b d g n
[72] ſ a e z h d g c t b q a d n m
[73] d b q a ſ e z h g c a m n d
[74] d a h ſ s u g e z t q
[75] o k f i l n m
[76] d a u m l t z c g s h q
[77] k b d z e i c g x
[78] p n f o m u q ſ
[79] a a n m e z h q ſ b d g d t c
[80] c p r m o f k y s
< >
page |< < (50) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div89" type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2623" xml:space="preserve">
              <pb o="50" file="0056" n="56" rhead="ALHAZEN"/>
            henſione ſituum ſuperficierum earum inter ſe.</s>
            <s xml:id="echoid-s2624" xml:space="preserve"> Et ſormæ ſuperficierum uiſibilium, quarum par-
              <lb/>
            tes ſunt diuerſi ſitus:</s>
            <s xml:id="echoid-s2625" xml:space="preserve"> comprehenduntur à uiſu ex comprehenſione conuexitatis & concauitatis, &
              <lb/>
            planitiei partium ſuperficierum in uiſibilibus, & prominentiæ, & profunditatis partium ſuperfi-
              <lb/>
            ciei.</s>
            <s xml:id="echoid-s2626" xml:space="preserve"> Secundum ergo hunc modum erit comprehenſio ſuperficierum formarum uiſibilium, & fi-
              <lb/>
            gurarum earum.</s>
            <s xml:id="echoid-s2627" xml:space="preserve"> Et cum ſentiens uoluerit certificare formam ſuperficiei rei uiſæ, aut formam ali-
              <lb/>
            cuius partis rei uiſæ, mouebit uiſum in oppoſitionem eius, & faciet tranſire axem radialem ſuper
              <lb/>
            omnes partes eius, donec ſentiat remotiones partium eius, & ſitus cuiuslibet illarum a pud uiſum,
              <lb/>
            & ſitum earum inter ſe.</s>
            <s xml:id="echoid-s2628" xml:space="preserve"> Et cum ſentiens comprehenderit remotionem partium ſuperficierum, &
              <lb/>
            ſitus earum, & comprehenderit prominentiam & profunditatem:</s>
            <s xml:id="echoid-s2629" xml:space="preserve"> comprehendet formam illius
              <lb/>
            ſuperficiei rei uiſæ, & certificabit figuram eius.</s>
            <s xml:id="echoid-s2630" xml:space="preserve"> Et multoties errat uiſus in eo, quod comprehen-
              <lb/>
            dit ex formis ſuperficierum uiſibilium, & formis figurarum uiſibilium, & non percipit errorem.</s>
            <s xml:id="echoid-s2631" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Quoniam conuexitas parua & concauitas parua, & prominentia, & profunditas parua non com-
              <lb/>
            prehenduntur ſecundum acceſſum ad uiſum, quamuis earum remotio ſit mediocris, niſi ſit propin-
              <lb/>
            qua ualde uiſui.</s>
            <s xml:id="echoid-s2632" xml:space="preserve"> Viſibilia ergo, quorum formæ comprehenduntur à uiſu, ſunt illa, quorum quan-
              <lb/>
            titates partium ſuperficierum comprehenduntur à uiſu, & quorum exceſſus & æqualitates remo-
              <lb/>
            tionum partium comprehenduntur à uiſu.</s>
            <s xml:id="echoid-s2633" xml:space="preserve"> Et uiſibilia, quorum formæ certificantur à uiſu, ſunt il-
              <lb/>
            la, quorum quantitates remotionum partium, & quorum quantitates exceſſus remotionis par-
              <lb/>
            tium certificantur à uiſu.</s>
            <s xml:id="echoid-s2634" xml:space="preserve"> Et ſimiliter figuræ circumferentiarum ſuperficierum uiſibilium, & figu-
              <lb/>
            ræ circumferentiarum partium ſuperficierum uiſibilium non certificantur à uiſu, niſi ſint in re-
              <lb/>
            motionibus mediocribus, & certificauerit uiſus ordinationem terminorum earum, & ſitum par-
              <lb/>
            tium terminorum earum inter ſe, & certificauerit angulos earum.</s>
            <s xml:id="echoid-s2635" xml:space="preserve"> Et in quibus ſitus terminorum
              <lb/>
            non certificãtur à uiſu, neque anguli, ſi habuerint angulos:</s>
            <s xml:id="echoid-s2636" xml:space="preserve"> in ijs non certificabit uiſus figuras.</s>
            <s xml:id="echoid-s2637" xml:space="preserve"> O-
              <lb/>
            mnes ergo figuræ uiſibilium comprehenduntur à uiſu, ſecundum modos, quos declarauimus.</s>
            <s xml:id="echoid-s2638" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div90" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head114" xml:space="preserve" style="it">36. Magnitudo nec ex angulo pyramidis opticæ tantum: nec ex anguli & diſtantiæ compa-
            <lb/>
          ratione percipitur. 27 p 4.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2639" xml:space="preserve">MAgnitudo uerò & quantitas rei uiſæ comprehenduntur à uiſu:</s>
            <s xml:id="echoid-s2640" xml:space="preserve"> ſed qualitas comprehenſio-
              <lb/>
            nis eius eſt ex intentionibus dubitabilibus.</s>
            <s xml:id="echoid-s2641" xml:space="preserve"> Et plures opinantur, quòd quantitas magni-
              <lb/>
            tudinis rei uiſæ non comprehenditur à uiſu, niſi ex quantitate anguli, qui fit apud centrum
              <lb/>
            uiſus, quem continet ſuperficies pyramidis radialis, cuius baſis continet rem uiſam:</s>
            <s xml:id="echoid-s2642" xml:space="preserve"> & quòd uiſus
              <lb/>
            comparat quantitates rerum uiſarum ad quantitates angulorum, qui fiunt à radijs, qui continent
              <lb/>
            res uiſas apud centrum uiſus, & non ſuſtentatur in comprehenſione magnitudinis, niſi ſuper an-
              <lb/>
            gulos tantùm.</s>
            <s xml:id="echoid-s2643" xml:space="preserve"> Et quidam illorum opinantur, quòd comprehenſio magnitudinis non completur
              <lb/>
            in comparatione ad angulos tantùm, ſed per conſiderationem remotionis rei uiſæ, & ſitus eius
              <lb/>
            cum comparatione ad angulos.</s>
            <s xml:id="echoid-s2644" xml:space="preserve"> Et ueritas eſt, quòd non eſt poſsibile, ut ſit comprehenſio quanti-
              <lb/>
            tatum rerum uiſarum à uiſu ex comparatione ad angulos, quos res uiſæ reſpiciunt apud centrum
              <lb/>
            uiſus tantùm.</s>
            <s xml:id="echoid-s2645" xml:space="preserve"> Quoniam eadem res uiſa non diuerſatur in quantitate apud uiſum, quamuis remo-
              <lb/>
            tiones eius diuerſentur diuerſitate non magna.</s>
            <s xml:id="echoid-s2646" xml:space="preserve"> Quoniam quãdo res fuerit prope uiſum, & ipſe cõ-
              <lb/>
            prehenderit quantitatem eius:</s>
            <s xml:id="echoid-s2647" xml:space="preserve"> & poſtea fuerit elongata à uiſu non multum:</s>
            <s xml:id="echoid-s2648" xml:space="preserve"> non diminuetur eius
              <lb/>
            quantitas apud uiſum, quando eius remotio fuerit mediocris.</s>
            <s xml:id="echoid-s2649" xml:space="preserve"> Et nunquam diuerſatur quantitas
              <lb/>
            alicuius rei uiſæ aſſuetæ apud uiſum, quando remotiones eius diuerſantur, & fuerint ex remotioni
              <lb/>
            bus mediocribus.</s>
            <s xml:id="echoid-s2650" xml:space="preserve"> Et ſimiliter corpora æqualia diuerſarum remotionum, quando remotio illo-
              <lb/>
            rum fuerit mediocris, cõ-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0056-01" xlink:href="fig-0056-01a" number="10">
                <variables xml:id="echoid-variables3" xml:space="preserve">e b a d c</variables>
              </figure>
              <figure xlink:label="fig-0056-02" xlink:href="fig-0056-02a" number="11">
                <variables xml:id="echoid-variables4" xml:space="preserve">b e g a h d k f z</variables>
              </figure>
            prehenduntur à uiſu æ-
              <lb/>
            qualia:</s>
            <s xml:id="echoid-s2651" xml:space="preserve"> Sed anguli, quos
              <lb/>
            reſpicit una & eadem res
              <lb/>
            uiſa in remotionibus di-
              <lb/>
            uerſis mediocribus, diuer
              <lb/>
            ſantur diuerſitate alicu-
              <lb/>
            ius quantitatis, [ut patet
              <lb/>
            per 21 p 1] Quoniam
              <lb/>
            quando res uiſa fuerit re-
              <lb/>
            mota à uiſu per unum cu-
              <lb/>
            bitum, deinde ſi elonge-
              <lb/>
            tur à uiſu, donec fuerit e-
              <lb/>
            ius remotio per duos cu-
              <lb/>
            bitos:</s>
            <s xml:id="echoid-s2652" xml:space="preserve"> erit inter duos an-
              <lb/>
            gulos, qui fiunt apud ui-
              <lb/>
            ſum ab illa re uiſa, ma-
              <lb/>
            gnus exceſſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s2653" xml:space="preserve"> & tamen
              <lb/>
            non comprehendit uiſus
              <lb/>
            rem uiſam in remotione
              <lb/>
            duorum cubitorum, mi-
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>