Biancani, Giuseppe
,
Aristotelis loca mathematica
,
1615
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 355
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001081
">
<
pb
pagenum
="
59
"
xlink:href
="
009/01/059.jpg
"/>
nibus ſubiecti, aut paſſionis, quæ nullo modo ſunt accidentalia concluſioni,
<
lb
/>
v. g. in prima Euclidis demonſtratione per definitionem ſubiecti probantur
<
lb
/>
tres lineæ eſſe æquales, quia nimirum ſint ſemidiametri circulorum æqua
<
lb
/>
lium, quæ eſt ipſarum definitio. </
s
>
<
s
id
="
s.001082
">& in 4. primi probantur baſis, & anguli
<
lb
/>
vnius trianguli æquales eſſe baſi, & angulis alterius trianguli per formalem
<
lb
/>
definitionem paſſionis, videlicet æqualitatis, quæ traditur in octauo axio
<
lb
/>
mate ſic, quæ ſibi mutuo congruunt, ea inter ſe ſunt æqualia. </
s
>
<
s
id
="
s.001083
">probat igitur
<
lb
/>
Euclides in quarta baſim, & angulos vnius trianguli eſſe æqualia baſi, & an
<
lb
/>
gulis alterius trianguli, quia oſtendit, quod, ſi baſis illa huic baſi, & illi an
<
lb
/>
guli hiſce angulis ſuperponantur, congruunt; ex qua congruentia mutua,
<
lb
/>
quæ eſt æqualitatis definitio, infert æqualitatem ipſarum baſium, necnon
<
lb
/>
angulorum. </
s
>
<
s
id
="
s.001084
">eadem deinde æqualitatis definitione totam demonſtrationem
<
lb
/>
concludit, ſcilicet totum triangulum toti triangulo æquale eſſe, quia vnum
<
lb
/>
alteri congruat. </
s
>
<
s
id
="
s.001085
">Aſtronomi
<
expan
abbr
="
quoq;
">quoque</
expan
>
demonſtrant eclypſim de Luna, per in
<
lb
/>
terpoſitionem terræ inter Lunam, & Solem, quæ interpoſitio eſt definitio
<
lb
/>
cauſalis ipſius eclypſis, ſcilicet paſſionis. </
s
>
<
s
id
="
s.001086
">huiuſmodi
<
expan
abbr
="
ſexcẽtas
">ſexcentas</
expan
>
reperies apud
<
lb
/>
Geometras, Arithmeticos, Aſtronomos,
<
expan
abbr
="
cæterosq́
">cæterosque</
expan
>
; Mathematicas demon
<
lb
/>
ſtrationes: ita vt meritò dixerit Ariſt. Mathematicas alias omnes natura
<
lb
/>
les ſcientias, quæ diſputabilibus rationibus traduntur ex hac parte antecel
<
lb
/>
lere. </
s
>
<
s
id
="
s.001087
">aſſumunt igitur terminos conuertibiles, quia adhibent ſæpè definitio
<
lb
/>
nes ad demonſtrandum. </
s
>
<
s
id
="
s.001088
">Reliqua logici expoſitores declarant.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001089
">
<
arrow.to.target
n
="
marg48
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.001090
">
<
margin.target
id
="
marg48
"/>
48</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001091
">Tex. 30. (
<
emph
type
="
italics
"/>
Rurſus quemadmodum monſtrant Lunam, quod ſphærica ſit per aug
<
lb
/>
menta: ſi enim quod ita augetur, eſt ſphæricum; augetur autem Luna; planŭm quod
<
lb
/>
ſphærica
<
emph.end
type
="
italics
"/>
) Illius demonſtrationis, quæ ab effectu procedit, affert exemplum
<
lb
/>
ex aſtronomia; Aſtronomi enim demonſtrant Lunam eſſe ſphæricam ab ef
<
lb
/>
fectu ipſius ſphæricitatis, qui eſt illuminatio ſphærica: ſic enim ratiocinan
<
lb
/>
tur: ea, quæ ſphæricè illuminantur ſunt ſphærica, Luna ſphæricè illumina
<
lb
/>
tur, ergo ſphærica eſt: quæ argumentatio fuſius explicanda eſt; quod ait,
<
lb
/>
quod ita augetur, ideſt, ſphæricè, eſt ſphæricum, ideſt, quia lumen nouæ Lu
<
lb
/>
næ augetur ſphæricè, hoc eſt, ad eum modum, quo quæuis ſphæra obiecta
<
lb
/>
corpori luminoſo ſolet illuminari. </
s
>
<
s
id
="
s.001092
">illuminatio porrò Lunæ in ſe ſemper eſt
<
lb
/>
eadem, quia ſemper dimidium Lunæ quod Solem aſpicit, illuminatur; dici
<
lb
/>
tur tamen augeri reſpectu oculi noſtri, quia ſcilicet initio facto à nouilunio
<
lb
/>
pars illuminata incipit quotidie magis vergere ad oculum noſtrum, ita vt
<
lb
/>
in dies maiorem, ac maiorem illuminationem videamus, donec opponatur
<
lb
/>
Soli, in qua oppoſitione totum ferè Lunæ
<
expan
abbr
="
illuminatũ
">illuminatum</
expan
>
conſpicitur. </
s
>
<
s
id
="
s.001093
">Vt autem
<
lb
/>
huius illuminationis non iniucundam facias experientiam; cape ſphæram
<
lb
/>
quampiam ſolidam manu, cum qua recede ad medium cubiculi, & pone lu
<
lb
/>
men ſeorſum ad partem aliquam: deinde brachio extenſo oppone ſphæram
<
lb
/>
lumini, quo ſitu nihil de illuminatione videbis, quamuis dimidium ferè il
<
lb
/>
lius illuminetur. </
s
>
<
s
id
="
s.001094
">poſtea conuerte te ipſum ibidem paulatim, ita vt aliquid
<
lb
/>
illuminationis oculo tuo appareat; & videbis partem illam illuminationis,
<
lb
/>
falcatæ, ſeu nouæ Lunæ ſimilem. </
s
>
<
s
id
="
s.001095
">Deinde adhuc magis te conuerte, & cer
<
lb
/>
nes illuminationem dimidiatæ Lunæ ſimilem: verte adhuc te ipſum donec
<
lb
/>
ſit ſphæra ita lumini oppoſita, vt inter ipſam, & lumen oculus tuus ſit me
<
lb
/>
dius; apparebit tunc tota illuminatio, quæ erit inſtar plenilunij. </
s
>
<
s
id
="
s.001096
">perge </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>