Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius

Page concordance

< >
Scan Original
91 54
92 55
93 56
94 57
95 58
96 59
97 60
98 61
99 62
100 63
101 64
102 65
103 66
104 67
105 68
106 69
107 70
108 71
109 72
110 73
111 74
112 75
113 76
114 77
115 78
116 79
117 80
118 81
119 82
120 83
< >
page |< < (22) of 525 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div87" type="section" level="1" n="45">
          <pb o="22" file="058" n="59" rhead="Comment. in I. Cap. Sphæræ"/>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s1030" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Secvndvm</emph>
            accidens autem diuiditur in ſphæram rectam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1031" xml:space="preserve">ſphæ-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-058-01" xlink:href="note-058-01a" xml:space="preserve">Diuiſio
                <lb/>
              ſphæræ ſe-
                <lb/>
              cundum ac
                <lb/>
              cidens.</note>
            ram obliquam. </s>
            <s xml:id="echoid-s1032" xml:space="preserve">Illi autem dicuntur habere ſphæram rectam, qui manent ſub
              <lb/>
            Aequinoctiali, ſi aliquis ibi manere poſſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1033" xml:space="preserve">Et dicitur eis recta, quia neuter
              <lb/>
            polorum magis altero illis eleuatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1034" xml:space="preserve">Vel quoniam eorum Horizon interſe-
              <lb/>
            cat Aequino ctialem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1035" xml:space="preserve">interſecatur ab eodem ad angulos rectos ſphærales.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1036" xml:space="preserve">Illiuero dicuntur habere ſphæram obliquam, quicunque habitant citra Ae-
              <lb/>
            quinoctialem, uel ultra. </s>
            <s xml:id="echoid-s1037" xml:space="preserve">Illis enim ſupra Horizontem alter polorum ſemper
              <lb/>
            eleuatur, alter uero ſemper deprimitur: </s>
            <s xml:id="echoid-s1038" xml:space="preserve">Vel quoniam illorum Horizon ar-
              <lb/>
            tificialis interſecat Aequinoctialem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1039" xml:space="preserve">interſecatur ab eodem ad angulos
              <lb/>
            impares, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1040" xml:space="preserve">obliquos.</s>
            <s xml:id="echoid-s1041" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div95" type="section" level="1" n="46">
          <head xml:id="echoid-head50" xml:space="preserve">COMMENTARIVS.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1042" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Dividit</emph>
            iam ſphæram ſecundum accidens in ſphæram rectam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1043" xml:space="preserve">obli-
              <lb/>
            quam. </s>
            <s xml:id="echoid-s1044" xml:space="preserve">Sed quoniam ea, quæ in hac diuiſione dicuntur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1045" xml:space="preserve">quæ deinceps ſequũ
              <lb/>
            tur, intelligi non poſſunt, niſi prius qui iam circuli ſphæræ cognoſcantur, quo-
              <lb/>
            rum in ſequentibus frequenter fit mentio; </s>
            <s xml:id="echoid-s1046" xml:space="preserve">operæpretium me facturum puto,
              <lb/>
            ſi breuiter, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1047" xml:space="preserve">generatim circulos ſphæræ explicauero, plura de illis, eorumque
              <lb/>
            officijs, nominibusq́ue in 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s1048" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s1049" xml:space="preserve">diſputaturus, ubi de eiſdem differit auctor:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1050" xml:space="preserve">Nunc enim tantum rudi minerua vocabula circulorum exponam.</s>
            <s xml:id="echoid-s1051" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div96" type="section" level="1" n="47">
          <head xml:id="echoid-head51" xml:space="preserve">DE CIRCVLIS SPHAERAE.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1052" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">GIrcvli</emph>
            ſphæræ ſunt 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s1053" xml:space="preserve">quorum hæc ſunt nomina. </s>
            <s xml:id="echoid-s1054" xml:space="preserve">Aequino-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-058-02" xlink:href="note-058-02a" xml:space="preserve">Decem cir-
                <lb/>
              @uli ſphęrę.</note>
            ctialis, Zodiacus, Colurus ſolſtitiorum, Colurus æquinoctiorum,
              <lb/>
            Meridianus, Horizon, Tropicus Cancri, Tropicus Capricorni,
              <lb/>
            Circulus arcticus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1055" xml:space="preserve">circulus antarcticus. </s>
            <s xml:id="echoid-s1056" xml:space="preserve">Priores ſex, maiores di-
              <lb/>
            cuntur, ſiue maximi, poſteriores quatuor, minores, ſiue non maxi-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-058-03" xlink:href="note-058-03a" xml:space="preserve">Maior cir
                <unsure/>
              -
                <lb/>
              @ulus ſphæ-
                <lb/>
              ræ, & mi-
                <lb/>
              @or quid.</note>
            mi. </s>
            <s xml:id="echoid-s1057" xml:space="preserve">Maior circulus dicitur is, qui idem centrum cum ſphæra obtinet, ipſamq́ue
              <lb/>
            ſphæram in duo hemiſphæria æqualia diuidit: </s>
            <s xml:id="echoid-s1058" xml:space="preserve">Minor uero circulus appellatur
              <lb/>
            ille, qui diuerſum centrum a ſphæræ centro poſſidet, ſphæramq́ue in duo ſeg-
              <lb/>
            menta inæqualia patitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1059" xml:space="preserve">Cæterum quilibet circulus ſphæræ, ſiue maior, ſiue
              <lb/>
            minor, duos dicitur habere polos, circa quos, ſi moueretur, uniformiter ferre-
              <lb/>
            tur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1060" xml:space="preserve">Immo ex polis ipſis omnes circuli in ſuperficie ſphæræ deſcribuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1061" xml:space="preserve">Eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1062" xml:space="preserve">n.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1063" xml:space="preserve">polus cuiuslibet circuli fphæræ, punctum illud in conuexa ſuperficie ſphæræ, a
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-058-04" xlink:href="note-058-04a" xml:space="preserve">Polus circu
                <lb/>
              li in ſphæra
                <lb/>
              quid,</note>
            quo omnes lineæ rectę ad circunferentiam circuli ductę ſunt ęquales. </s>
            <s xml:id="echoid-s1064" xml:space="preserve">Nam
              <lb/>
            cum ex polo circuli circunferentia deſcribatur, neceſſe eſt, vt polus ęqualiter re
              <lb/>
            cedat ab omnibus punctis illius circunferentię.</s>
            <s xml:id="echoid-s1065" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1066" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Æqvinoctiali</emph>
            scirculus in ſphæra dicitur ille maior, qui ex mun
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-058-05" xlink:href="note-058-05a" xml:space="preserve">Aequino-
                <lb/>
              ctialis.</note>
            di polis eſt deſcriptus, ęqualiterq́. </s>
            <s xml:id="echoid-s1067" xml:space="preserve">ab vtroque polo mundi ſecundum omnes
              <lb/>
            ſui partes remouetur.</s>
            <s xml:id="echoid-s1068" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1069" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Zodiacvs</emph>
            circulus eſt quoque maior, deſcriptus ex polis diſtantibu@
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-058-06" xlink:href="note-058-06a" xml:space="preserve">Zodiacus</note>
            a mundi polis quarta parte, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1070" xml:space="preserve">inſuper nonageſima unius quadrantis, hoc eſt,
              <lb/>
            partibus 47. </s>
            <s xml:id="echoid-s1071" xml:space="preserve">ex 180. </s>
            <s xml:id="echoid-s1072" xml:space="preserve">in quas quadrans diuidi intelligitur, qui ſecat ęquinoctia-
              <lb/>
            lem, ſecaturq́ue uiciſſim ab eodem in duas medietates, oblique tamen; </s>
            <s xml:id="echoid-s1073" xml:space="preserve">ita ut
              <lb/>
            Zodiacus ad Æquinoctialem ſit inclinatus, unaq́ue medietas uergat ad </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>