Schott, Gaspar, Mechanica hydraulico-pneumatica. Pars I. Mechanicae Hydraulico-pnevmaticae Theoriam continet. , 1657

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 203 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <pb xlink:href="051/01/058.jpg" pagenum="27"/>
            <p type="main">
              <s>Quartò, Si fiſtulæ vnam extremitatem aquæ immergas, </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <arrow.to.target n="marg79"/>
                <lb/>
              ex altera ori admota aërem exſugas, elevatur confeſtim aqua,
                <lb/>
              ſualicet gravitate reluctans, poſt aërem extractum ad os exſu­
                <lb/>
              gentis; vtique nè detur vacuum in fiſtula exſucto aêre. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg79"/>
                <emph type="italics"/>
              Fiſtula ex­
                <lb/>
              ſucto aëre
                <expan abbr="a-quã">a­
                  <lb/>
                quam</expan>
              recipit
                <lb/>
              vacui metu
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Quintò, Si phialam cupream firmis lateribus compactam,
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg80"/>
                <lb/>
              nè facilè rumpatur, igni admotam calefacias, vt aër intus con­
                <lb/>
              tentus vehementer rarefiat, eamque deinde frigidæ immergas,
                <lb/>
              vt aër phialæ à violenta rarefactione ſe recolligens condenſetur,
                <lb/>
              & minorem occupet locum; intus attrahitur aqua, dum alius
                <lb/>
              aër in locum
                <expan abbr="relinquendũ">relinquendum</expan>
              ſuccedere non poteſt, ne ſcilicet detur
                <lb/>
              vacuum in phiala. </s>
              <s>Sic ſi ex fiſtula, cuius vnum orificium occlu­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg81"/>
                <lb/>
              ſum, alterum apertum, aut ex clave fœminea benè compacta,
                <lb/>
              exſugas fortiter & continuato tractu aërem, & ceſſante ſuctione
                <lb/>
              ſtatim apponas fiſtulæ orificio patenti digitum aut labrum, nè
                <lb/>
              ſuccedat ambiens aër; attrahitur intra fiſtulam, aut clavem,
                <lb/>
              caro digiti aut labri, vt notabiliter vellicet, & de carne depende­
                <lb/>
              at. </s>
              <s>Non alia de cauſa, niſi quia durante exſuctione rarefit rema­
                <lb/>
              nens intus aër, & violenter
                <expan abbr="totũ">totum</expan>
              illud ſpatium ſolus implet; ceſ­
                <lb/>
              ſante verò ſuctu recolligit ſe à violenta rarefactione, &
                <expan abbr="minorẽ">minorem</expan>
                <lb/>
              locum occupans advocat aliud, quod ipſi proximum eſt, ad lo­
                <lb/>
              cum deſertum replendum. </s>
              <s>
                <expan abbr="Eademq́ue">Eademque</expan>
              cauſa eſt, cur cucurbi­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg82"/>
                <lb/>
              tulæ, quæ Chirurgis in vſu eſſe ſolent, carnem ſurſum attrahant;
                <lb/>
              nimirum quia aêr, qui priùs igne incaluerat, & in raritatem abi­
                <lb/>
              erat, extincta flamma frigiditatem & denſitatem recipit, atque
                <lb/>
              in minorem contractus molem inane ſpatium relinqueret, niſi
                <lb/>
              ad id replendum caro elevaretur. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg80"/>
                <emph type="italics"/>
              Phiala cale­
                <lb/>
              facta, & a­
                <lb/>
              quæ immer­
                <lb/>
              ſa, attrahit
                <lb/>
              ipſam va­
                <lb/>
              cui metu.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg81"/>
                <emph type="italics"/>
              Fiſtula ex­
                <lb/>
              tracto aëre
                <lb/>
              carnë ad­
                <lb/>
              motam tra­
                <lb/>
              hunt, ne
                <lb/>
              vacuum
                <lb/>
              detur.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg82"/>
                <emph type="italics"/>
              Cucurbitu­
                <lb/>
              læ carnem
                <lb/>
              attrahunt
                <lb/>
              metu vacui
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Sextò, Si ſclopeto æneo, aut maiori bombardæ, immit­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg83"/>
                <lb/>
              tas embolum interiori ſuperficiei benè congruentem, vt aêr in­
                <lb/>
              ter ipſam & embolum ſubire non poſſit, & deinde igniarium fo­
                <lb/>
              ramen occludas; non niſi difficulter extrahitur embolus, & vi
                <lb/>
              aliquantis per extractus retroagitur intra fiſtulam: </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg83"/>
                <emph type="italics"/>
              Embolus è
                <lb/>
              ſclopeto,
                <lb/>
              foramini i­
                <lb/>
              gniario clau­
                <lb/>
              ſo, difficul­
                <lb/>
              ter extrahi­
                <lb/>
              tur, vacui
                <lb/>
              metu.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Atque hæc ſecunda ſententia, quæ Naturæ vacuum tan­
                <lb/>
              toperè fugientis partes tuendas ſuſcipit, meritò à melioris notæ
                <lb/>
              Philoſophis, vt olim, ita nunc quoque præfertur: quidquid </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>