Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
Scan Original
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001035">
                <pb pagenum="57" xlink:href="009/01/057.jpg"/>
                <figure id="id.009.01.057.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/057/1.jpg" number="28"/>
                <lb/>
              ſed eadem ratione erit etiam in linea B E, er­
                <lb/>
              go non niſi in puncto F, quod
                <expan abbr="ſolũ">ſolum</expan>
              eſt in vtra­
                <lb/>
              que, quod erat demonſtrandum. </s>
              <s id="s.001036">ex quibus ap­
                <lb/>
              paret, qua ratione mechanica concluſio Geo­
                <lb/>
              metriæ ſubiaceat, dum lineari diſcurſu ipſa
                <lb/>
              demonſtratio perficitur. </s>
              <s id="s.001037">Scias præterea cen­
                <lb/>
              trum grauitatis eſſe tale punctum, ex quo ſi ſu­
                <lb/>
              ſpendatur corpus triangulare vniformis craſ­
                <lb/>
              ſitici, manet ſemper horizonti parallelum, ſi
                <lb/>
              tamen antequam ſuſpenderetur, iacebat plano horizontis, æquidiſtans;
                <lb/>
                <expan abbr="neq;">neque</expan>
              ſi ſuſpenſum feratur huc illud nutat, ſed ſemper in
                <expan abbr="codẽ">codem</expan>
              ſitu perſeuerat.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001038">
                <arrow.to.target n="marg39"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001039">
                <margin.target id="marg39"/>
              39</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001040">Tex. 24.
                <emph type="italics"/>
              (Veluti Arithmetica quidem quid impar, aut par; aut quadrangu­
                <lb/>
              lum, aut cubus)
                <emph.end type="italics"/>
              cognoſcas hinc certò certius quadrangulum, & cubum eſſe
                <lb/>
              ſpecies numerorum, ſicuti ſupra tex. 9. & 20. explicauimus, quò nunc te vi­
                <lb/>
              ciſſim, vt præſentem locum intelligas, remittimus.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001041">
                <arrow.to.target n="marg40"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001042">
                <margin.target id="marg40"/>
              40</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001043">Ibidem
                <emph type="italics"/>
              (Geometrica verò quid irrationale, aut refrangi, aut concurrere)
                <emph.end type="italics"/>
              per
                <lb/>
              verbum, irrationale, non videtur Ariſt. intellexiſſe proprietatem illam duo­
                <lb/>
              rum linearum incommenſurabilium longitudine, & potentia, quia vſus fuiſ­
                <lb/>
              ſet verbo,
                <foreign lang="grc">άορητον.</foreign>
              quod apud Geometras vſurpari ſolet in illa ſignificatio­
                <lb/>
              ne, ſed vſus eſt verbo,
                <foreign lang="grc">ὰλογον,</foreign>
              quod latinè redditur improportionale.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001044">
                <arrow.to.target n="marg41"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001045">
                <margin.target id="marg41"/>
              41</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001046">Per verbum
                <emph type="italics"/>
              (Refrangi)
                <emph.end type="italics"/>
              ſeu frangi, intelligit lineam aliquam rectam, non
                <lb/>
              in directum tendere, ſed in aliquo puncto frangi, ſeu declinari à rectitudine,
                <lb/>
              ita vt conſtituat angulum.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001047">Per verbum
                <emph type="italics"/>
              (Concurrere)
                <emph.end type="italics"/>
              intelligit, non eſſe parallelas, ſed ad idem ali­
                <lb/>
              quod punctum coire, ſi protrahantur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001048">
                <arrow.to.target n="marg42"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001049">
                <margin.target id="marg42"/>
              42</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001050">Ibidem
                <emph type="italics"/>
              (Et Astrologia ſimiliter)
                <emph.end type="italics"/>
              per Aſtrologiam intelligit Ariſt. non iu­
                <lb/>
              diciariam, quamuis à recentioribus hoc nomine vocetur, ſed quam hodie
                <lb/>
              dicunt Aſtronomiam,
                <expan abbr="aitq́">aitque</expan>
              ; ipſam conſiderare quantitatem, figuram, mo­
                <lb/>
              tum, & locum totius Mundi, ac partium ipſius integrantium, vt ſunt Cœli,
                <lb/>
              & Elementa.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001051">
                <arrow.to.target n="marg43"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001052">
                <margin.target id="marg43"/>
              43</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001053">Tex. 25.
                <emph type="italics"/>
              (
                <expan abbr="Neq;">Neque</expan>
              Geometra falſa ſupponit, quemadmodum quidam aſſeruere di­
                <lb/>
              centes, quod non oportet falſo vti: Geometram verò mentiri dicentem pedalem, non
                <lb/>
              pedalem, aut rectam deſcriptam, non rectam
                <expan abbr="existẽtem">existentem</expan>
              : Geometra verò nihil con­
                <lb/>
              cludit eò, quod hæc eſt linea, ſed quæ per hæc oſtenduntur)
                <emph.end type="italics"/>
              innuit his verbis eam
                <lb/>
              materiam intelligibilem, quæ eſt ſubiectum Geometriæ: eam ſcilicet, quæ
                <lb/>
              ſub figuris Geometricis ſenſibilibus, &
                <expan abbr="plerunq;">plerunque</expan>
              falſis latet; nam ſæpè Geo­
                <lb/>
              metra vtitur linea quadam ſenſibili pro recta, quæ verè nec eſt linea mathe­
                <lb/>
              matica, nec recta; ſupponit aliquando talem lineam eſſe pedalem, quæ ve­
                <lb/>
              rè non eſt pedalis: Verumtamen non mentitur, quia reſpicit ad veram li­
                <lb/>
              neam mathematicam, quæ ſub illa intelligitur, & quæ recta concipitur; &
                <lb/>
              quidem hæc omnia verè concipiuntur, quoniam ita eſſe re vera poſſunt.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001054">
                <arrow.to.target n="marg44"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001055">
                <margin.target id="marg44"/>
              44</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001056">Tex. 28.
                <emph type="italics"/>
              (Coaltern as verò coincidere)
                <emph.end type="italics"/>
              per coalternas intelligendas eſſe pa­
                <lb/>
              rallelas lineas, alias, & nunc
                <expan abbr="quoq;">quoque</expan>
              monemus.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001057">
                <arrow.to.target n="marg45"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001058">
                <margin.target id="marg45"/>
              45</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001059">Tex. 29.
                <emph type="italics"/>
              (In Mathematicis verò non est ſimiliter paralogiſmus, quoniam me­
                <lb/>
              diŭ eſt ſemper, quod duplex, de hoc enim omni, & hoc rurſus de alio dicitur omni)
                <emph.end type="italics"/>
                <lb/>
              aduerte, quod quamuis nonnulli codices habeant pro, in mathematicis, </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>