Clavius, Christoph - Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

568552GNOMONICES

HECTEMORIA igitur circunferentia A G, inuenietur, vt prius, vt conſtat ex
11Hectemoria.

352[Figure 352] triangulo A G P, quod idem hic eſt, quod ſu-
pra, & c.

MERIDIANA autem circunferentia tunc
22Mendian@. eſt quadrans circuli B I, vel D I.

DESCENSIVA vero circunferentia eſt
33Deſcenſiua. E G, complementum circunferentiæ hectemoriæ.
Itaque vt inueniatur circunferentia deſcenſiua, in-
uenienda eſt prius hectemoria, vt patet.

HORIZONTALIS porrò circunferen-
44Horizontalis.5510 tia nihil tunc eſt, cum Verticalis per Solem du-
ctus à Verticali primario non differat.

HORARIA deinde circunferentia eſt tunc
66Hotari@. etiam quadrans circuli B G, vel D G.

VERTICALIS denique circunferentia
77Verticalis. tunc eadem eſt, quæ deſcenſiua, ſiue complemen-
88Inuentio eatun
dem circunte-
rentiatum, Sole
exiſtente citra
Verticalem, dũ-
modo minus,
aut plus abſit à
meridie, quàm
ſex horis. tum hectemoriæ.

SED ponatur iam Sol citra Verticalem verſus boream in puncto G, dummodo minus, aut
plus à meridie abſit, quàm ſex horis. Quo poſito, cadet Hectemorion in quadrantem Meridia-
ni borealem D E.

9920

HECTEMORIA igitur circunferentia A G, inuenietur, vt prius, quando Sol ponebatur
vltra Verticalem verſus auſtrum; vt ex triangulo A G P, manifeſtum eſt, quod idem hic eſt,
1010Hectemoria. quod ſupra, & c.

353[Figure 353]

QVONIAM ve-
ro in triangulo O G I,
angulus I, rectus eſt,
erit per propoſ. 19. lib.
4. Ioan. Regiom. de
triang. vel per propoſ.
15. lib. 1. Gebri, vel per
111130 propoſ. 43. noſtrorum
triang. ſphær. vt ſinus
cõplementi arcus O G,
hoc eſt, vt ſinus arcus
declinationis G P, ad
ſinum complemẽti ar-
cus I G, hoc eſt, ad ſinũ
circunferentiæ hecte-
moriæ A G, ita ſinus
complementi arcus O I, ad ſinum totum: Et conuertendo, vt ſinus circunferentiæ hectemoriæ
121240 ad ſinum declinationis, ita ſinus totus ad ſinum complementi arcus O I. Quamobrem, ſi fiat, vt
ſinus circunferentiæ hectemoriæ ad ſinum declinationis, ita ſinus totus ad aliud, reperietur ſinus
1313Meridiana. complementi arcus O I; atqueadeo complementum hoc, vna cum arcu O I, notum erit. Ex quo
arcu O I, qui inter polum, & Hectemorion interijcitur, ita meridianã circunferentiam D I, com-
periemus. Quando diſtantia Solis à meridie minor eſt, quàm 6. hor. vt in priori figura, adden-
dus eſt arcus O I, inuentus altitudini poli O D, vt habeatur circunferentia meridiana D I. Quia
enim diſtantia Solis à meridie minor eſt ſex horis, cadet circulus declinationis O G P, diſtantiam
Solis à meridie metiens in quadrantem Aequatoris A F, ſupra Horizontem, cum punctum A, ſex
horis abſit à meridie; ac proinde Hectemorion ſecans dictum circulum in G, cadet in portionem
Meridiani O E, inter polum, & Verticalem. Quando vero diſtantia Solis à meridie maior eſt,
141450 quàm 6 hor. vt in poſteriori figura, auferendus eſt arcus O I, inuentus ex altitudine poli O D, vt
habeatur meridiana circunferentia D I. Quia enim diſtantia Solis à meridie maior eſt ſex ho-
ris, ſecabit circulus declinationis OGP, diſtantiam Solis à meridie metiens Aequatorem infra Ho
rizontem vltra punctum A; proptereaq́ue Hectemorion dictum circulum ſecans in G, ſupra Ho
rizontem cadet in arcum Meridiani O D, inter polum & Horizontem.

DESCENSIVA denique circunferentia E G, ex triangulo E G I; & Horizontalis A H, ex
1515Deſcenſiua.
Horizontalis.
Horatia.
Verticalis. triangulo E G O; & Horaria D G, ex triangulo A G K, vel D G H; & Verticalis E K, ex triangu-
lo D G I, vel G E K, elicietur, vt ante demonſtratum eſt, quando Sol vltra Verticalem circulum
exiſtebat. Solum in demonſtrationibus pro litera B, ad auſtrales partes aſſumenda eſt litera D,
ad partes boreales.

AD extremum collocetur Sol in circulo horæ 6. à mer. vel med. noc. in puncto G, ita vt

Table of figures

Text layer

Text normalization

Search