602586GNOMONICES
circuli ex H, deſcripti inter meridianam lineam H N, &
horas ex parte ſiniſtra poſiti æquales arcu-
bus eiuſdem circuli inter meridianam lineam, & horas ex parte dextra interiectis, ſinguli ſingu-
lis. Quare, vt accurata ſit horarum deſcriptio, danda erit opera, vt huiuſmodi interualla inter ſe
ſint æqualia.
bus eiuſdem circuli inter meridianam lineam, & horas ex parte dextra interiectis, ſinguli ſingu-
lis. Quare, vt accurata ſit horarum deſcriptio, danda erit opera, vt huiuſmodi interualla inter ſe
ſint æqualia.
COLLOCANDVM autem eſt horologium, ſi quidem in Auſtrum vergit.
ita vt H N, ad
ad Horizontem ſit perpendicularis, rectaq́ue F k, eidem Horizonti æquidiſtet, atque infra punctũ
11Quomodo vtrũ
que horologiu
Verticale collo
candum ſit, vt
horas indicet. H, exiſtat; ſi verò ad Boream ſpectat, ita collocandum eſt, vt N H, perpendicularis ſit ad Horizon-
tem, eidemq́ue Horizonti æquidiſtet recta F K, & ſupra punctum H, exiſtat. Itaque in Horolo-
gio auſtrali punctum F, nobis erit ad ſiniſtram, ſi faciem ad horologium conuertamus, & in occi-
22Horę antemeri-
dianæ quo pa-
cto à pomeridia
nis diſcernan-
tur. dentem verget, & punctum K, ad dexteram ſitum erit, orientemq́ue Solem reſpiciet. Ex quo fit,
3310 horas ad ſiniſtram lineæ meridianæ poſitas eſſe antemeridianas, quæ verò ad dextram eiuſdem
ſunt collocatæ, pomeridianas. Portio autem ipſius lineæ meridianæ à centro H, verſus æquino-
ctialem lineam producta oſtendet horam 12. meridiei, & reliqua portio ab eodem centro inci-
piens horam 12. mediæ noctis: Ita vt hora proxima horę 12. meridiei ad dexteram ſit hora 1.
poſt meridiem, & ſequens 2. & c. Item hora proxima horę 12. mediæ noctis ad ſiniſtram ſit hora
1. poſt mediam noctem, & ſequens 2. & ita deinceps. In horologio autem Boreali erit punctum
F, nobis ad dextram, reſpicietq́ue occidentem, & k, erit ad ſiniſtram, ſpectabitq́ue ad orientem: ita
vt horæ ad dexteram lineę meridianæ ſint antemeridianæ, ad ſiniſtram verò pomeridianæ. Portio
autem ipſius lineæ meridianæ à centro H, verſus lineam æquinoctialem educta ſignificabit ho-
ram 12. mediæ noctis, & portio reliqua ab eodem centro H, inchoata horam 12. meridiei: Ita vt
4420 hora proxima horæ 12. mediæ noctis ad dexteram ſit hora 1. poſt mediam noctem, ſequens 2. & c.
Item hora proxima horæ 12. meridiei ad ſiniſtram ſit hora 1. poſt meridiem, ſequens 2. & ſic de
cæteris, vt ex ipſa figura apparet. Hinc fit ſingulas horas in Boreali horologio eſſe complementa
12. horatum, ſi cum horis horologii auſtralis conſerantur.
ad Horizontem ſit perpendicularis, rectaq́ue F k, eidem Horizonti æquidiſtet, atque infra punctũ
11Quomodo vtrũ
que horologiu
Verticale collo
candum ſit, vt
horas indicet. H, exiſtat; ſi verò ad Boream ſpectat, ita collocandum eſt, vt N H, perpendicularis ſit ad Horizon-
tem, eidemq́ue Horizonti æquidiſtet recta F K, & ſupra punctum H, exiſtat. Itaque in Horolo-
gio auſtrali punctum F, nobis erit ad ſiniſtram, ſi faciem ad horologium conuertamus, & in occi-
22Horę antemeri-
dianæ quo pa-
cto à pomeridia
nis diſcernan-
tur. dentem verget, & punctum K, ad dexteram ſitum erit, orientemq́ue Solem reſpiciet. Ex quo fit,
3310 horas ad ſiniſtram lineæ meridianæ poſitas eſſe antemeridianas, quæ verò ad dextram eiuſdem
ſunt collocatæ, pomeridianas. Portio autem ipſius lineæ meridianæ à centro H, verſus æquino-
ctialem lineam producta oſtendet horam 12. meridiei, & reliqua portio ab eodem centro inci-
piens horam 12. mediæ noctis: Ita vt hora proxima horę 12. meridiei ad dexteram ſit hora 1.
poſt meridiem, & ſequens 2. & c. Item hora proxima horę 12. mediæ noctis ad ſiniſtram ſit hora
1. poſt mediam noctem, & ſequens 2. & ita deinceps. In horologio autem Boreali erit punctum
F, nobis ad dextram, reſpicietq́ue occidentem, & k, erit ad ſiniſtram, ſpectabitq́ue ad orientem: ita
vt horæ ad dexteram lineę meridianæ ſint antemeridianæ, ad ſiniſtram verò pomeridianæ. Portio
autem ipſius lineæ meridianæ à centro H, verſus lineam æquinoctialem educta ſignificabit ho-
ram 12. mediæ noctis, & portio reliqua ab eodem centro H, inchoata horam 12. meridiei: Ita vt
4420 hora proxima horæ 12. mediæ noctis ad dexteram ſit hora 1. poſt mediam noctem, ſequens 2. & c.
Item hora proxima horæ 12. meridiei ad ſiniſtram ſit hora 1. poſt meridiem, ſequens 2. & ſic de
cæteris, vt ex ipſa figura apparet. Hinc fit ſingulas horas in Boreali horologio eſſe complementa
12. horatum, ſi cum horis horologii auſtralis conſerantur.
STYLVS denique D G, erigendus eſt ſupra planum horologii ad angulos rectos in puncto
55Stylus quc pa-
cto ſit coll@@an-
dus. G. Velloco gnomonis ſtatuendum eſt triangulum D H I, ſupra rectam H I, ad angulos rectos ipſi
plano horologii. Nã axis D H, horas ſua vmbra indicabit, vt de horologio horizontali dictũ eſt.
55Stylus quc pa-
cto ſit coll@@an-
dus. G. Velloco gnomonis ſtatuendum eſt triangulum D H I, ſupra rectam H I, ad angulos rectos ipſi
plano horologii. Nã axis D H, horas ſua vmbra indicabit, vt de horologio horizontali dictũ eſt.
DE ARCVBVS SIGNORVM IN HOROLOGIO
Verticali. CAP. VII.
6630Verticali. CAP. VII.
VT arcus ſignorum deſcribantur, præpatanda erit figura radiorum Zodiaci, vna cum ho-
ratiis lineis, hunc in modum. Ducatur in tranſuerſum linea vtcunque A H, axem mundi re-
77Conſtructio fi-
guræ radiorum
Zodiaci, ex qua
arous ſignorum
in Ver@@@cali ho
rologio deſcti-
@an@@t. ferens, ad quam perpendicularis ducatur D C, pro radio æquinoctiali. Deinde hinc inde aliorum
372[Figure 372]
ſignorum radii ducã-
tur, vt in cap. 2. præ-
cepimus. Poſt hæc
ex triangulo D H I,
88Qua ratione li-
neæ horatiæ in
ſiguta radi@rũ
Zodiaci duca@-
@ur. figuræ capitis præce-
dentis transferatur in
9940 axem AH, figurę pro-
xime cõſtructæ ex D,
dextram verſus recta
D H, & in radiũ Ae-
quatoris deorſum ver
ſus recta D I; & ex H,
per I, educatur recta
H I, quantũlibet, pro
hora 12. quam fortaſ-
ſe commodius ita du
101050 cemus. Ex H, arcus
circuli A B, verſus D,
ad quoduis interual-
lum deſcribatur, ex
quo abſcindatur ar-
cus A B, complemen
to altitudinis poliæ-
qualis. Nam recta
H B, ducta erit linea horæ 12. tranſibitq́ue per I. Quod ſi ex centro E, illius circuli, beneſi-
cio cuius in capite antecedenti puncta horarum in linea æquinoctiali inuenimus, accipiantur
interualla vſque ad puncta, vbi linea æquinoctialis F K, à lineis horariis ſecatur, & ex
ratiis lineis, hunc in modum. Ducatur in tranſuerſum linea vtcunque A H, axem mundi re-
77Conſtructio fi-
guræ radiorum
Zodiaci, ex qua
arous ſignorum
in Ver@@@cali ho
rologio deſcti-
@an@@t. ferens, ad quam perpendicularis ducatur D C, pro radio æquinoctiali. Deinde hinc inde aliorum
tur, vt in cap. 2. præ-
cepimus. Poſt hæc
ex triangulo D H I,
88Qua ratione li-
neæ horatiæ in
ſiguta radi@rũ
Zodiaci duca@-
@ur. figuræ capitis præce-
dentis transferatur in
9940 axem AH, figurę pro-
xime cõſtructæ ex D,
dextram verſus recta
D H, & in radiũ Ae-
quatoris deorſum ver
ſus recta D I; & ex H,
per I, educatur recta
H I, quantũlibet, pro
hora 12. quam fortaſ-
ſe commodius ita du
101050 cemus. Ex H, arcus
circuli A B, verſus D,
ad quoduis interual-
lum deſcribatur, ex
quo abſcindatur ar-
cus A B, complemen
to altitudinis poliæ-
qualis. Nam recta
H B, ducta erit linea horæ 12. tranſibitq́ue per I. Quod ſi ex centro E, illius circuli, beneſi-
cio cuius in capite antecedenti puncta horarum in linea æquinoctiali inuenimus, accipiantur
interualla vſque ad puncta, vbi linea æquinoctialis F K, à lineis horariis ſecatur, & ex
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib