Schott, Gaspar, Mechanica hydraulico-pneumatica. Pars I. Mechanicae Hydraulico-pnevmaticae Theoriam continet. , 1657

List of thumbnails

< >
61
61
62
62
63
63
64
64
65
65
66
66
67
67
68
68
69
69
70
70
< >
page |< < of 203 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb xlink:href="051/01/060.jpg" pagenum="29"/>
              & Zucchius, aqua
                <expan abbr="aſcendẽs">aſcendens</expan>
              intra tubum, ad vacuum
                <expan abbr="impediendũ">impediendum</expan>
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg87"/>
                <lb/>
              (quod in ſequentibus Machinis frequentiſſimum eſt) tantundem
                <lb/>
              gravat,
                <expan abbr="quantũ">quantum</expan>
              gravaret in libero aëre
                <expan abbr="ſuſpẽſa">ſuſpenſa</expan>
              . </s>
              <s>Quòd benè adver­
                <lb/>
              terejubet Cabæus illos, qui ſpecioſo nimis nomine ſe Ingenie­
                <lb/>
              ros appellari volunt; & Zucchius ait, ſe huius rei experimento
                <lb/>
              coëgiſſe,
                <emph type="italics"/>
              virum alioqui non ineruditum, vt fallaciam agnoſceret in
                <lb/>
              via, quâ motum perpetuum ſe inveniſſe putabat, & iam dicandum Ma­
                <lb/>
              gno Principi ſchema in æs incidi curaverat, ſupponendo aquam ad impe­
                <lb/>
              diendum vacuum ſua vi
                <expan abbr="aſcẽdentem">aſcendentem</expan>
              non egere virtute æquilibrante, ne­
                <lb/>
              dum ſuperante pondus illius, qua eget cùm ſiſtenda vel elevanda eſt in
                <lb/>
              aëre, liberè accurrente ad replendum ſpatium inter eam, & alia corpora
                <lb/>
              relinquendum.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg86"/>
                <emph type="italics"/>
              Vis attra­
                <lb/>
              ctiva non
                <lb/>
              ineſt corpo­
                <lb/>
              ribus attra
                <lb/>
              Hic.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg87"/>
                <emph type="italics"/>
              Aqua in tu­
                <lb/>
              bis elevata
                <lb/>
              adfugiend
                <gap/>
                <lb/>
              vacuum
                <lb/>
              gravat.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Alij igitur, & meliùs, exiſtimant, omnibus corporibus
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg88"/>
                <lb/>
              contiguis hanc ineſſe vim, à Natura attributam, ad Vniverſi
                <lb/>
              bonum ac conſervationem, vt quotiescunque vnum illorum lo­
                <lb/>
              co cedit, ſeu tractum ab extrinſeco agente violenter, ſeu ſponte
                <lb/>
              & innatâ inclinatione recedens, pondere videlicet, aut levitate:
                <lb/>
              trahat ſecum alterum ſibi contiguum, quantumvis reluctans,
                <lb/>
              quoties inter ipſum & contiguum non poteſt ſubintrare corpus
                <lb/>
              aliud, quod partium Vniverſi contiguitatem tueatur, & impedi­
                <lb/>
              at inanitatem; adeoque trahentibus, non tractis corporibus
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg89"/>
                <lb/>
              vim illam motivam ineſſe. </s>
              <s>Et hanc vim appellant vim attracti­
                <lb/>
              vam, eſtque illa ipſa quam nos primum
                <expan abbr="Machinarũ">Machinarum</expan>
              hydro-pnev­
                <lb/>
              maticarum principium ſeu fundamentum dicimus, vnaque eſt
                <lb/>
              ex cauſis vacui impeditivis. </s>
              <s>Dico, vna ex cauſis, non enim v­
                <lb/>
              nica eſt via atque induſtria, quâ vacuum Natura evitare adni­
                <lb/>
              titur. </s>
              <s>Modò enim vtitur prædicta vi attractiva: modò adſciſcit
                <lb/>
              operam alteratricium qualitatum, quæ corpora rarefaciunt, &
                <lb/>
              in ampliorem molem diffundunt: non nunquam magno impe­
                <lb/>
              tu vaſa frangit, aut alia id genus media, prout occaſio & neceſ­
                <lb/>
              ſitas fert, accommodat: quin etiam haud rarò nullo motu, nulla
                <lb/>
              actione, nulla denique vi effectrice, ſed per negativam
                <expan abbr="quandã">quandam</expan>
                <lb/>
              obſiſtentiam vacuo repugnat; vt cùm Iatera follium compreſſa
                <lb/>
              clauſo orificio, vt diximus ſuprà, divellinon ſinit. </s>
              <s>Semper </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>