1magis detrahi à motu naturali, ac tardiùs moueri, quàm
M B quæ magis diſtat ab illo. Ducatur inquit à centro li
nea A L F; & à puncto L perpendicularis ipſi A B quæ
ſit L Q, & rurſus ab eodem L ducatur L S paralella ei
dem A B. Deinde à puncto S excitetur alia perpendicu
laris eidem AB. Sitque ST; & ab F item eidem perpendicu
laris F X. His poſitis linea QL erit æqualis lineæ T S, vt
patet ex 34. primi Euclidis, cum ſint latera oppoſita rectan
guli T L. Cumque ſpacium, quod naturali motu tranſcur
runt puncta M, & B menſuretur ipſis perpendicularibus.
QL & T S, vt dictum eſt, motus naturalis per lationem ip
ſius B vſque ad S æqualis erit motui naturali per lationem
ipſius M vſque ad L. At motus præternaturales eorundem
punctorum M, & B tunc erunt inæquales. Nam ſpacium
quod præternaturaliter percurriſſet punctum M eſſet ipſa
M que & ſpatium, quod præternaturaliter percurriſſet
punctum B eſſet ipſa B T. Maior autem eſt M Q, quàm
ſit B T. Siquidem ex æqualibus rectis lineis perpendicula
riter cadentibus à communi diametro ad circumferentias
totidem circulorum inæqualium, ea, quæ eſt in minori
circulo maiorem reſecat diametri portionem, vt conſtat
ex doctrina de Sinibus, & patere poteſt in perpendicularibus
QL T S, & HI; quæ cum ſine æquales inter duas paralel
las, inæquales reſecant portiones diametri E G; nempe tan
to maiorem, quanto in minori circulo, vt eſt QM reſpectu
T B, & ipſa T B reſpectu H G. Igitur punctum M quod ſa
nè propinquius eſt centro, magis mouetur motu præterna
turali, quàm punctum B, quod remotius eſt ab illo. Id quod
primo loco erat probandum.
M B quæ magis diſtat ab illo. Ducatur inquit à centro li
nea A L F; & à puncto L perpendicularis ipſi A B quæ
ſit L Q, & rurſus ab eodem L ducatur L S paralella ei
dem A B. Deinde à puncto S excitetur alia perpendicu
laris eidem AB. Sitque ST; & ab F item eidem perpendicu
laris F X. His poſitis linea QL erit æqualis lineæ T S, vt
patet ex 34. primi Euclidis, cum ſint latera oppoſita rectan
guli T L. Cumque ſpacium, quod naturali motu tranſcur
runt puncta M, & B menſuretur ipſis perpendicularibus.
QL & T S, vt dictum eſt, motus naturalis per lationem ip
ſius B vſque ad S æqualis erit motui naturali per lationem
ipſius M vſque ad L. At motus præternaturales eorundem
punctorum M, & B tunc erunt inæquales. Nam ſpacium
quod præternaturaliter percurriſſet punctum M eſſet ipſa
M que & ſpatium, quod præternaturaliter percurriſſet
punctum B eſſet ipſa B T. Maior autem eſt M Q, quàm
ſit B T. Siquidem ex æqualibus rectis lineis perpendicula
riter cadentibus à communi diametro ad circumferentias
totidem circulorum inæqualium, ea, quæ eſt in minori
circulo maiorem reſecat diametri portionem, vt conſtat
ex doctrina de Sinibus, & patere poteſt in perpendicularibus
QL T S, & HI; quæ cum ſine æquales inter duas paralel
las, inæquales reſecant portiones diametri E G; nempe tan
to maiorem, quanto in minori circulo, vt eſt QM reſpectu
T B, & ipſa T B reſpectu H G. Igitur punctum M quod ſa
nè propinquius eſt centro, magis mouetur motu præterna
turali, quàm punctum B, quod remotius eſt ab illo. Id quod
primo loco erat probandum.
Vlterius verò quod punctum B magis moueatur motu
ſecundum naturam, quam ipſum punctum M probatur ex
eo; Nam quo tempore punctum M latum fuerit vſque ad
L; punctum B eodem tempore perueniet vſque ad F. Ete
nim cum ita ſe habere debeat motus naturalis ipſius B ad
motum præter naturam eiuſdem B quemadmodum ſe ha
bet motus naturalis ipſius M ad motum præter naturam
ſecundum naturam, quam ipſum punctum M probatur ex
eo; Nam quo tempore punctum M latum fuerit vſque ad
L; punctum B eodem tempore perueniet vſque ad F. Ete
nim cum ita ſe habere debeat motus naturalis ipſius B ad
motum præter naturam eiuſdem B quemadmodum ſe ha
bet motus naturalis ipſius M ad motum præter naturam