Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

List of thumbnails

< >
501
501 (73)
502
502 (74)
503
503 (75)
504
504 (76)
505
505 (77)
506
506 (78)
507
507 (79)
508
508 (80)
509
509 (81)
510
510 (82)
< >
page |< < (135) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div60" type="section" level="1" n="57">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s18200" xml:space="preserve">
              <pb o="135" file="0563" n="563" rhead="An igneæ ſint brutorum animæ."/>
            cum hoc ab humani animi intelligentiâ remotum ſit: </s>
            <s xml:id="echoid-s18201" xml:space="preserve">quotus
              <lb/>
            enim quiſque eſt, qui per ſummam confidentiam hoc ſibi com-
              <lb/>
            pertum eſſe aſſeveret? </s>
            <s xml:id="echoid-s18202" xml:space="preserve">Si igitur non niſi cognatione quadam
              <lb/>
            conſenſuque naturæ conſpirant Spiritus in motum, ut hi qui-
              <lb/>
            dem phantaſiæ fibras percellant, illi in cor irruant, alii in muſ-
              <lb/>
            culos influant, quid opus eſt brutis animantibus aliam inſuper
              <lb/>
            naturam addere, à qua regantur? </s>
            <s xml:id="echoid-s18203" xml:space="preserve">Mihi tamen à communibus
              <lb/>
            notionibus recedere nunquam placuit, niſi vehemens ratio ur-
              <lb/>
            geat: </s>
            <s xml:id="echoid-s18204" xml:space="preserve">ideò ſatius exiſtimo animam in brutis ſuperaddere ſpiri-
              <lb/>
            tibus, non tam ut ſit, quæ ſpiritibus moderetur, quàm ut ne,
              <lb/>
            deſit, quæ pro variâ ſpirituum motione variè percipiat, cognoſ-
              <lb/>
            cat, appetat: </s>
            <s xml:id="echoid-s18205" xml:space="preserve">quas functiones neque brutis negârim, neque ſatis
              <lb/>
            intelligo ſpirituum ipſorum poſſe proprias eſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s18206" xml:space="preserve">Quod ſi aliquod
              <lb/>
            im perium eidem animæ circa quaſdam ſaltem ſpirituum mo-
              <lb/>
            tiones tribuendum ſit, non eſt, cur nos torqueat nimiùm cogni-
              <lb/>
            tio ad iſtud neceſſaria: </s>
            <s xml:id="echoid-s18207" xml:space="preserve">Nam difficultas fortaſſe haud abſimilis
              <lb/>
            in ſpirituum humanorum commotione eſſe videtur: </s>
            <s xml:id="echoid-s18208" xml:space="preserve">Nos enim
              <lb/>
            ratione utentes oportuit habere in noſtrâ poteſtate cupidita-
              <lb/>
            tum aut iræ impetus, non quidem ne commoveantur, ſed ne
              <lb/>
            effrenati nos rapiant in devia, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18209" xml:space="preserve">in præceps; </s>
            <s xml:id="echoid-s18210" xml:space="preserve">propterea ſpiri-
              <lb/>
            tuum ſaltem aliquorum, adeòque & </s>
            <s xml:id="echoid-s18211" xml:space="preserve">linguæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18212" xml:space="preserve">plurium mem-
              <lb/>
            brorum motus cohibere poſſumus, ne corpus animi perturba-
              <lb/>
            tionibus omninò ſerviat, quamvis phantaſiæ motum aliqua,
              <lb/>
            conſequatur appetitûs commotio, voluntate non conſentiente.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s18213" xml:space="preserve">Sic intellectus ſpeculativus, ut docet Ariſtoteles lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s18214" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s18215" xml:space="preserve">de Animâ
              <lb/>
            tex. </s>
            <s xml:id="echoid-s18216" xml:space="preserve">46. </s>
            <s xml:id="echoid-s18217" xml:space="preserve">Sæpè intelligit terribile aliquid, non jubet autem timere, ſed
              <lb/>
            cor mouetur; </s>
            <s xml:id="echoid-s18218" xml:space="preserve">ſi autem delectabile, pars aliqua alia.</s>
            <s xml:id="echoid-s18219" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s18220" xml:space="preserve">Maur. </s>
            <s xml:id="echoid-s18221" xml:space="preserve">Validiori argumento niti videntur, qui ex aliquorum
              <lb/>
            animalium aliis præſtantium docilitate, ſolertiâ, calliditate, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18222" xml:space="preserve">
              <lb/>
            quaſi prudentiâ, perinde atque ſi ratiocinarentur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18223" xml:space="preserve">media,
              <lb/>
            cum fine conferrent, putant ſatis probari animas, quæ ſint na-
              <lb/>
            turæ ſpecie diſpares, illis tribuendas præter diſſimilem corpo-
              <lb/>
            rum temperationem & </s>
            <s xml:id="echoid-s18224" xml:space="preserve">formam. </s>
            <s xml:id="echoid-s18225" xml:space="preserve">Sed ubi univerſum huma-
              <lb/>
            num genus mente percurro, alios deprehendo truncos, & </s>
            <s xml:id="echoid-s18226" xml:space="preserve">ſtipi-
              <lb/>
            tes, bardos, ſtupidos, hebetes, tardos, alios acutos, perſpicaces,
              <lb/>
            ingenioſos, argutos, alios in opificiis, alios in ſcientiis, hos qui-
              <lb/>
            dem in his, hos verò in illis laudem habentes, alios in virtutem,
              <lb/>
            alios in vitia propenſos, nec tamen inter homines animarum,
              <lb/>
            diverſitatem ſecundùm ſpeciem comminiſci audemus, diſſimi-
              <lb/>
            litudinem hanc omnem, in Spirituum Animalium diſparem
              <lb/>
            naturam, at que variam ſive phantaſiæ, ſive corporeæ </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>