Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 4
[out of range]
>
<
1 - 4
[out of range]
>
page
|<
<
(9)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
9
"
file
="
0061
"
n
="
61
"
rhead
="
PARS PRIMA.
"/>
valida ratione evinci poſſe exiſtimabam. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">En autem ratiocina-
<
lb
/>
tionem ipſam, qua tum quidem primo ſum uſus, ac deinde
<
lb
/>
novis aliis, atque aliis meditationibus illuſtravi, ac confir-
<
lb
/>
mavi.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">18. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Concipiantur duo corpora æqualia, quæ moveantur in
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0061-01
"
xlink:href
="
note-0061-01a
"
xml:space
="
preserve
">Lęſio legis Con.
<
lb
/>
tinuitatis neceſ
<
lb
/>
ſaria, ſi corpus
<
lb
/>
velocius imme-
<
lb
/>
diate incurrat
<
lb
/>
in minus ve-
<
lb
/>
lox.</
note
>
directum verſus eandem plagam, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">id, quod præcedit, habeat
<
lb
/>
gradus velocitatis 6, id vero, quod ipſum perſequitur, gradus
<
lb
/>
12. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Si hoc poſterius cum ſua illa velocitate illæſa deveniat
<
lb
/>
ad immediatum contactum cum illo priore; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">oportebit utique,
<
lb
/>
ut ipſo momento temporis, quo ad contactum devenerint,
<
lb
/>
illud poſterius minuat velocitatem ſuam, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">illud prius ſuam
<
lb
/>
augeat, utrumque per
<
unsure
/>
ſaltum, abeunte hoc a 12 ad 9, illo a
<
lb
/>
6 ad 9, ſine ullo tranſitu per intermedios gradus 11, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
7; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">10, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">8; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">9 {1/2}, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">8 {1/2} &</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">c. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Neque enim fieri poteft, ut
<
lb
/>
per aliquam utcunque exiguam continui temporis particulam
<
lb
/>
ejuſmodi mutatio fiat per intermedios gradus, durante con-
<
lb
/>
tactu. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Si enim aliquando alterum corpus jam habuit 7 gra-
<
lb
/>
dus velocitatis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">alterum adhuc retinet 11; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">toto illo tem-
<
lb
/>
puſculo, quod effluxit ab initio contactus, quando velocitates
<
lb
/>
erant 12, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">6, ad id tempus, quo ſunt 11, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">7, corpus ſe-
<
lb
/>
cundum debuit moveri cum velocitate majore, quam primum,
<
lb
/>
adeoque plus percurrere ſpatii, quam illud, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">proinde anterior
<
lb
/>
ejus ſuperficies debuit transcurrere ultra illius poſteriorem ſuper-
<
lb
/>
ficiem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">idcirco pars aliqua corporis ſequentis cum aliqua an-
<
lb
/>
tecedentis corporis parte compenetrari debuit, quod cum ob im-
<
lb
/>
penetrabilitatem, quam in materia agnoſcunt paſſim omnes
<
lb
/>
Phyſici, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quam ipſi tribuendam omnino eſſe, facile evincitur,
<
lb
/>
fieri omnino non poſſit; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">oportuit ſane, in ipſo primo initio
<
lb
/>
contactus, in ipſo indiviſibili momento temporis, quod, inter
<
lb
/>
tempus continuum præcedens contactum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſubſequens, eſt in-
<
lb
/>
diviſibilis limes, ut punctum apud Geometras eſt limes indiviſi-
<
lb
/>
bilis inter duo continuæ lineæ ſegmenta, mutatio velocitatum
<
lb
/>
facta fuerit per ſaltum ſine tranſitu per intermedias, læſa peni-
<
lb
/>
tus illa continuitatis lege, quæ itum ab una magnitudine ad
<
lb
/>
aliam ſine tranſitu per intermedias omnino vetat. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quod au-
<
lb
/>
tem in corporibus æqualibus diximus de tranſitu immediato
<
lb
/>
utriuſque ad 9 gradus velocitatis, recurrit utique in iiſdem,
<
lb
/>
vel in utcunque inæqualibus de quovis alio tranſitu ad numeros
<
lb
/>
quosvis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nimirum ille poſterioris corporis exceſſus graduum
<
lb
/>
6 momento temporis auferri debet, ſive imminuta velocitate in
<
lb
/>
ipſo, ſive aucta in priore, vel in altero imminuta utcunque, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
aucta in altero, quod utique ſine ſaltu, qui omiſſis infinitis in-
<
lb
/>
termediis velocitatibus habeatur, obtineri omnino non poterit.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">19. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sunt, qui difficultatem omnem ſubmoveri poſſe cenſeant,
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0061-02
"
xlink:href
="
note-0061-02a
"
xml:space
="
preserve
">Objectio petita
<
lb
/>
a negatione du-
<
lb
/>
rorum corpo-
<
lb
/>
rum.</
note
>
dicendo, id quidem ita ſe habere debere, ſi corpora dura ha-
<
lb
/>
beantur, quæ nimirum nullam compreſſionem ſentiant, nullam
<
lb
/>
mutationem figuræ; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quoniam hæc a multis excluduntur pe-
<
lb
/>
nitus a Natura; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">dum ſe duo globi contingunt, </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>