Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

List of thumbnails

< >
61
61 (55) 		62
62 (56)
63
63 (57) 		64
64 (58)
65
65 (59) 		66
66 (60)
67
67 (61) 		68
68 (62)
69
69 (63) 		70
70 (64)
< >
page |< < (51) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div90" type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2653" xml:space="preserve">
              <pb o="51" file="0057" n="57" rhead="OPTICAE LIBER II."/>
            norem, quàm in remotione unius cubiti.</s>
            <s xml:id="echoid-s2654" xml:space="preserve"> Et ſimiliter ſi elongetur à uiſu pertres cubitos aut qua-
              <lb/>
            tuor, non uidebitur minor, quamuis anguli, qui fiunt apud uiſum, diuerſentur diuerſitate extra-
              <lb/>
            nea.</s>
            <s xml:id="echoid-s2655" xml:space="preserve"> Et etiam ſi in ſuperficie alicuius corporis ſignetur figura quadrata ęqualium laterum, & recto-
              <lb/>
            rum angulorum:</s>
            <s xml:id="echoid-s2656" xml:space="preserve"> & eleuetur illud corpus, donec ſuperficies eius, in qua eſt quadratio, ſit prope
              <lb/>
            æquidiſtantiam uiſus, & ita ut uiſus comprehendat figuram quadratam:</s>
            <s xml:id="echoid-s2657" xml:space="preserve"> comprehendet uiſus fi-
              <lb/>
            guram quadrilateram æqualium laterum:</s>
            <s xml:id="echoid-s2658" xml:space="preserve"> & tamen anguli, quos reſpiciunt latera quadrati apud
              <lb/>
            centrum uiſus, quando centrum uiſus fuerit prope ſuperficiem, in qua eſt quadratio, erunt diuer-
              <lb/>
            ſi:</s>
            <s xml:id="echoid-s2659" xml:space="preserve"> cum nihilominus uiſus comprehendat latera quadrati ęqualia.</s>
            <s xml:id="echoid-s2660" xml:space="preserve"> Et ſimiliter quando in circulo ex-
              <lb/>
            trahuntur diametri diuerſorum ſituum, deinde eleuatur ſuperficies, in qua eſt circulus, donec ſit
              <lb/>
            prope ęquidiſtantiam uiſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s2661" xml:space="preserve"> erunt anguli, quos reſpiciunt diametri circuli apud centrum uiſus, di-
              <lb/>
            uerſi diuerſitate magna ſecundum diuerſitatem ſitus diametrorum:</s>
            <s xml:id="echoid-s2662" xml:space="preserve"> & tamen uiſus non compre-
              <lb/>
            hendit diametros circuli, niſi æquales, quando remotio circulorum fuerit mediocris.</s>
            <s xml:id="echoid-s2663" xml:space="preserve"> Si ergo com-
              <lb/>
            prehenſio rerum uiſarum eſſet ex comparatione ad angulos tantùm, qui fiunt ex uiſibilibus a-
              <lb/>
            pud centrum uiſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s2664" xml:space="preserve"> non comprehenderentur quadrati latera æqualia, neque comprehenderen-
              <lb/>
            tur diametri circuli æquales, neque comprehenderetur circulus rotun dus, neque comprehende-
              <lb/>
            retur una res uiſa in rebus diuerſis unius quantitatis.</s>
            <s xml:id="echoid-s2665" xml:space="preserve"> Experimentatione igitur iſtarum intentio-
              <lb/>
            num patet, quòd comprehenſio quantitatum rerum uiſarum non eſt ex comparatione ad angu-
              <lb/>
            los tantùm.</s>
            <s xml:id="echoid-s2666" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div92" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head115" xml:space="preserve" style="it">37. Magnitudo rei uiſibilis percipitur è magnitudine partis ſuperficiei uiſ{us} (in quam per-
            <lb/>
          uenit forma) & angulo pyramidis opticæ. 17 p 4.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2667" xml:space="preserve">ET quia hoc declaratum eſt, quomodo certificemus qualitatem comprehenſionis magnitu-
              <lb/>
            dinis:</s>
            <s xml:id="echoid-s2668" xml:space="preserve"> & iam declaratum eſt, quòd ſuſtentatio in comprehenſione plurium ſenſibilium non
              <lb/>
            eſt, niſi per argumentationem & diſtinctionem:</s>
            <s xml:id="echoid-s2669" xml:space="preserve"> magnitudo autem eſt una intentionum, quę
              <lb/>
            comprehenduntur ratione & argumentatione:</s>
            <s xml:id="echoid-s2670" xml:space="preserve"> & radix, ſuper quam ſuſtentatur uirtus diſtincti-
              <lb/>
            ua in diſtinctione quantitatis magnitudinis rei uiſæ, eſt quantitas partis uiſus, in quam peruenit
              <lb/>
            forma rei uiſæ:</s>
            <s xml:id="echoid-s2671" xml:space="preserve"> & pars, in quam peruenit forma rei uiſæ, determinatur, & menſuratur per angulum,
              <lb/>
            qui eſt apud centrum uiſus, quem continet pyramis radialis, continens rem uiſam, & partem ui-
              <lb/>
            ſus, in quam peruenit forma rei uiſæ.</s>
            <s xml:id="echoid-s2672" xml:space="preserve"> Pars ergo uiſus, in quam peruenit forma rei uiſæ, & angulus,
              <lb/>
            quem continet pyramis radialis, continens illam partem, ſunt radix, quam non poteſt ſenſus &
              <lb/>
            diſtinctio uitare in comprehenſione magnitudinis rei uiſæ.</s>
            <s xml:id="echoid-s2673" xml:space="preserve"> Sed tamen non ſufficit uirtuti diſtin-
              <lb/>
            ctiuæ in comprehenſione magnitudinis conſideratio anguli tantùm, aut conſideratio partis uiſus
              <lb/>
            reſpicientis angulum tantùm.</s>
            <s xml:id="echoid-s2674" xml:space="preserve"> Quoniam una res uiſa quando comprehenditur à uiſu, & eſt prope i-
              <lb/>
            pſum:</s>
            <s xml:id="echoid-s2675" xml:space="preserve"> comprehendet ſentiẽs locũ uiſus, in quem peruenit forma rei uiſæ, & comprehendet quan-
              <lb/>
            titatem illius loci:</s>
            <s xml:id="echoid-s2676" xml:space="preserve"> deinde quando illa res uiſa elongabitur à uiſu:</s>
            <s xml:id="echoid-s2677" xml:space="preserve"> comprehendetur etiam à uiſu,
              <lb/>
            & comprehendet ſentiens locum uiſus, in quem peruenit forma eius ſecundò, & comprehendet
              <lb/>
            quantitatem loci.</s>
            <s xml:id="echoid-s2678" xml:space="preserve"> Et manifeſtum eſt, quòd locus uiſus, in quem peruenit forma eius primò, & lo-
              <lb/>
            cus uiſus, in quem peruenit forma eius ſecundò, diuerſantur ſecundum quantitatem:</s>
            <s xml:id="echoid-s2679" xml:space="preserve"> quoniam lo-
              <lb/>
            cus formę in uiſu erit ſecundum quantitatem anguli, quem reſpicit illa res uiſa apud centrum uiſus.</s>
            <s xml:id="echoid-s2680" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Et quãtò magis elongabitur res uiſa, tantò magis anguſtabitur pyramis cõtinens ipſam, & eius an-
              <lb/>
            gulus, & locus uiſus, in quem peruenit forma.</s>
            <s xml:id="echoid-s2681" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div93" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head116" xml:space="preserve" style="it">38. Magnitudo uera uiſibilis percipitur è comparatione baſis anguli, & longitu-
            <lb/>
          dine pyramidis opticæ. 27 p 4.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2682" xml:space="preserve">ET cum ſentiens comprehenderit locum, in quem peruenit forma rei uiſæ, & comprehende-
              <lb/>
            rit quantitatem loci:</s>
            <s xml:id="echoid-s2683" xml:space="preserve"> comprehendet diminutionem loci apud remotionem rei uiſæ à uiſu.</s>
            <s xml:id="echoid-s2684" xml:space="preserve"> Et
              <lb/>
            iſta intentio ſæpe reuertitur ad uiſum:</s>
            <s xml:id="echoid-s2685" xml:space="preserve"> ſcilicet quòd uiſibilia ſæ pe elongantur à uiſu, & uiſus
              <lb/>
            ab eis, & appropin quant uiſui, & uiſus illis:</s>
            <s xml:id="echoid-s2686" xml:space="preserve"> & uiſus comprehendit ipſa, & comprehendit diminu-
              <lb/>
            tionem locorum formarum illarum in uiſu apud remotionem, & comprehendit augmentationem
              <lb/>
            locorum formarum illarum in uiſu apud appropinquationem.</s>
            <s xml:id="echoid-s2687" xml:space="preserve"> Quare ad comprehenſionem quan-
              <lb/>
            titatis rei uiſæ adiungit uirtus diſtinctiua remotionem rei uiſæ ad angulum pyramidis radialis, qui
              <lb/>
            eſt in centro oculi.</s>
            <s xml:id="echoid-s2688" xml:space="preserve"> Ex frequentia ergo iſtius intentionis quieuit in anima apud uirtutem diſtincti-
              <lb/>
            uam, quòd quantò magis elongatur res uiſa à uiſu, tantò magis diminuitur locus formæ eius in ui-
              <lb/>
            ſu, & angulus, quem reſpicit res uiſa apud centrum uiſus.</s>
            <s xml:id="echoid-s2689" xml:space="preserve"> Et cum hoc eſt:</s>
            <s xml:id="echoid-s2690" xml:space="preserve"> eſt quietum in anima,
              <lb/>
            quòd locus, in quem peruenit ſorma rei uiſæ, & angulus, quem reſpicit res uiſa apud centrum ui-
              <lb/>
            ſus, non erit niſi ſecundum remotionem rei uiſæ à uiſu.</s>
            <s xml:id="echoid-s2691" xml:space="preserve"> Et cum hoc quietum eſt in anima, quando
              <lb/>
            uirtus diſtinctiua diſtinguet quantitatem rei uiſæ, non conſiderabit angulum tantùm, ſed conſi-
              <lb/>
            derabit angulum & remotionem ſimul:</s>
            <s xml:id="echoid-s2692" xml:space="preserve"> quoniam quietum eſt apud ipſam, quòd angulus non erit,
              <lb/>
            nιſi ſecundum remotionem.</s>
            <s xml:id="echoid-s2693" xml:space="preserve"> Quantitates ergo uiſibilium non comprehenduntur, niſi per diſtin-
              <lb/>
            ctionem & comparationem.</s>
            <s xml:id="echoid-s2694" xml:space="preserve"> Comparatio autem, per quam comprehenditur quantitas rei uiſæ,
              <lb/>
            eſt comparatio baſis pyramidis radialis, quæ eſt ſuperficies rei uiſæ, ad angulum pyramidis, & ad
              <lb/>
            quantitatem longitudinis pyramidis, quæ eſt remotio rei uiſæ à uiſu.</s>
            <s xml:id="echoid-s2695" xml:space="preserve"> Et conſideratio uirtutis di-
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>
Impressum