58038ARIST. DE ANIMA
operationes, officiá ue, generare, nutrimẽtoq́;
uti:
hæc enim
operatio maximè omniũ operationũ uiuentibus eſt natura-
lis, uiuentibus inquam hiſce, quæ ſunt perfecta, nõ membris
capta, quæq; non ſine ſemine oriũtur: unũquodq; inquam
aliud ſibi ſimile procreare, animal quidem animal, plantam
autẽ plantã, ut ſint ſemper hoc pacto, cõditionemq́; ſubeãt
quoad poßunt diuinam: id enim ipſum appetunt uniuerſa,
gratiáq; ipſius omnia agunt, quæcunq; ſecundùm naturam
agunt. Duplex eſt autem id, cauſa cuius cætera fiunt,
atque unum eſt quo, alterum cui. Cùm igitur ſemper eſſe,
conditionemq́; diuinã ſubire cõtinuatione nequeat animã-
tia, quia fieri nequit ut caducorũ, atq; mortaliũ quicquàm
idẽ, unumq́; numero ſemper permaneat, ut unũquodq; po-
teſt, ſic æternitatis, cõditionisq́; diuinæ particeps eſt, aliud
quidem magis, aliud autẽ minus, permanetq́; nõ ipſum, ſed
tale quale eſt ipſum, numero quidem non unũ, ſpecie autem
unum. Eſt autem anima, corporis cauſa, principiumq́;
uiuentis. Atqui cùm multifariam hæc dicantur, anima pa-
ri modo tribus determinatis modis cauſa eſt. Nam eſt ea
cauſa, à qua profluit motus: eſt etiam ea gratia cuius cæ-
tera fiunt: eſt inſuper, ut forma corporum animatorũ ſub-
ſtantiá ue. Atq; cauſam ut ſubstantiam animãtium eſſe,
non eſt obſcurum, cauſam nanque cunctis ut ſint, formam
ipſam, atq; ſubstantiam eſſe patet. At uiuere, uiuentium eſt
eſſe: cuius ſanè cauſa eſt, ut constat, atq; principium, ani-
ma. Præterea actus eius quod eſt potentia, ratio eſt eiuſ-
dem: at anima, uiuentis eſt corporis actus. Patet etiam ani-
mam eſſe cauſam, ut id gratia cuius cætera fiunt: nam ut
mens, ſic & natura alicuius gratia facit, quod quidẽ ipſius
eſt finis: atq; tale eſt in ipſis uiuentibus anima &
operatio maximè omniũ operationũ uiuentibus eſt natura-
lis, uiuentibus inquam hiſce, quæ ſunt perfecta, nõ membris
capta, quæq; non ſine ſemine oriũtur: unũquodq; inquam
aliud ſibi ſimile procreare, animal quidem animal, plantam
autẽ plantã, ut ſint ſemper hoc pacto, cõditionemq́; ſubeãt
quoad poßunt diuinam: id enim ipſum appetunt uniuerſa,
gratiáq; ipſius omnia agunt, quæcunq; ſecundùm naturam
agunt. Duplex eſt autem id, cauſa cuius cætera fiunt,
atque unum eſt quo, alterum cui. Cùm igitur ſemper eſſe,
conditionemq́; diuinã ſubire cõtinuatione nequeat animã-
tia, quia fieri nequit ut caducorũ, atq; mortaliũ quicquàm
idẽ, unumq́; numero ſemper permaneat, ut unũquodq; po-
teſt, ſic æternitatis, cõditionisq́; diuinæ particeps eſt, aliud
quidem magis, aliud autẽ minus, permanetq́; nõ ipſum, ſed
tale quale eſt ipſum, numero quidem non unũ, ſpecie autem
unum. Eſt autem anima, corporis cauſa, principiumq́;
uiuentis. Atqui cùm multifariam hæc dicantur, anima pa-
ri modo tribus determinatis modis cauſa eſt. Nam eſt ea
cauſa, à qua profluit motus: eſt etiam ea gratia cuius cæ-
tera fiunt: eſt inſuper, ut forma corporum animatorũ ſub-
ſtantiá ue. Atq; cauſam ut ſubstantiam animãtium eſſe,
non eſt obſcurum, cauſam nanque cunctis ut ſint, formam
ipſam, atq; ſubstantiam eſſe patet. At uiuere, uiuentium eſt
eſſe: cuius ſanè cauſa eſt, ut constat, atq; principium, ani-
ma. Præterea actus eius quod eſt potentia, ratio eſt eiuſ-
dem: at anima, uiuentis eſt corporis actus. Patet etiam ani-
mam eſſe cauſam, ut id gratia cuius cætera fiunt: nam ut
mens, ſic & natura alicuius gratia facit, quod quidẽ ipſius
eſt finis: atq; tale eſt in ipſis uiuentibus anima &