IN LIBRVM DE
PROPORTIONIBVS HIERONYMI
CARDANI MEDIOLANENSIS, CIVISQVE
Bononienſis, Medici, Præfatio ad M. A. Amulium
Venetum Card. Illuſtriſsimum.
PROPORTIONIBVS HIERONYMI
CARDANI MEDIOLANENSIS, CIVISQVE
Bononienſis, Medici, Præfatio ad M. A. Amulium
Venetum Card. Illuſtriſsimum.
Bene Dictum eſt meo iudicio à Platone M.
A. Amuli optime, beatas fore Reſpub. ſi uel
illarum domini ſapientiæ amatores eſſent,
aut qui ſapientiæ eſſent amatores domina
rentur, hoc ipſum clarè intelligens, ſtudio ſa
pientiæ nihil eſſe utilius humano generi:
quo ſimul & pietas, & iuſtitia, & mutuus
amor hominum inter ſe & eorum commo
da continerentur. Nempe hiſce quatuor tota noſtra felicitas com
prehenditur. Si quidem pietate in Deos nihil niſi ſanctum, & pu
rum, & illuſtre ſapimus: hoc ipſo primum quod ſupra nos eſt, intel
ligimus, Deos ueneramur, gratias agimus, timor cum ueneratione
noſtros animos ſubit, & de futura uita cogitamus, hæc ipſa morta
lia ſi non negligentes ſaltem paruifacientes. Iuſtitiam autem adeò
neceſſariam humano generi eſſe ſcimus, ut ſine illa neque eſſe, nedum
benè eſſe poſsímus, ut neque latronum cœtus abſque ea diu ſtare poſ
ſint. Porrò quid dicam de concordia, & mutua hominum beneuo
lentia, in quibus omnis uitę humanę dulcedo repoſita eſt: nec quis
ſuſtineat uiuere, qui ſe omnibus odioſum eſſe ſentiat. His ipſis fi
lios in ſpem alimus, parentes fouemus, fratres tuemur, & adiuua
mus, amicis opitulamur, cum hominibus hilarem & iucundam ui
tam ducimus. Si quis ſerpentem in lecto haberet, nunquam ſom
num caperet: ita nihil moleſtius eſt in hac uita, quam eſſe cum quo
nolis, & priuari conſuetudine eorum cum quibus maximè uiuere
cupias. Quid enim habent Principes præcipuum cum tota illa po
tentia quam habent, niſi hoc unum, quod ſuis quos amant bene fa
cere poſsint: nam reliqua omnia exerceri, uenari, edere, bibere, dor
mire, iter agere, loca amæna inuiſere multis alijs conceſſum eſt, ma
ioreque commodo qui in uita priuata degunt. Si ergo principatum
cum tot laboribus, curis, periculis, & meritò omnes appetunt: nec
eſt in eo quicquam præcipuum præter hoc, cui dubium eſt quin
hoc non ſit ſummum huius uitæ hominibus bonum? propter cu
ius uel dubiam ſpem eorum, quæ habent obliti mortales pericli
tantur. Succedunt inde tot commoda, non ſolum utilia, ſed pleraque
A. Amuli optime, beatas fore Reſpub. ſi uel
illarum domini ſapientiæ amatores eſſent,
aut qui ſapientiæ eſſent amatores domina
rentur, hoc ipſum clarè intelligens, ſtudio ſa
pientiæ nihil eſſe utilius humano generi:
quo ſimul & pietas, & iuſtitia, & mutuus
amor hominum inter ſe & eorum commo
da continerentur. Nempe hiſce quatuor tota noſtra felicitas com
prehenditur. Si quidem pietate in Deos nihil niſi ſanctum, & pu
rum, & illuſtre ſapimus: hoc ipſo primum quod ſupra nos eſt, intel
ligimus, Deos ueneramur, gratias agimus, timor cum ueneratione
noſtros animos ſubit, & de futura uita cogitamus, hæc ipſa morta
lia ſi non negligentes ſaltem paruifacientes. Iuſtitiam autem adeò
neceſſariam humano generi eſſe ſcimus, ut ſine illa neque eſſe, nedum
benè eſſe poſsímus, ut neque latronum cœtus abſque ea diu ſtare poſ
ſint. Porrò quid dicam de concordia, & mutua hominum beneuo
lentia, in quibus omnis uitę humanę dulcedo repoſita eſt: nec quis
ſuſtineat uiuere, qui ſe omnibus odioſum eſſe ſentiat. His ipſis fi
lios in ſpem alimus, parentes fouemus, fratres tuemur, & adiuua
mus, amicis opitulamur, cum hominibus hilarem & iucundam ui
tam ducimus. Si quis ſerpentem in lecto haberet, nunquam ſom
num caperet: ita nihil moleſtius eſt in hac uita, quam eſſe cum quo
nolis, & priuari conſuetudine eorum cum quibus maximè uiuere
cupias. Quid enim habent Principes præcipuum cum tota illa po
tentia quam habent, niſi hoc unum, quod ſuis quos amant bene fa
cere poſsint: nam reliqua omnia exerceri, uenari, edere, bibere, dor
mire, iter agere, loca amæna inuiſere multis alijs conceſſum eſt, ma
ioreque commodo qui in uita priuata degunt. Si ergo principatum
cum tot laboribus, curis, periculis, & meritò omnes appetunt: nec
eſt in eo quicquam præcipuum præter hoc, cui dubium eſt quin
hoc non ſit ſummum huius uitæ hominibus bonum? propter cu
ius uel dubiam ſpem eorum, quæ habent obliti mortales pericli
tantur. Succedunt inde tot commoda, non ſolum utilia, ſed pleraque