Schott, Gaspar, Mechanica hydraulico-pneumatica. Pars I. Mechanicae Hydraulico-pnevmaticae Theoriam continet. , 1657

List of thumbnails

< >
41
41
42
42
43
43
44
44
45
45
46
46
47
47
48
48
49
49
50
50
< >
page |< < of 203 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <pb xlink:href="051/01/058.jpg" pagenum="27"/>
            <p type="main">
              <s>Quartò, Si fiſtulæ vnam extremitatem aquæ immergas, </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <arrow.to.target n="marg79"/>
                <lb/>
              ex altera ori admota aërem exſugas, elevatur confeſtim aqua,
                <lb/>
              ſualicet gravitate reluctans, poſt aërem extractum ad os exſu­
                <lb/>
              gentis; vtique nè detur vacuum in fiſtula exſucto aêre. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg79"/>
                <emph type="italics"/>
              Fiſtula ex­
                <lb/>
              ſucto aëre
                <expan abbr="a-quã">a­
                  <lb/>
                quam</expan>
              recipit
                <lb/>
              vacui metu
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Quintò, Si phialam cupream firmis lateribus compactam,
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg80"/>
                <lb/>
              nè facilè rumpatur, igni admotam calefacias, vt aër intus con­
                <lb/>
              tentus vehementer rarefiat, eamque deinde frigidæ immergas,
                <lb/>
              vt aër phialæ à violenta rarefactione ſe recolligens condenſetur,
                <lb/>
              & minorem occupet locum; intus attrahitur aqua, dum alius
                <lb/>
              aër in locum
                <expan abbr="relinquendũ">relinquendum</expan>
              ſuccedere non poteſt, ne ſcilicet detur
                <lb/>
              vacuum in phiala. </s>
              <s>Sic ſi ex fiſtula, cuius vnum orificium occlu­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg81"/>
                <lb/>
              ſum, alterum apertum, aut ex clave fœminea benè compacta,
                <lb/>
              exſugas fortiter & continuato tractu aërem, & ceſſante ſuctione
                <lb/>
              ſtatim apponas fiſtulæ orificio patenti digitum aut labrum, nè
                <lb/>
              ſuccedat ambiens aër; attrahitur intra fiſtulam, aut clavem,
                <lb/>
              caro digiti aut labri, vt notabiliter vellicet, & de carne depende­
                <lb/>
              at. </s>
              <s>Non alia de cauſa, niſi quia durante exſuctione rarefit rema­
                <lb/>
              nens intus aër, & violenter
                <expan abbr="totũ">totum</expan>
              illud ſpatium ſolus implet; ceſ­
                <lb/>
              ſante verò ſuctu recolligit ſe à violenta rarefactione, &
                <expan abbr="minorẽ">minorem</expan>
                <lb/>
              locum occupans advocat aliud, quod ipſi proximum eſt, ad lo­
                <lb/>
              cum deſertum replendum. </s>
              <s>
                <expan abbr="Eademq́ue">Eademque</expan>
              cauſa eſt, cur cucurbi­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg82"/>
                <lb/>
              tulæ, quæ Chirurgis in vſu eſſe ſolent, carnem ſurſum attrahant;
                <lb/>
              nimirum quia aêr, qui priùs igne incaluerat, & in raritatem abi­
                <lb/>
              erat, extincta flamma frigiditatem & denſitatem recipit, atque
                <lb/>
              in minorem contractus molem inane ſpatium relinqueret, niſi
                <lb/>
              ad id replendum caro elevaretur. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg80"/>
                <emph type="italics"/>
              Phiala cale­
                <lb/>
              facta, & a­
                <lb/>
              quæ immer­
                <lb/>
              ſa, attrahit
                <lb/>
              ipſam va­
                <lb/>
              cui metu.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg81"/>
                <emph type="italics"/>
              Fiſtula ex­
                <lb/>
              tracto aëre
                <lb/>
              carnë ad­
                <lb/>
              motam tra­
                <lb/>
              hunt, ne
                <lb/>
              vacuum
                <lb/>
              detur.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg82"/>
                <emph type="italics"/>
              Cucurbitu­
                <lb/>
              læ carnem
                <lb/>
              attrahunt
                <lb/>
              metu vacui
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Sextò, Si ſclopeto æneo, aut maiori bombardæ, immit­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg83"/>
                <lb/>
              tas embolum interiori ſuperficiei benè congruentem, vt aêr in­
                <lb/>
              ter ipſam & embolum ſubire non poſſit, & deinde igniarium fo­
                <lb/>
              ramen occludas; non niſi difficulter extrahitur embolus, & vi
                <lb/>
              aliquantis per extractus retroagitur intra fiſtulam: </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg83"/>
                <emph type="italics"/>
              Embolus è
                <lb/>
              ſclopeto,
                <lb/>
              foramini i­
                <lb/>
              gniario clau­
                <lb/>
              ſo, difficul­
                <lb/>
              ter extrahi­
                <lb/>
              tur, vacui
                <lb/>
              metu.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Atque hæc ſecunda ſententia, quæ Naturæ vacuum tan­
                <lb/>
              toperè fugientis partes tuendas ſuſcipit, meritò à melioris notæ
                <lb/>
              Philoſophis, vt olim, ita nunc quoque præfertur: quidquid </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>