Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Table of figures

< >
[681] g y f l r k h p a c l d
[682] f y d b k t p x r z y g i e a
[683] d q f l y o m e d
[684] f h d m b k t p g i e o a
[685] f h d m u b k l s p t g i e o q z
[686] a d s f h f h b e g c b c
[687] x f h d m b k l t z s p u g i e n a q
[688] a q k b f g l n c e i d h
[689] a l f k b h d z g n q e o t s m i p
[690] t n q g z m b l f h r a d e k o
[691] b l a u f d c h n g r k s x q p
[692] l d a e p t m f k h i g a q o n b
[693] l d a e f z x y t u p r k o h y x m n q m i b c
[694] f a d e r c b y i h p s l n f q
[695] f a d e r c b g h p l s n k
[696] g m n b f q k l t s e p o h r a
[697] g m q n t e b r a
[698] z y v p d q b m n g t e f r h
[699] m n g f p i b a h e q t d k
[700] y z m q p a n y t e f r h
[701] a s t d k e h i o p u g m n b
[702] a o u m h z t s b c n d l e q f p
[703] n q t e l g o f m k d h c a s u b p z
[704] a e t b o f z h d g y k p b q
[705] a h l z x m o k e q d y p f b g
[706] e g d t m b u k h f q a c
[707] s f n h q x r p l z u t m a b o g e k d
[708] t n q g z m b f f h r a d e k o
[709] t i y n g z x q m b c l f h s a d p e k o u
[710] f d b g t e h e
< >
page |< < (286) of 778 > >|
588286VITELLONIS OPTICAE per punctũ b: quoniá illud eſt, quod reflectitur per utranq; : hoc aũt eſt impoſsibile: quoniá punctú
b nó eſt in linea al.
Oſten ſum eſt enim prius lineam fl ęquidiftantẽ eſſe lineę b m: quę duę lineę uel
concurrerẽt ſi punctú b eſſet in linea a l:
uel ſequeretur puncta m & n cadere ex una parte lineæ g q-
Non ergo fieret reflexio punctorũ m & n adinuicé à puncto g, quod eſt cótra demonſtrata in præ-
miſſa.
Reſtat ergo, ut à nullo puncto lineę longitudinis, quę e g, præterquá à puncto g, forma puncti
b poſsit reflecti ad centrũ uiſus exiſtens in puncto a.
Si
693[Figure 693]l d a e f z x y t u p r k o h y x m n q m i b c aũt poſsibile eſt, ut reflectatur forma puncti b ad uiſum
a ab aliquo puncto ſpeculi extra lineá longitudinis g e,
fit ille punctus u:
& per 101 th. 1 huius ducatur linea lon-
gitudinis ſpeculi, quæ ſit linea e u c:
quæ in puncto c ſe-
cet peripheriá circuli g p.
Et ſumatur ſuperſicies ęquidi
ſtans baſi tranſiens per punctũ u:
palàm ergo per 8 p 11
quoniá linea a n ſecat hanc ſuperficiem:
ideo, quia linea
e g, cui æquidiſtat linea a n, ſecat eandẽ ſuperficiẽ:
ſunt
aút per 1 th.
1 huius lineę a n & e g in eadẽ ſuperficie, cũ
ſint æ quidiftantes:
ſit ergout linea a n ſecet illá ſuperfi-
ciem in puncto y.
Similiter quoq; linea b m æ quidiſtás
lineæ e g, ſecabit eandẽ ſuperficiẽ:
ſit quoq; punctus ſe-
ctionis k:
& ducátur lineę k u, y u, a k. Et cum illa ſuperfi
cies per 100 th.
1 huius ſecet pyramidẽ ſecundũ circulũ,
tranſeuntẽ per punctũ u, ducatur à pũcto u linea ad cen
trum huius circuli, quę ſit r u:
& producatur extra ſpecu
lum:
& ſit item u r: & à uertice pyramidis ſpeculi pũcto
ſcilicet e ducantur lineæ e k, e y, quæ neceſſariò ſecabũt
ſuperficié circuli p g:
& ſint puncta ſectionũ i & s: & du-
cantur lineę i c & s c.
Sicut ergo per præcedentem pro-
batum eſt de forma puncti m, quod non impediente
pyramide poteſt reflecti ad uiſum exiſtentem in pun-
cto n à puncto ſpeculi g:
eodẽ modo probari poteſt de
puncto k, quod reflectetur ad uiſum exiſtentẽ in pũcto
y à puncto ſpeculi u:
angulus ergo r u y erit æqualis an-
gulo r u k.
Et quoniã linea b h æquidiſtat lineę e g, & li-
nea cõmunis ſuperficiei b g e k & ſuperficiei circuli p g eſt linea m g per 19 th.
1 huius: quoniá linea
m g eſt in utraq;
illarũ ſuperficierũ: patet quòd linea e k, cum ſit in hac ſuperficie b g e k, & ſecet ſu-
perficié circuli p g, cadet ſuper lineam communẽ, quę eſt m g:
cadit aũt in punctũ illius ſuperficiei,
quod eſt s, ut peręmiſſum eſt:
quoniã linea e k s eſt linea una: erit igitur linea s m g linea recta. Eodẽ
modo cũ ſuperficies n y e g ſecet ſuperficiẽ circuli p g ſuper lineá n g, linea e y cõcurret cũ linea n g
in puncto i per modũ præmiſſum:
ergo linea i n g eſt una linea recta. Palàm etiá quòd ſuperficies i c
e ſecabit ſuperficiem circuli p g ſuper lineã i c:
ſecat aũt ſuperficiẽ huic ſuperficiei ęquidiftantẽ, quę
tranſit per punctũ u ſuper lineam y u:
ergo per 16 p 11 linea i c æquidiſtat lineæ y u. Similiter ſuperfi
cies s c e ſecat ſuperficies illas æ quidiſtantes, ſcilicet ſuperficies g p & u y ſuper duas lineas s c & k
u:
ergo per eandẽ 16 p 11 lineæ s c & k u ſunt æquidiſtátes. Similiter ſi ſumatur ſuperficies ſecans ſpe
culũ ſuper lineá longitudinis, quę eſt e c, in qua ſuperficie ſunt puncta r & u:
ſunt enim puncta r, u,
c, Min eadẽ ſuperficie:
cũ puncta r, u, t, & aliquis punctus lineę s g ſint in eadẽ ſuperficie: quia eadẽ
eſt demonſtratio dato alio quocunq;
puncto lineę c M: ſemper enim ſuperficies hoc modo ſecans
ſpeculũ ſecundũ lineá e c, ſecabit illas ſuperficies æquidiſtantes ſuper duas lineas M c & r u:
igitur,
ut prius per 16 p 11 illę duę M c & r u ſunt æ quidiftantes:
igitur per 10 p 11 angulus s c M æqua-
lis eſt angulo k u r:
& angulus M c i æqualis angulo r u y: ſed iam patuit quòd angulus k u r æqualis
eſt angulo r u y:
ergo angulus s c M æqualis eſt angulo M c i. Quare forma pũcti s poteſt reflecti a d
uiſum exiſtentẽ in puncto i à puncto ſpeculic, nó impediente corpore pyramidis ſpeculi.
Sed iam
probatũ eſt per præmiſſa, quòd forma puncti m refle cti poteſt ad uiſum exiſtentẽ in puncto i à pun
cto g circuli p g:
quoniá poteſt reflecti ad punctũ n: & puncta n & i ſunt in eadẽ linea recta cõſiſten-
tia, ut præ oftenſum eſt.
Poterit ergo forma. puncti m à pũcto ſpeculi g reflecti ad uiſum exiſtentẽ in
puncto i:
& ita punctũ s, qđ eſt in linea s m g, poteſt reflecti ad uiſum exiſtentẽ in puncto i à puncto
g.
Igitur forma pũcti s reflectitur ad uiſum in pũcto i à duobus punctis circuli p g, qđ eſt impoſsibi-
le, & cõtra 16 p 6 huius, & contra 27 huius.
Reſtat ergo, ut primũ ſit impoſsibile: ſcilicet quòd forma
puncti b reflecti poſsit ad uiſum exiſtentẽ in puncto a ab aliquo alio puncto ſpeculi, quàm à puncto
g.
Ab uno ſolo ergo puncto fiet reflexio formæ eiuſdẽ puncti cómuni ſectione ſuperficiei reflexio-
nis & ſpeculi pyramidalis conuexi exiſtente linea longitudinis ſpeculi.
Quod eſt propoſitum.
34. Cõmuni ſectione ſuperficiei reflexionis & ſpeculi pyramidalis conuexiexiſtente oxygo-
nia ſectione: à quolibet puncto ſuperficiei ſpeculi apparentis uiſuipoteſt reflexio aduiſum:
& ab uno uel à duobus punctis tantùm. Alhazen 43 n 4.
Efto ſpeculum pyramidale conuexum f k s: cuius uertex f: diameter baſis k s: centrumq́; baſis n:

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index