Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

List of thumbnails

< >
61
61 (55)
62
62 (56)
63
63 (57)
64
64 (58)
65
65 (59)
66
66 (60)
67
67 (61)
68
68 (62)
69
69 (63)
70
70 (64)
< >
page |< < (53) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div93" type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2750" xml:space="preserve">
              <pb o="53" file="0059" n="59" rhead="OPTICAE LIBER II."/>
            tem magnitudinis rei uiſæ, niſi ex comparatione magnitudinis rei uiſæ ad quantitatem remotionis
              <lb/>
            eius cum comparatione ad angulum, non ex comparatione ad angulum tantùm.</s>
            <s xml:id="echoid-s2751" xml:space="preserve"> Et ſi comprehen-
              <lb/>
            ſio quantitatis magnitudinis eſſet ſecundum angulum tantùm:</s>
            <s xml:id="echoid-s2752" xml:space="preserve"> oporteret ut duo uiſibilia diuerſæ
              <lb/>
            remotionis, reſpicientia unum angulum apud centrum uiſus, uiderentur æqualia.</s>
            <s xml:id="echoid-s2753" xml:space="preserve"> Et non eſt ita.</s>
            <s xml:id="echoid-s2754" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Quantitas ergo magnitudinis rei uiſæ non comprehenditur per diſtinctionem, niſi ex imaginatio-
              <lb/>
            ne pyramidis continentis rem uiſam à uirtute diſtinctiua, & eximaginatione quantitatis anguli py
              <lb/>
            ramidis, & ex comparatione baſis pyramidis ad quantitatem anguli eius, & ad quantitatem lon-
              <lb/>
            gitudinis eius ſimul.</s>
            <s xml:id="echoid-s2755" xml:space="preserve"> Et hæc eſt qualitas comprehenſionis magnitudinis.</s>
            <s xml:id="echoid-s2756" xml:space="preserve"> Et propter multitudi-
              <lb/>
            nem conſuetudinis uiſus in diſtinctione remotionum uiſibilium, quando ſenſerit formam & remo
              <lb/>
            tionem rei uiſæ:</s>
            <s xml:id="echoid-s2757" xml:space="preserve"> ſtatim imaginabitur quantitatem loci formæ, & quantitatem remotionis, & com-
              <lb/>
            prehendet ex congregatione iſtarum duarum intentionum magnitudinem rei uiſæ:</s>
            <s xml:id="echoid-s2758" xml:space="preserve"> Sed tamen
              <lb/>
            quantitates remotionum uiſibilium ſunt collocatæ ſub magnitudinibus, quæ comprehenduntur
              <lb/>
            à uiſu.</s>
            <s xml:id="echoid-s2759" xml:space="preserve"> Et iam prædictum eſt, [24.</s>
            <s xml:id="echoid-s2760" xml:space="preserve"> 25 n] quòd quædam quantitates remotionum uiſibilium com-
              <lb/>
            prehenduntur certè, & quædam æſtimatiuè.</s>
            <s xml:id="echoid-s2761" xml:space="preserve"> & quòd illæ, quæ comprehenduntur æſtimatiuè, com
              <lb/>
            prehenduntur à ſimilitudine remotionis rei uiſæ ad remotiones ſibi ſimilium ex uiſibilibus certifi-
              <lb/>
            catæ remotionis:</s>
            <s xml:id="echoid-s2762" xml:space="preserve"> & quòd remotiones certificatæ quantitatis ſunt illæ, quæ reſpiciunt corpora or-
              <lb/>
            dinata & continuata.</s>
            <s xml:id="echoid-s2763" xml:space="preserve"> Et ex comprehenſione corporum ordinatorum continuatorum reſpicien-
              <lb/>
            tium ipſas à uiſu, & ex certificatione quantitatum illorum corporum, erit certificatio quantitatum
              <lb/>
            remotionum uiſibilium, quæ ſunt apud extremitates eorum.</s>
            <s xml:id="echoid-s2764" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div94" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head117" xml:space="preserve" style="it">39. Magnitudo diſt antiæ percipiturè corporib{us} communib{us}, inter uiſum & ui-
            <lb/>
          ſibile interiectis. 10 p 4. Idem 25 n.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s2765" xml:space="preserve">REmanet ergo declarandum, quomodo uiſus comprehendat quantitates remotionum uiſibi-
              <lb/>
            lium refpicientium corpora ordinata continuata, & quomodo certificet quantitates corpo-
              <lb/>
            rum ordinatorum continuatorum reſpicientium remotiones uiſibilium.</s>
            <s xml:id="echoid-s2766" xml:space="preserve"> Corpora ergo ordi-
              <lb/>
            nata continuata reſpicientia remotiones uiſibilium, ſunt in maiori parte partes terræ, & uiſibilia
              <lb/>
            aſſueta, quæ ſemper comprehenduntur à uiſu, & frequentius ſunt ſuperficies terræ, & corpus ter-
              <lb/>
            ræ interiacet inter ipſa, & corpus hominis aſpicientis.</s>
            <s xml:id="echoid-s2767" xml:space="preserve"> Et quantitates partium terræ interiacen-
              <lb/>
            tium inter aſpicientem & uiſibilia, quæ ſunt ſuper faciem terræ reſpicientes remotionem iſtorum
              <lb/>
            uiſibilium à uiſu, ſemper comprehenduntur à uiſu.</s>
            <s xml:id="echoid-s2768" xml:space="preserve"> Et comprehenſio quantitatum partium terræ
              <lb/>
            interiacentium inter aſpicientem, & uiſibilia, quæ ſunt ſuper faciem terræ, non eſt niſi ex menſu-
              <lb/>
            ratione illarum inter ſe à uiſu, & ex menſuratione partium terræ remotarum ab eo, ad partes ter-
              <lb/>
            ræ propinquas illi, quarum quantitates ſunt certificatæ.</s>
            <s xml:id="echoid-s2769" xml:space="preserve"> Deinde ex frequentatione comprehen-
              <lb/>
            ſionis partium terræ à uiſu, & ex frequentatione menſurationis illarum à uiſu, comprehendet ui-
              <lb/>
            ſus quantitatem partium terræ, quæ ſunt apud pedes per cognitionem & aſsimilationem illarum
              <lb/>
            per ſimiles iam prius comprehenſas.</s>
            <s xml:id="echoid-s2770" xml:space="preserve"> Viſus ergo quando aſpexerit partem terræ interiacentem in-
              <lb/>
            ter ipſum & rem uiſam:</s>
            <s xml:id="echoid-s2771" xml:space="preserve"> cognoſcet quantitatem eius propter frequentationem comprehenſionis
              <lb/>
            ſimilium illi parti terræ.</s>
            <s xml:id="echoid-s2772" xml:space="preserve"> Et iſta intentio eſt ex illis intentionibus, quas ſentiens acquirie à prin-
              <lb/>
            cipio quieſcentiæ.</s>
            <s xml:id="echoid-s2773" xml:space="preserve"> Et ſic peruenient quantitates remotionum uiſibilium aſſuetorum figuratæ in i-
              <lb/>
            maginationem & quietem in anima, ita ut homo non percipiat qualitatem quieſcentiæ earum.</s>
            <s xml:id="echoid-s2774" xml:space="preserve"> Vn
              <lb/>
            de uerò ſit principium comprehenſionis partium terræ interiacentium inter uiſum & uiſibilia, eſt,
              <lb/>
            ſecundum quod narrabo.</s>
            <s xml:id="echoid-s2775" xml:space="preserve"> Principium eius, cuius quantitas certificatur à uiſu, eſt illud, quod eſt a-
              <lb/>
            pud pedes:</s>
            <s xml:id="echoid-s2776" xml:space="preserve"> quoniam quantitas illius, quod eſt apud pedes, comprehenditur à uiſu & à uirtute di-
              <lb/>
            ſtinctiua, & uiſus certificat ipſam per menſuram corporis hominis.</s>
            <s xml:id="echoid-s2777" xml:space="preserve"> Quoniam illud, quod eſt ex ter
              <lb/>
            ra apud pedes, ſemper menſuratur ab homine ſine intentione per pedes eius, quando ambulat ſu-
              <lb/>
            per ipſum, & per brachium eius, quando extendit manus ad ipſum.</s>
            <s xml:id="echoid-s2778" xml:space="preserve"> Et omne, quod eſt prope ho-
              <lb/>
            minem ex terra, ſemper menſuratur per corpus hominis ſine intentione, & uiſus comprehendit il
              <lb/>
            lam menſuram, & ſentit ipſam:</s>
            <s xml:id="echoid-s2779" xml:space="preserve"> & uirtus diſtinctiua comprehendit iſtam menſuram, & intelligit i-
              <lb/>
            pſam, & certificat ex ea quantitates partium terræ continuatarum cum corpore hominis.</s>
            <s xml:id="echoid-s2780" xml:space="preserve"> Quanti-
              <lb/>
            tates ergo partium terræ propinquarum homini iam ſunt intellectæ apud ſentientem, & apud uir-
              <lb/>
            tutem diſtinctiuam.</s>
            <s xml:id="echoid-s2781" xml:space="preserve"> Et iam formæ earum ſunt conceptæ apud uirtutem diſtinctiuam, & quietæ
              <lb/>
            in anima:</s>
            <s xml:id="echoid-s2782" xml:space="preserve"> & uiſus comprehendit iſtas partes terræ ſemper, & ſentiens ſentit uerticationes, quę ex-
              <lb/>
            tenduntur à uiſu ad extremitates iſtarum partium apud comprehenſionem illarum à uiſu, & apud
              <lb/>
            conſiderationem corporis terræ à uiſu, & comprehendit partes ſuperficiei membri ſentientis, in
              <lb/>
            quas perueniunt formæ iſtarum partium terræ, & comprehendit quantitates partium, & quantita-
              <lb/>
            tes angulorum, quos reſpiciunt iſtæ partes uiſus.</s>
            <s xml:id="echoid-s2783" xml:space="preserve"> Anguli uerò, quos reſpiciunt partes terræ pro-
              <lb/>
            pinquæ homini, intelliguntur apud membrum ſentiens ſecundum tranſitum temporis, & formæ
              <lb/>
            eorum ſunt conceptæ in anima.</s>
            <s xml:id="echoid-s2784" xml:space="preserve"> Et quantitates longitudinum linearum radialium, quæ extendun
              <lb/>
            tur à centro uiſus ad extremitates partium terræ propinquarum homini, comprehenduntur à ſen-
              <lb/>
            tiente, & à uirtute diſtinctiua, & certificantur ab ea.</s>
            <s xml:id="echoid-s2785" xml:space="preserve"> Quoniam uerò longitudines iſtarum uertica-
              <lb/>
            tionum ſemper menſurantur per corpus hominis ſine intentione:</s>
            <s xml:id="echoid-s2786" xml:space="preserve"> ſi ergo homo fuerit erectus, &
              <lb/>
            aſpexerit terram apud pedes eius, erunt longitudines linearum radialium ſecundum quantitatem
              <lb/>
            erectionis hominis:</s>
            <s xml:id="echoid-s2787" xml:space="preserve"> & uirtus diſtinctiua intelliget certè, quòd remotio interiacens inter uiſum &
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>