1abigendam ſtatuunt: quod huiuſmodi intercoquendum diſtorque
antur et perfindantur / tum excocte ſponte ſua atterrantur. Lateres
non ſtatim effoſſa terra ducendos putant: ſed fodi terram autum
no iubent / commacerari totam per hyemem & uere primo duci.
Nam ſi ducas bruma / in promptu eſt rumoſas fieri gelatu: ſin aut
ſolſtitio / acri æſtu findentur ſummotenus ſicciſcendo. quod ſi cogat
neceſſitaſ ut per hybernos algores fingas lateres: operito illico ſic
ciſſima harena: Sin per æſtatem feruentem / humectis paleis: nam
ſic habiti non finduntur neque contorquentur. Sunt qui lateres ui
tro habere illitos uelint. Id ſi iuuabit / curaſſe oportet ne ducantur
ex ſabuloſa aut nimium macra arentique terra / nam uitrum abſor
berent. Verum ducendi ſunt ex albicanti et cretoſa et lenta: haben
dique ſunt tenues / nam craſſiores qui forte ſint ægre percoquuntur
et fixura immunes non euadunt. quod ſi craſſiores facere oportebit
incommodo prouidebitur multa ex parte ubi medias per craſſitu
dines uno & item alteris locis ſtilo perforabuntur / quo et ſiccari
et excoqui commodiuſ ualeant ſudore uaporeque per iſtas ipſas qua
ſi æſtuationes aſpirante. Figuli fictilibus ſuperilliniunt cretam al
bariam / qua fiat ut uitrum patinis equabilisſime alliqueſcat incu
tim: Id etiam operi lateritio conferet. Aduerti ex ueterum ædifi
ciis in lateribus mixtam eſſe partem non nullam harenæ præſertim
rubræ: et rubricam et marmor immiſcere aſſueuiſſe inuenio. Exper
ti ſumus eadem una ex terra reddi latereſ multo firmiores / ſi uelu
ti panes facturi maſſam prius quaſi fermentarimus: demum iterum
atque iterum ſubactam reddiderimus / ut ſic admodum cerea / et om
nibus etiam minutis calculis per purgatiſſima. Dureſcunt quidem
coctura adeo ut multa flamma in ſiliceam duritiem uertantur. Et
lateres ſeu fiat igne id dum coquuntur / ſeu forte fiat aere dum ſic
ceſcunt / quæ eadem res euenit panibus / cruſtam adducunt ſolidam
Iuuabit igitur tenues facere / quo plus adſit cruſte / minus medul
læ. Et in his experiri licet ſi terſi et perpoliti aſtruantur / durabunt
ille ſi contra tempeſtates quod cui uis lapidum æque eueniet / ut
terſi ſcabritie non exedantur: Atqui teſtas quidem tergendas pu
tant aut nuper exemptas ex fornace ante quam commaduerint / aut ſi
antur et perfindantur / tum excocte ſponte ſua atterrantur. Lateres
non ſtatim effoſſa terra ducendos putant: ſed fodi terram autum
no iubent / commacerari totam per hyemem & uere primo duci.
Nam ſi ducas bruma / in promptu eſt rumoſas fieri gelatu: ſin aut
ſolſtitio / acri æſtu findentur ſummotenus ſicciſcendo. quod ſi cogat
neceſſitaſ ut per hybernos algores fingas lateres: operito illico ſic
ciſſima harena: Sin per æſtatem feruentem / humectis paleis: nam
ſic habiti non finduntur neque contorquentur. Sunt qui lateres ui
tro habere illitos uelint. Id ſi iuuabit / curaſſe oportet ne ducantur
ex ſabuloſa aut nimium macra arentique terra / nam uitrum abſor
berent. Verum ducendi ſunt ex albicanti et cretoſa et lenta: haben
dique ſunt tenues / nam craſſiores qui forte ſint ægre percoquuntur
et fixura immunes non euadunt. quod ſi craſſiores facere oportebit
incommodo prouidebitur multa ex parte ubi medias per craſſitu
dines uno & item alteris locis ſtilo perforabuntur / quo et ſiccari
et excoqui commodiuſ ualeant ſudore uaporeque per iſtas ipſas qua
ſi æſtuationes aſpirante. Figuli fictilibus ſuperilliniunt cretam al
bariam / qua fiat ut uitrum patinis equabilisſime alliqueſcat incu
tim: Id etiam operi lateritio conferet. Aduerti ex ueterum ædifi
ciis in lateribus mixtam eſſe partem non nullam harenæ præſertim
rubræ: et rubricam et marmor immiſcere aſſueuiſſe inuenio. Exper
ti ſumus eadem una ex terra reddi latereſ multo firmiores / ſi uelu
ti panes facturi maſſam prius quaſi fermentarimus: demum iterum
atque iterum ſubactam reddiderimus / ut ſic admodum cerea / et om
nibus etiam minutis calculis per purgatiſſima. Dureſcunt quidem
coctura adeo ut multa flamma in ſiliceam duritiem uertantur. Et
lateres ſeu fiat igne id dum coquuntur / ſeu forte fiat aere dum ſic
ceſcunt / quæ eadem res euenit panibus / cruſtam adducunt ſolidam
Iuuabit igitur tenues facere / quo plus adſit cruſte / minus medul
læ. Et in his experiri licet ſi terſi et perpoliti aſtruantur / durabunt
ille ſi contra tempeſtates quod cui uis lapidum æque eueniet / ut
terſi ſcabritie non exedantur: Atqui teſtas quidem tergendas pu
tant aut nuper exemptas ex fornace ante quam commaduerint / aut ſi