Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
Scan Original
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N11A6F" type="main">
              <s id="N11A7B">
                <pb pagenum="53" xlink:href="005/01/061.jpg"/>
              eiuſdem M talis proportio ſolum verificari poteſt in F,
                <lb/>
              nam proportio, quam habet linea F X referens ſpacium
                <lb/>
              tranſactum ſecundum naturam ad B X, quod ab eodem
                <lb/>
              puncto B tranſactum eſt præter naturam in maiori circulo,
                <lb/>
              eadem eſt, ac proportio lineæ QL tranſactæ ſecundum
                <lb/>
              naturam ad lineam M Q tranſactam præter naturam in mi­
                <lb/>
              nori circulo. </s>
              <s id="N11A95">Quod inde patere poteſt, nam ſi ducantur re­
                <lb/>
              ctæ B F, & M L efficientur duo triangula æquiangula
                <lb/>
              B X F, & M Q L quæ per 4. ſexti habebunt latera pro­
                <lb/>
              portionalia circà æquales angulos: Vnde ſicut ſe habet F X
                <lb/>
              ad X B circa angulum. </s>
              <s id="N11AA0">rectum X, ita ſe habet L Q ad
                <lb/>
              QM circà angulum rectum
                <expan abbr="q.">que</expan>
              Et permutando, ſicut ſe
                <lb/>
              habet F X ad L Q, ità X B ad QM per 16. Quinti. </s>
              <s id="N11AAB">Ita­
                <lb/>
              que proportionabiliter punctum B, vel quodlibet aliud,
                <lb/>
              quanto magis diſtat à centro, tanto magis mouebitur motu
                <lb/>
              naturali; ſiquidem F X maior eſt, quam L Q,
                <expan abbr="proindeq.">proindeque</expan>
                <lb/>
              velociùs feretur, ſeù maius ſpatium in eodem tempore per­
                <lb/>
              curret, quam punctum M, vel aliud, quod propinquius
                <lb/>
              ſit centro; Et hoc erat probandum, vt omnino conſtaret
                <lb/>
              quidquid aſſumptum fuerat ex eodem Ariſtotele in explica­
                <lb/>
              tione quartæ proprietatis circuli, & aſſignatione cauſæ illius,
                <lb/>
              vt ibidem commonuimus. </s>
            </p>
            <p id="N11AC8" type="head">
              <s id="N11ACA">
                <emph type="italics"/>
              De Inſtrumentis, ac Machinis naturam cir­
                <lb/>
              culi in motione participantibus.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N11AD3" type="head">
              <s id="N11AD5">ADDITIO PRIMA.</s>
            </p>
            <p id="N11AD9" type="main">
              <s id="N11ADB">Attenta natura circuli cum ſuis proprietatibus modò
                <lb/>
              explicatis ad hoc acumen humani ingenij iam pridem
                <lb/>
              peruenit, vt machinas quaſdam excogitaret, quæ naturam
                <lb/>
              ipſius circuli participantes, motricem potentiam in motu
                <lb/>
              grauium ac leuium iuuarent. </s>
              <s id="N11AE6">Huiuſmodi autem machinas
                <lb/>
              inſtrumenta mechanica communiter appellamus, vtpotè
                <lb/>
              quæ mechanica ſpeculatione adinuenta ſunt,
                <expan abbr="eademq.">eademque</expan>
              arte </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>