Clavius, Christoph
,
Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 621
>
[Note]
Page: 94
[Note]
Page: 94
[Note]
Page: 95
[Note]
Page: 95
[Note]
Page: 95
[Note]
Page: 96
[Note]
Page: 96
[Note]
Page: 96
[Note]
Page: 97
[Note]
Page: 97
[Note]
Page: 97
[Note]
Page: 97
[Note]
Page: 97
[Note]
Page: 97
[Note]
Page: 97
[Note]
Page: 97
[Note]
Page: 97
[Note]
Page: 97
[Note]
Page: 97
[Note]
Page: 97
[Note]
Page: 97
[Note]
Page: 97
[Note]
Page: 98
[Note]
Page: 98
[Note]
Page: 98
[Note]
Page: 98
[Note]
Page: 98
[Note]
Page: 98
[Note]
Page: 98
[Note]
Page: 98
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 621
>
page
|<
<
(576)
of 677
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
it
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div1891
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
486
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37850
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
576
"
file
="
0592
"
n
="
592
"
rhead
="
GNOMONICES
"/>
ſingulis horis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37851
"
xml:space
="
preserve
">horarum momentis cadit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37852
"
xml:space
="
preserve
">Sumpta quoque recta I E, æquali ipſi I D, deſcriba-
<
lb
/>
tur ex E, circulus ad quodcunque interuallum, quo diuiſo in 24. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37853
"
xml:space
="
preserve
">partes æquales, initio ſacto à li-
<
lb
/>
nea meridiana H N, ducantur per puncta diuiſionum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37854
"
xml:space
="
preserve
">centrum E, lineæ rectæ occultæ ſecantes
<
lb
/>
<
figure
xlink:label
="
fig-0592-01
"
xlink:href
="
fig-0592-01a
"
number
="
365
">
<
image
file
="
0592-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0592-01
"/>
</
figure
>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0592-01
"
xlink:href
="
note-0592-01a
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0592-02
"
xlink:href
="
note-0592-02a
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0592-03
"
xlink:href
="
note-0592-03a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
æquinoctialem lineam F k, in punctis, per quę, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37855
"
xml:space
="
preserve
">punctum H, emiſſæ lineæ rectæ dabunt lineas
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0592-04
"
xlink:href
="
note-0592-04a
"
xml:space
="
preserve
">Lia@@ horatiæ.</
note
>
horarum à mer. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37856
"
xml:space
="
preserve
">vel med. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37857
"
xml:space
="
preserve
">noc. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37858
"
xml:space
="
preserve
">in plano, quod Horizonti æquidiſtat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37859
"
xml:space
="
preserve
">Pro hora verò ſexta eſt per
<
lb
/>
H, ducenda linea C L, ad H N, perpendicularis, vel æquidiſtans ipſi F K. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37860
"
xml:space
="
preserve
">Poſſunt autem dictæ li-
<
lb
/>
neæ horariæ per punctum H, produci in vtramque partem inſinite, licet nos eas ornatus gratia
<
lb
/>
terminauerimus in circunſerentia circuli ex centro H, ad quodcunque interuallum deſcripti. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37861
"
xml:space
="
preserve
">De-
<
lb
/>
monſtrationem huius deſcriptionis reperies in ſcholio propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37862
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37863
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37864
"
xml:space
="
preserve
">2.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37865
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37866
"
xml:space
="
preserve
">PORTIO autem lineæ meridianæ à centro H, verſus lineam æquinoctialem excurrens in-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0592-05
"
xlink:href
="
note-0592-05a
"
xml:space
="
preserve
">Quæ horæ ante
<
lb
/>
meridianæ ſint,
<
lb
/>
& quę pometi-
<
lb
/>
dianæ.</
note
>
dicat horam 12. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37867
"
xml:space
="
preserve
">meridiei, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37868
"
xml:space
="
preserve
">reliqua portio ab eodem centro H, inchoata horam 12. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37869
"
xml:space
="
preserve
">mediæ no-
<
lb
/>
ctis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37870
"
xml:space
="
preserve
">Horæ autem ad dextram ipſius lineæ meridianæ collocatæ, hoc eſt, verſus punctum L, ſunt
<
lb
/>
antemeridianæ, pomeridianæ vero ad ſiniſtram eiuſdem meridianæ lineæ, id eſt, verſus punctum
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0592-06
"
xlink:href
="
note-0592-06a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
C, ſitæ ſunt: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37871
"
xml:space
="
preserve
">ita vt proxima hora horæ 12. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37872
"
xml:space
="
preserve
">meridiei verſus C, ſit hora 1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37873
"
xml:space
="
preserve
">poſt meridiem, ſequens
<
lb
/>
2. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37874
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37875
"
xml:space
="
preserve
">ſic de cæteris, vt figura indicat.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37876
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37877
"
xml:space
="
preserve
">ERVNT autem, ſi erratum non eſt, interualla horarum in portione æquinoctialis lineæ I F,
<
lb
/>
æqualia interuallis horarum in altera portione I k, ſingula ſingulis: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37878
"
xml:space
="
preserve
">Item arcus circuli ex H, de-
<
lb
/>
ſcripti inter meridianam lineam H N, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37879
"
xml:space
="
preserve
">horas ex parte ſiniſtra poſiti æquales arcubus eiuſdem
<
lb
/>
circuli inter lineam meridianam, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37880
"
xml:space
="
preserve
">horas ex parte dextra interceptis, ſinguli ſingulis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37881
"
xml:space
="
preserve
">Quocirca
<
lb
/>
danda opera erit, vt huiuſmodi interualla æqualia inter ſe ſint, ſi accurata horarum deſcriptio de-
<
lb
/>
ſideretur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37882
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37883
"
xml:space
="
preserve
">QVOD ſi dimidiatas etiam horas, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37884
"
xml:space
="
preserve
">horarum quadrantes, immò & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37885
"
xml:space
="
preserve
">octauas partes, &</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37886
"
xml:space
="
preserve
">c. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37887
"
xml:space
="
preserve
">in
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0592-07
"
xlink:href
="
note-0592-07a
"
xml:space
="
preserve
">Dimidiatæ ho-
<
lb
/>
ræ, & quadran-
<
lb
/>
tes hotatum in
<
lb
/>
horologio qua
<
lb
/>
ratione deſcri-
<
lb
/>
ban@ur.</
note
>
horologio deſcribere quis velit, diuidendæ erunt ſingulæ partes circuli ex E, deſcripti in duas par
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0592-08
"
xlink:href
="
note-0592-08a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
tes æquales, quatuor, vel octo, &</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37888
"
xml:space
="
preserve
">c. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37889
"
xml:space
="
preserve
">reliqua autẽ perſicienda, vt prius. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37890
"
xml:space
="
preserve
">Quod in alijs quoque horolo
<
lb
/>
giis, quæ ſequuntur, obſeruandum erit.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37891
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37892
"
xml:space
="
preserve
">STYLVS, ſeu gnomon G D, erigendus eſt ſupra horologium ad angulos rectos ex puncto
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0592-09
"
xlink:href
="
note-0592-09a
"
xml:space
="
preserve
">Stylus quomo-
<
lb
/>
do collocandus
<
lb
/>
@t.</
note
>
G, vt propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37893
"
xml:space
="
preserve
">12. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37894
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37895
"
xml:space
="
preserve
">4. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37896
"
xml:space
="
preserve
">oſtendimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37897
"
xml:space
="
preserve
">Ita enim extremitas vmbræ in lineas horarias cadens horas
<
lb
/>
indicabit, tangetq́ue vertex ipſius ſtyli axem mundi ex H, per polum arcticum extenſum in pun-
<
lb
/>
cto D, ita vt H D, axem mundi reſerat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37898
"
xml:space
="
preserve
">Quòd ſi triangulum H D I, in linea meridiana H N, eri-
<
lb
/>
gatur ad rectos angulos ſupra planum horologii, indicabit quoque vmbra axis H D, eaſdem ho-
<
lb
/>
ras: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37899
"
xml:space
="
preserve
">ſi tamen horologium in plano, quod Horizonti æquidiſtat, ita ſtatuatur, vt recta H N, lineam
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0592-10
"
xlink:href
="
note-0592-10a
"
xml:space
="
preserve
">Horologiũ ho-
<
lb
/>
rizontale quo
<
lb
/>
pacto collocan-
<
lb
/>
dum ſit, vt ho-
<
lb
/>
@a@ indicet.</
note
>
meridianam reſerat, punctumq́ue H, ad auſtrum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37900
"
xml:space
="
preserve
">I, ad boream vergat.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37901
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s37902
"
xml:space
="
preserve
">QVO autem artiſicio altitudo poli inueſtiganda ſit, (Nam vt horologium rectè deſcribatur
<
lb
/>
in propoſita regione, neceſſe eſt, noſſe altitudinem poli ſupra Horizontem illius loci, atque </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>